جَنَف (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَنَف: (مِنْ مُّوصٍ جَنَفاً)«جَنَف» (بر وزن هدف) به معنای انحراف از
حق و تمایل یک‌جانبه و به معنای تمایل از راستی به
گمراهی است.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با جَنَف:
(فَمَنْ خَافَ مِن مُّوصٍ جَنَفًا أَوْ إِثْمًا فَأَصْلَحَ بَيْنَهُمْ فَلاَ إِثْمَ عَلَيْهِ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ) (و کسی که از انحراف وصیّت کننده و تمایل یک جانبه او به بعض ورثه، یا از
گناه او بترسد، و میان آنها را اصلاح دهد، مشمول حکم تبدیل وصیت نمی‌باشد و گناهی بر او نیست؛ زیرا
خداوند، آمرزنده و مهربان است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه (جنف) به معنای انحراف است و بعضی گفته‌اند به معنای انحراف دو قدم بطرف خارج است، بر عکس کلمه (حنف) که با حای بی نقطه است و به معنای انحراف دو قدم بطرف داخل است. و به هر حال، مراد، انحراف بسوی گناه است، به قرینه کلمه (اثم).
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ) (پس روی خود را متوجه آیین خالص
پروردگار کن. این سرشت الهی است که خداوند، انسان‌ها را بر آن آفریده؛ دگرگونی در آفرینش الهی نیست؛ این است آیین استوار؛ ولی اکثر مردم نمی‌دانند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه حنیفا حال از فاعل اقم است، و ممکن هم هست حال از دین و یا حال از وجه باشد، اما اولی ظاهرتر و با سیاق مناسب‌تر است، و کلمه مذکور از ماده
حنف است، که به معنای تمایل دو پا بسوی وسط می‌باشد، و در آیه منظور اعتدال است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «جَنَف»، ص۱۶۹.
