تَلْمِزُوا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَلْمِزُوا: (لا تَلْمِزُوا اَنْفُسَکُمْ)«تَلْمِزُوا» از مادّه
«لمز» (بر وزن طنز)، به معنای عیب‌جوئی و طعنه زدن است.
(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَومٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَن يَكُونُوا خَيْرًا مِّنْهُمْ وَ لَا نِسَاء مِّن نِّسَاء عَسَى أَن يَكُنَّ خَيْرًا مِّنْهُنَّ وَ لَا تَلْمِزُوا أَنفُسَكُمْ وَ لَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَ مَن لَّمْ يَتُبْ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ) (اى كسانى كه
ایمان آورده‌ايد! هرگز گروهى از مردان شما گروه ديگرى را مسخره نكنند، شايد آنها از اينها بهتر باشند؛ و نه زنانى زنان ديگر را، شايد آنان بهتر از اينان باشند؛ و يكديگر را مورد طعن و عيبجويى قرار ندهيد و با القاب زشت و ناپسند يكديگر را ياد نكنيد، بسيار بد است كه بر كسى پس از ايمان نام كفرآميز بگذاريد؛ و آنها كه
توبه نكنند، ستمكارند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه
لمز که مصدر
تلمزوا است- به طوری‌که گفته‌اند
- به معنای این است که شخصی را به عیبش آگاه سازی. و اگر کلمه مزبور را مقید به قید انفسکم- خود را نموده، برای اشاره به این است که
مسلمانان در یک مجتمع زندگی می‌کنند، و در حقیقت همه از همند، و فاش کردن
عیب یک نفر در حقیقت فاش کردن عیب خود است. پس باید از لمز دیگران به طور جدی احتراز جست (همان‌طور که از لمز خودت احتراز داری، و هرگز عیب خودت را نمی‌گویی) و همان‌طور که حاضر نیستی دیگران عیب تو را بگویند. پس کلمه انفسکم با همه کوتاهی‌اش حکمت نهی را بیان می‌کند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تَلْمِزُوا»، ص۱۴۱.
