• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جدلی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: جدل (مقالات مرتبط).

جدلی یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای امور مرتبط با جدل، یا دو طرف جدل، یعنی سائل و مجیب است.



جدلی به کسی گویند که اهل جدل است و به دو شخص اطلاق می‌شود:
۱. «سائل» که «ناقض وضع» نیز نامیده می‌شود و در پی الزام دیگری به امری مخالف عقیده‌اش است از این راه که او را به تناقض‌گویی بکشاند و از سخنانش محال لازم آورد تا او را بدین وسیله مجاب کند.
۲. «مجیب» یعنی شخصی که از عقیده‌ای دفاع می‌کند و «حافظ وضع» نیز نامیده می‌شود و تمام کوشش وی این است که به امری مخالف عقیده‌اش الزام نشود.
جدلی باید بسیار بکوشد تا به‌اندازه توانایی خویش قضایای مشهوره را به‌دست آورد و افزون برآن باید الفاظ مشترک و متشابه را بشناسد تا در به‌دست آوردن مواضع به اشتباه نیفتد. وی باید مراقب باشد که غیر مشهور را به‌جای مشهور نگیرد. رعایت نظافت ظاهری و نزاهت باطنی نیز در تاثیر نفوذ کلام جدلی نقش مهمی ایفا می‌کند. در کاربردی دیگر، جدلی به معنای هر آن چیزی است که مربوط به جدل است.
[۴] خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۸۴.
[۵] خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۲۲۳.
[۶] گرامی، محمدعلی، منطق مقارن، ص۱۷۱.



در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
• خوانساری، محمد، منطق صوری.
• گرامی، محمدعلی، منطق مقارن.
• خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی.
حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.    
خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، شرح الاشارات و التنبیهات.    
خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    


۱. خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، شرح الاشارات و التنبیهات، ج۱، ص۲۸۹.    
۲. خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۴۴۵.    
۳. علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۲۳۳.    
۴. خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۸۴.
۵. خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۲۲۳.
۶. گرامی، محمدعلی، منطق مقارن، ص۱۷۱.



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «جدلی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۲/۱۵.    




جعبه ابزار