جنگ محمد (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از
وظایف پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله جنگ با دشمنانشان بود. در این مقاله آیات مرتبط با
جنگ حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.
فرماندهى
جنگ احُد، با
پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ إِذْ غَدَوْتَ مِنْ أَهْلِكَ تُبَوِّئُ الْمُؤْمِنِينَ مَقاعِدَ لِلْقِتالِ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ.
بنا بر يك قول، اين آيه شريفه درباره
جنگ احُد است.
۲. إِذْ تُصْعِدُونَ وَ لا تَلْوُونَ عَلى
أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِي أُخْراكُمْ ...
آيه اشاره به
فرار مسلمانان در
جنگ احُد دارد كه پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از پشت سر آنان را صدا مى‌زد تا با
دشمن بجنگند ولى آنان اعتنا نكردند.
تلاش پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در
جنگ احُد، براى جلوگيرى از
فرار لشگر و شكست مسلمانان:
إِذْ تُصْعِدُونَ وَ لا تَلْوُونَ عَلى
أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِي أُخْراكُمْ ....
فرماندهی جنگ و نيروهاى
رزمنده، از
مسئولیّتهای پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لِي وَ لا تَفْتِنِّي ...
اجازه گرفتن از پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله براى نرفتن به ميدان
جنگ، نشانه فرماندهى آن حضرت در اين امر است.
شركت و عدم شركت مسلمانان در
جنگ، منوط به
اذن پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. فَإِنْ رَجَعَكَ اللَّهُ إِلى طائِفَةٍ مِنْهُمْ فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِيَ أَبَداً وَ لَنْ تُقاتِلُوا مَعِيَ عَدُوًّا إِنَّكُمْ رَضِيتُمْ بِالْقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُوا مَعَ الْخالِفِينَ.
۲. وَ إِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ أَنْ آمِنُوا بِاللَّهِ وَ جاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَكَ أُولُوا الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَ قالُوا ذَرْنا نَكُنْ مَعَ الْقاعِدِينَ.
پذيرش
صلح و متاركه
جنگ، در حيطه قدرت و مسئوليّت پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ....
تصميم‌گيرى و فرماندهى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در
غزوه احزاب:
وَ إِذْ قالَتْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ يا أَهْلَ يَثْرِبَ لا مُقامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا وَ يَسْتَأْذِنُ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنا عَوْرَةٌ ...
آیه ۹ «يا أيّها الّذين آمنوا اذكروا نعمة اللّه ... إذ جاءتكم جنود» مربوط به
غزوه احزاب است.
آيات بعدى نيز عطف همان آيه و مربوط به
جنگ احزاب است.
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، داراى شخصيتى محورى و تصميم‌گيرنده، در جريان
جنگ احزاب:
أَشِحَّةً عَلَيْكُمْ فَإِذا جاءَ الْخَوْفُ رَأَيْتَهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ تَدُورُ أَعْيُنُهُمْ كَالَّذِي يُغْشى عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ ...يَحْسَبُونَ الْأَحْزابَ لَمْ يَذْهَبُوا ...
آيات ياد شده در سياق آيات مربوط به غزوه احزاب است.
منافقان از اين جهت به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نگاه مى‌كردند تا رخصتى براى
ترک جهاد به دست آورند و اين مطلب از موقعيت محورى حضرت حكايت دارد.
نگرانی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و مؤمنان در
جنگ حنین، از
فرار مسلمانان و شكست جبهه
اسلام:
لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ فِي مَواطِنَ كَثِيرَةٍ وَ يَوْمَ حُنَيْنٍ إِذْ أَعْجَبَتْكُمْ كَثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْكُمْ شَيْئاً وَ ضاقَتْ عَلَيْكُمُ الْأَرْضُ بِما رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُمْ مُدْبِرِينَ ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلى رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَ أَنْزَلَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْها وَ عَذَّبَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ ذلِكَ جَزاءُ الْكافِرِينَ.
جهاد محمد (قرآن).
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۲۱۷، برگرفته از مقاله «جنگ با محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».
