• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تکبیر سجود

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تکبیر، پیش و پس از انجام دادن سجده را تکبیر سجود گویند و از آن در باب صلات نام برده شده است.


در هر رکعت دو سجده واجب است. و این دو سجده (در هر رکعت) با هم رکن می‌باشند که نماز با زیاد کردن دو سجده با هم در یک رکعت باطل می‌شود و کم‌کردن هر دو سجده‌ نیز چنین است (که اگر هر دو سجده را در یک رکعت ترک کند نماز باطل می‌شود) خواه (این زیاد کردن و کم‌کردن) عمدی باشد و خواه سهوی، بنابراین اگر سهواً یک سجده را اضافه یا کم کند، نماز باطل نمی‌شود.
[۱] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۱، کتاب الصلاة، القول فی السجود، مسالة۱.    


۱.۱ - مسمای سجده

لازم است برای سجده، خم شده و طوری پیشانی را (بر زمین) بگذارد که مسمّای سجده تحقق یابد و همین (خم شدن و نهادن پیشانی بر زمین) میزان رکن و معیار زیاد کردن عمدی و سهوی است. و در سجده چیزهای دیگری لازم است که در رکن بودنش دخالتی ندارند.
[۲] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۱، کتاب الصلاة، القول فی السجود، مسالة۱.    
مثلاً از جمله چیزهایی که در سجده لازم است و در رکن بودن آن دخالتی ندارند «سجده کردن روی شش عضو (است که باید روی زمین گذاشته شود)، دو کف دست و دو زانو و دو انگشت بزرگ پا. و باید باطن دو کف دست به زمین برسد و احتیاط (واجب) آن است که دست‌ها طوری بر زمین نهاده شود که عرفاً بگویند تمام کف دست‌ها روی زمین نهاده شده است و این در حال اختیار است. اما در صورت اضطرار، همین که گفته شود کف دست‌ها به زمین نهاده شده کفایت می‌کند و اگر فقط بر جمع نمودن انگشتان به سمت کف دست و سجده نمودن روی آن‌ها قدرت داشته باشد، به همان اکتفا می‌کند و اگر بر این مقدار هم توانایی نداشت، گذاشتن پشت دست (روی زمین) کافی است و چنانچه این هم به جهت قطع‌شدن دست و مانند آن، ممکن نبود، هرچه را که به کف دست نزدیک‌تر است روی زمین می‌گذارد. و اما زانوها واجب است طوری باشد که بگویند بر روی قسمت روی زانوها سجده نموده است اگرچه تمام آن را روی زمین نگذارد. و اما دو انگشت بزرگ پاها بنابر احتیاط (واجب) باید مراعات نوک آن‌ها را بنماید (که به زمین برسد) و واجب نیست همه پیشانی به زمین برسد، بلکه مسمّای سجده کردن با پیشانی کفایت می‌کند. و این مسمّی به مقدار سرانگشت تحقّق پیدا می‌کند، و احتیاط (مستحب) آن است که به مقدار یک درهم باشد.
[۳] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۱، کتاب الصلاة، القول فی السجود، مسالة۱.    


گفتن تکبیر برای رفتن به سجده و پس از سر برداشتن از آن به قول مشهور مستحب است.
[۴] جواهرالکلام، ج۱۰، ص۱۶۹.    
[۵] الحدائق الناضرة، ج۸، ص۲۹۰.    

امام خمینی در کتاب تحریرالوسیله دراین‌خصوص می‌فرماید: «بعد از آنکه سر از رکوع برداشت و راست ایستاد، مستحب است برای رفتن به سجده تکبیر بگوید و مستحب است برای سر برداشتن از سجده تکبیر بگوید.»
[۶] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۴، کتاب الصلاة، القول فی السجود، مسالة۹.    

برخی قدما قائل به وجوب آن شده‌اند.
[۷] المراسم العلویة، ص۶۹.    


۱. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۱، کتاب الصلاة، القول فی السجود، مسالة۱.    
۲. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۱، کتاب الصلاة، القول فی السجود، مسالة۱.    
۳. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۱، کتاب الصلاة، القول فی السجود، مسالة۱.    
۴. ↑ جواهرالکلام، ج۱۰، ص۱۶۹.    
۵. ↑ الحدائق الناضرة، ج۸، ص۲۹۰.    
۶. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۴، کتاب الصلاة، القول فی السجود، مسالة۹.    
۷. ↑ المراسم العلویة، ص۶۹.    


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۲، ص۵۹۷.    
• ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    


رده‌های این صفحه : تکبیر های نماز | دیدگاه های فقهی امام خمینی | سجده | فقه | نماز
جعبه ابزار