• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جَفْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





جَفْر (به فتح جیم) یا جفیر یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای تیردان و ظرفی که تیرها را در آن می‌گذارند است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص تشویق به جهاد از این واژه استفاده نموده است.
این واژه یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



جَفْر (به فتح جیم) یا جفیر به معنای تیردان و ظرفی که تیرها را در آن می‌گذارند، آمده است.


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْجَفيرِ - خطبه ۱۱۸ (سرزنش یاران)

امام (صلوات‌الله‌علیه) روزی مردم را به جهاد خواند، گفتند: یا امیرالمؤمنین اگر خودتان بروید ما نیز می‌رویم: فرمود: آیا در این امر کوچک من خارج شوم بلکه باید در اینکار یکی از شجاعان شما خارج شود مرا خوش نیست لشکریان، شهر، بیت المال و ... را بگذارم و در فوجی پشت فوجی خارج شوم:
«ثُمَّ أَخْرُجَ في كَتيبَة أَتْبَعُ أُخْرَى، أَتَقَلْقَلُ تَقَلْقُلَ الْقِدْحِ في الْجَفيرِ الْفارِغِ.»
«سپس خارج شوم در فوجی در پشت فوجی، و حرکت کنم مانند: حرکت تیر بدون سر، در ترکش خالی.»


این واژه یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۲۴۹.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۴۳.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۳۱، خطبه ۱۱۷.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۵، خطبه ۱۱۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۱، خطبه ۱۱۹.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۰.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۱.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۵، ص۱۸۵.    
۱۰. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۱۰۶.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۸۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جفر»، ص۲۲۰.    






جعبه ابزار