ثوره الموطئین للمهدی فی ضوء احادیث اهل السنه (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اثر
مهدی حمد فتلاوی، به بیان بشارت‌های قرآنی و نبوی درباره انقلاب
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، با استفاده از
احادیث عامه پرداخته است. کتاب به
زبان عربی و در سال ۲۱۴۱ ق نوشته شده است.
کتاب با مقدمه مؤلف آغاز و مطالب در یک مدخل، سه فصل و یک خاتمه ارائه گردیده است.
نویسنده که از علمای شیعه است، به بررسی آینده
جهان و قیام
حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از دیدگاه
قرآن و روایات
اهل سنت پرداخته است.
وی ابتدا استبدلال موعود مورد نظر قرآن را از دیدگاه
مفسران مورد بحث قرار داده، آن گاه به مسئله استبدلال برای انقلاب
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف پرداخته و رابطه میان قانون استبدلال و پیش گویی‌های روایات مربوط به انقلاب و حکومت صالحان و یاوران حضرت
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را بررسی کرده است.
محور مباحث، اثبات غیبی بودن قیام
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، بررسی قانون استبدلال و متابعت از سنت‌های گذشتگان بوده و مطالب، برگرفته از متن قرآن و
احادیث نبوی و نیز از احادیثی است که این قیام را توصیف کرده‌اند.
مقدمه، ضمن اشاره به موضوعات مورد بحث در هر فصل، به ذکر نکاتی پیرامون کتاب پرداخته است.
نویسنده معتقد است، شناخت جریان زمینه سازان ظهور حضرت
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و آموختن آیه‌هایی که به آن اشاره دارند، متوقف بر دانستن دو سنت الهی است: قانون استبدال و پیروی از گذشتگان و لذا در مدخل، به تفسیر امور غیبی در قرآن و قانون استبدلال و متابعت از سنت اقوام گذشته پرداخته است.
وی استبدال را قرار دادن چیزی به جای دیگری و یا گروهی به جای گروه دیگر معنا کرده و بر این باور است که استبدال اجتماعی در قرآن، دارای دو بعد است:
۱- سلبی: عقوبت کردن گروهی که از بین می‌روند.
۲- ایجابی: تفضیل و تکریم گروهی که جایگزین آنان می‌شوند.
وی معتقد است، قضیه زمینه سازان ظهور حضرت
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از جمله قضایای غیبی آینده است که بیش از ده آیه قرآن و احادیث متعدد نبوی به بیان آن پرداخته‌اند.
نویسنده معتقد است، خداوند در
قرآن کریم به
مسلمانان صدر
اسلام وعده داده است که اگر در اجرای وظایف الهی خویش، کوتاهی کنند، گروهی بهتر از آنان را جایگزین ایشان کرده تا خدا و
دین او را یاری کنند و لذا در فصل اول، با استفاده از آیات قرآن، به سه عامل سلبی ذیل که باعث این استبدال خواهد شده اشاره کرده و با بیان تفاسیر آیات مربوط به آن‌ها، هر یک را توضیح داده است:
۱- عدم پذیرش ولایت الهی و تمرد از قبول خلافت شرعی امام علی علیه‌السّلام و سایر ائمه علیه‌السّلام که آیه ۵۱ تا ۵۶
سوره مائده،
مهم‌ترین آیاتی است که به آن دلالت می‌کند.
خداوند در این آیات،
مسلمانان را از دوستی و قبول ولایت یهود و نصارا نهی کرده و با دادن نشانه‌هایی، ولی و سرپرست آنان را مشخص کرده است: آنان که نماز را برپا داشته و در حال
رکوع زکات می‌دهند.
نویسنده، اقوال
علامه طباطبایی و
فخر رازی پیرامون معنی
ولایت در این آیات را بررسی و نظر ایشان مبنی بر این که ولایت به معنی محبت و یا پیمان یاری است را نقد کرده و آن را به معنی سرسپردگی و متابعت گرفته است.
۲- احساس سنگینی و سستی ورزیدن در
جهاد با دشمنان
خدا و اعتماد به آنان که آیه ۳۸ و ۳۹ به آن اشاره دارد.
۳- عدم التزام به مبانی دینی و گسترش آن‌ها و بازگشت به عادات جاهلی که آیه ۳۸
سوره محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به آن دلالت دارد.
این سه عامل در فصول بعدی نیز محور مباحث بوده و بررسی استبدال گروهای مطرح شده، حول آن‌ها می‌باشد.
