تکذیب روزی (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

در فرهنگ قرآن در برابر روزی های فراوان پروردگار باید شکر نعمت را به جا آورد نه این که روزى را تكذيب کرد.

---

توبیخ خداوند از تکذیب کننده رزق به جای شکر آن:
•«وتجعلون رزقکم انکم تکذبون:و روزى ‌تان را (از آن و سپاس آن روزى را) اين قرار مى ‌دهيد كه آن را تكذيب مى‌ نماييد؟»
" وَ تَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ" بعضى‌ از مفسرين گفته‌ اند: مراد از" رزق" بهره از خیر است، و معناى آيه اين است كه: شما تكذيب‌ كنندگان قرآن و منكرين معاد حظ و بهره خود را از قرآن اين قرار داده ‌ايد كه‌ آن را تكذيب كنيد، با اينكه مى‌ توانستيد آن را در موقعيتى كه دارد، قرار دهيد، و خير بسيارى از آن عايدتان گردد.بعضى‌ديگر گفته‌ اند: مراد از رزق بودن قرآن اين است كه: خداى تعالى قرآن را روزيشان كرد، و معناى آيه اين است كه: آيا شما اين رزقى را كه خدا روزيتان كرده با تكذيب معاوضه مى‌ كنيد؟.و بعضى‌ گفته‌ اند: در كلام چيزى كه مضاف بر رزق است، و كلمه رزق مضاف اليه آن است حذف شده، و تقدير كلام" و تجعلون شكر رزقكم انكم تكذبون" است، يعنى خداوند به شما نعمتى ارزانى داشت، و شما به جاى اينكه شکر آن را به جاى آريد شكر آن را اين قرار داديد كه تكذيبش كنيد، خلاصه تكذيب را به جاى شكر بكار بستيد. يعنى حظ خودتان را از خيرى كه آن مانند رزق شماست تكذيب قرار مي دهيد. ابن عبّاس گويد: و قرار مي دهيد سپاس و شكر رزقتان را تكذيب و دروغ - پنداشتن آن گويد در بعضى از سفرها مردم را عطش سختى رسيد پس پیغمبر «ص» دعا نمود پس باران باريد و مردم سيراب شدند پس شنيده شد كه مردى مي گويد:فلان ستاره براى ما باران آورد پس اين آيه نازل شده. حسن گويد: يعنى قرار مي دهيد حظ خودتان را از قرآنى كه خدا روزى شما نموده تكذيب بآن.

---

تکذیب رزق از سوی مکذبان آن، تا آخرین لحظه حیات:
•«وتجعلون رزقکم انکم تکذبون فلولا اذا بلغت الحلقوم:و روزى‌ تان را (از آن و سپاس آن روزى را) اين قرار مى ‌دهيد كه آن را تكذيب مى‌ نماييد؟پس چرا آن گاه كه جان به گلوگاه مى‌رسد،»
از لحظات حساسى كه آدمى را سخت در فكر فرو مى‌ برد، لحظه احتضار و پايان عمر انسان ها است، در آن لحظه كه كار از كار گذشته، و اطرافيان مايوس و نوميد به شخص محتضر نگاه مى ‌كنند، و مى ‌بينند همچون شمعى كه عمرش پايان گرفته آهسته آهسته خاموش مى ‌شود، با زندگى وداع مى ‌گويد، و هيچ‌ كارى از دست هيچ كس ساخته نيست.آرى ضعف و ناتوانى كامل انسان، در اين لحظات حساس آشكار مى ‌شود، نه تنها در زمان هاى گذشته كه امروز با تمام تجهيزات فنى و پزشکی و حضور تمام وسائل درمانى، اين ضعف و زبونى به هنگام احتضار درست همانند گذشته مشهود و آشكار است. قرآن مجید در تكميل بحث هاى معاد و پاسخگويى به منكران و مكذبان، ترسيم گويايى از اين لحظه كرده، مى ‌گويد:" پس چرا هنگامى كه جان به گلوگاه مى‌رسد، توانايى بازگرداندن آن را نداريد"؟! (فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ‌) و شما در اين حال نظاره مى ‌كنيد و كارى از دستتان ساخته نيست" (وَ أَنْتُمْ حِينَئِذٍ تَنْظُرُونَ‌).مخاطب در اينجا اطرافيان محتضرند، از يك سو نظاره حال او را مى‌ كنند، و از سوى ديگر ضعف و ناتوانى خود را مشاهده مى‌ نمايند و از سوى سوم توانايى خدا را بر همه چيز و بودن مرگ و حیات در دست او، و نيز مى‌ دانند خودشان هم چنين سرنوشتى را در پيش دارند.در حقيقت هدف از اين آيات بيان قدرت خداوند بر مساله مرگ و حیات است تا از آن پلى به مساله معاد زده شود، و انتخاب لحظه احتضار و مرگ در اينجا به خاطر ظهور ضعف و ناتوانى كامل انسان در اين هنگام است با تمام قدرتى كه براى خود فکر مى‌ كند.

---