• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تیح (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




تَیْح (به فتح تاء و سکون یاء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای مهیّا شدن، آماده کردن و آماده شدن که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص قتل عثمان خطاب به مردم کوفه، از این واژه استفاده نموده است.



تَیْح (به فتح تاء و سکون یاء) به معنای مهیّا شدن، آماده کردن و آماده شدن آمده است. همچنین در لغت آمده است: «تاح له تیحا: تهّیا.»
«اتاحه» به معنای آماده کردن، است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره قتل عثمان به اهل کوفه نوشت: «انّ الناس طعنوا علیه فکنت رجلا من المهاجرین ... و کان من عائشة فیه فلتة غضب فاتیح له قوم فقتلوه و بایعنی الناس؛ مردم به او عیب گرفتند و من مردی از مهاجرین بودم ... عایشه بر او خشمگین بود در نتیجه گروهی آماده شده و خونش را ریختند...»
امام (علیه‌السلام) همچنین فرموده است: «من ضیّعه الاقرب اتیح له الابعد.»
ابن میثم و محمد عبده آن‌را آماده شدن برای مساعدت معنی کرده‌اند. (یعنی کسی که اقربا او را ضایع کنند، خداوند افراد دیگری را آماده مساعدت او می‌کند.)

این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. ورّام بن أبی فراس، مجموعة ورّام (تنبیه الخواطر و نزهة النواظر)، ج۲، ص۲۱۴.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۶۳، نامه۱.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۷۱، حکمت۱۴.    
۴. بحرانی، ابن میثم، شرح نهج البلاغه ابن هیثم، ج۵، ص۲۴۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة (ط مطبعة الإستقامة)، ج۳، ص۱۵۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تیح»، ص۱۷۹-۱۷۸.    






جعبه ابزار