• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جِنس (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: جنس.


جِنس (به کسر جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای افراد و انواع مختلف است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص عجز انسان از آفرینش از این واژه استفاده نموده است.
این واژه چهار بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



جِنس (به کسر جیم) به معنای نوع شی‌ء، افراد و انواع مختلف آمده است.
چنان‌که گفته می‌شود: «الْجِنْسُ: اَلضَّربُ مِن کُلِّ شَی‌ءِِ وَ الجَمع: الاَجناس.»


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَجْناسِها - خطبه ۱۸۶ (عجز انسان)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره عجز انسان از آفرینش فرموده‌اند:
«وَ لَوْ اجْتَمَعَ جَميعُ حَيَوانِها ... وَ أَصْنافِ أَسْناخِها وَ أَجْناسِها ... عَلَى إِحْداثِ بَعوضَة، ما قَدَرَتْ.»
«اگر همه حیوان‌های زمین و اصناف سنخ‌های آن و انواع آن برای خلقت پشه ریزی جمع شوند، نتوانند.»

۲.۲ - أَجْناسَها - خطبه ۱۸۵ (قدرت خداوند)

همچنین آن حضرت (علیه‌السلام) در بیانی دیگر فرموده است:
«و قَدَّرَ أَقْواتَها، وَ أَحْصى أَجْناسَها
«روزی آن‌ها را مقدّر کرده و انواع آن‌ها را تا آخر شمرده است.»


این واژه چهار بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۵۹.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۷۲.    
۳. فیومی، أبوالعباس، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ج۱، ص۱۱۱.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲۹، خطبه ۱۸۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۴۸، خطبه ۱۸۱.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۷۵، خطبه ۱۸۶.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۲۶، خطبه ۱۸۶.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۶۴.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۷۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۲۲۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۱۹.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۸۹.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص، خطبه ۱۸۵.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۴۲، خطبه ۱۸۰.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۷۲، خطبه ۱۸۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۲۳.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۸.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۵۷.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۱۸۴.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۶۶.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۲، خطبه ۱.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۸۶، خطبه ۹۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جنس»، ص۲۳۳.    






جعبه ابزار