• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جعل تبعی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جعل تبعی ایجاد اعتباری یا تکوینی یک شیء به تبع شیء دیگر است.



جعل تبعی ، مقابل جعل استقلالی و به معنای جعل حکم از سوی شارع یا قانون گذار به تبع حکمی دیگر می باشد ، مانند : احکام وضعی‌ای که به تبع احکام تکلیفی جعل می شود ؛ یعنی باید یک حکم تکلیفی موجود باشد تا بتوان از آن یک حکم وضعی انتزاع و جعل نمود ، مانند : شرطیت طهارت برای نماز که از انشای وجوب نماز با طهارت ، منتزع می شود. و یا مانند : مانعیت نجاست که از نهی از نماز در لباس نجس انتزاع می شود .


در مورد احکام وضعی ، دو مبنای مشهور وجود دارد:
مبنای شیخ انصاری : احکام وضعی ، به تبع احکام تکلیفی جعل شده است ، که طبق این مبنا ، تمام احکام وضعی، دارای جعل تبعی است ؛
مبنای آخوند خراسانی : بعضی از احکام وضعی ـ مانند جزئیت ـ دارای جعل تبعی و بعضی ـ مانند زوجیت ـ دارای جعل مستقل از جعل احکام تکلیفی می باشد.
[۱] فرائدالاصول ، انصاری ، مرتضی بن محمدامین ،ج ۲ ، ص ۶۰۱
[۳] مقالات اصولی ، موسوی بجنوردی ، محمد ، ص ۱۲۳
[۵] عوائدالایام ، نراقی ، محمد بن احمد ، ج ۵ ، ص ۳۱۶-۳۱۷



۱. فرائدالاصول ، انصاری ، مرتضی بن محمدامین ،ج ۲ ، ص ۶۰۱
۲. انوارالاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج ۳، ص ۳۶۳-۳۶۴    
۳. مقالات اصولی ، موسوی بجنوردی ، محمد ، ص ۱۲۳
۴. الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة، قدسی مهر، خلیل، ص ۸۲    
۵. عوائدالایام ، نراقی ، محمد بن احمد ، ج ۵ ، ص ۳۱۶-۳۱۷
۶. دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج ۲، ص ۱۲    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۷۶، برگرفته از مقاله «جعل تبعی».    









جعبه ابزار