دوم، در دو قسمت، ارائه گردیده است:
الف) بررسی استبدال در احادیث نبوی. در این قسم، نویسنده پس از بیان اهمیت فهم
سنت نبوی در فهم قرآن، با استفاده از احادیث نبوی معتبر، چنین استدلال می‌کند که گروه مستبدل (گروهی که از بین رفته و عده دیگری جایگزین آن‌ها خواهند شد) اعراب بوده و گروه جایگزین، از اقوام
سلمان فارسی خواهند بود.
وی معتقد است که
صحابه رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نه تنها جزء گروهی هستند که به استبدال آن‌ها وعده داده شده، بلکه ایشان اولین مسئول و مسبب تمام انحرافاتی هستند که بعد از وفات
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در دین
اسلام واقع شده است. بدین منظور، موضع گیری آن‌ها در قبال سه عاملی سلبی استبدال که در فصل اول به آن‌ها اشاره شد، مورد بررسی قرار گرفته است.
ب) بررسی استبدال در
تاریخ اسلامی. در این قسمت، تاریخ اسلام از وفات رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم تا دوران معاصر مورد تحلیل قرار گرفته و وقایع تاریخی مهمی که باعث آن گردیده تا به اعراب وعده استبدال داده شده و فارس بدل آنان گردد، بررسی و با سه عامل سلبی استبدال تطبیق گردیده است.
نویسنده، به دو عامل زیر اشاره کرده و آن‌ها را از علل اصلی کوتاهی اعراب در
جهاد برای یاری دین خدا دانسته است:
۱- بهره گیری خلفاء از سیاست اختناق، هراس افکنی و تحریم اقتصادی علیه مخالفین سیاسی.
۲- داشتن ظاهری دینی و عوام فریب و ترساندن مردم از این که مخالفت با آنان، مخالف با دین خدا خواهد بود.
وی ضمن تشریح چگونگی دخول و انتشار تشیع در بلاد فارس، حب
علم و
معرفت، قیام‌های متعدد علیه
ظلم خلفا و عدم بازگشت اقوام فارس از اسلام را از جمله دلایل استحقاق برای بدیل واقع شدن ایشان دانسته است.
نویسنده در سوم، در پنج بخش زیر، رابطه قانون استبدال با انقلاب زمینه سازان ظهور حضرت
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را بررسی و آن دو را با یکدیگر تطبیق کرده است؛ وی احادیث نبوی که به انقلاب زمینه سازان ظهور
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در بلاد فارس بشارت داده را، بهترین کمک برای این بررسی و
تفسیر اخبار قرآنی که به حوادث غیبی آینده؛ از جمله استبدال اشاره می‌کنند، دانسته است:
الف) ظهور پرچم‌های زمینه سازان ظهور
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف
ب) تفاوت تاریخی بین قیام زمینه سازان با قیام عباسیان علیه امویان.
ج) انتطباق عوامل ایجابی استبدال با انقلاب‌های زمنیه سازان فارس.
د) بررسی نظریات مخالفین اخبار زمینه سازان
مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف .
ه) بررسی تاملات فکری زمینه سازان
پیرامون استحقاق مردم فارس برای بدیل واقع شدن، به بشارت‌هایی که در مورد آن‌ها در روایات آمده، اشاره شده است؛ از جمله بشارت به اسلام آوردن، طلب
علم، التزام دینی، کمال
ایمان، بودن آن‌ها از فرقه ناجیه، تمسک ایشان به ولایت
اهل بیت علیه‌السّلام ،
جهاد برای احیاء امور دینی،
سعادت در پناه اسلام، شکست ملوک در برابر قیام آن‌ها و...
در خاتمه، به این نکته اشاره شده است که با تامل در آیات و روایاتی که در آن‌ها به ذم اعراب اشاره شده، به این مطلب علم پیدا می‌شود که مراد آن‌ها، عده‌ای می‌باشد که به خاطر سستی در جهاد، قبول ولایت
یهود و
نصارا، کاهلی در امور دینی و... از اسلام اصیل منحرف شده‌اند، نه تمامی آن‌ها.
فهرست مطالب و منابع مورد استفاده مؤلف، در انتهای کتاب آمده است.
پاورقی‌ها به ذکر منابع و توضیح برخی کلمات و عبارات متن پرداخته است.
نرم افزار کتابخانه
مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
