تَخْلُقون (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَخْلُقون: (وَ تَخْلُقُونَ اِفْکاً)«تَخْلُقون» از مادّه
«خلق» است، که گاهی، به معنای آفریدن و ساختن می‌آید،
و گاه، به معنای دروغ گفتن، بعضی از مفسران، تفسیر دیگری برای این جمله ذکر کرده‌اند، و گفته‌اند: منظور این است که شما این بتها (این معبودهای قلابی) را با دست خود می‌تراشید و خلق می‌کنید
(بنابراین «اِفْک» به معنای معبودهای دروغین است و «خلق» به معنای تراشیدن).
(إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَ تَخْلُقُونَ إِفْكًا إِنَّ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَا يَمْلِكُونَ لَكُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِندَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَ اعْبُدُوهُ وَ اشْكُرُوا لَهُ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ) (شما غیر از
خدا فقط بتهایی از سنگ و چوب را می‌پرستید و دروغی به هم می‌بافید؛ آنهایی را که غیر از خدا
پرستش می‌کنید، مالک هیچ‌گونه روزی برای شما نیستند؛ روزی را تنها نزد خدا بطلبید و او را پرستش کنید و
شکر او را به جا آورید که به سوی او بازگردانده می‌شوید.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: این جمله بطلان
بت‌پرستی را بیان می‌کند، و می‌رساند که تنها پرستش خدا عبادت حقیقی است، و خلاصه عبادت حقیقی منحصرا عبادت خدا است، و اگر کلمه اوثانا- بتهایی را، نکرده آورده، برای این است که دلالت کند بر وهن و بی‌پایگی این عمل، و اینکه الوهیت بتها صرف دعوی است، و هیچ حقیقتی ندارد، و معنایش این است که: شما به جای خدا نمی‌پرستید مگر بتهایی که چنین و چنانند، و لذا دنبال آن فرمود:
(وَ تَخْلُقُونَ اِفْکاً) یعنی از خود دروغی را می‌تراشید و آنها را آلهه و معبود می‌نامید و همین تراشیده‌های خود را می‌پرستید، درست است که در این میان
اله و معبودی هست که باید او را بپرستید، و لیکن آن خدا است نه بتها.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تَخْلُقون»، ص۱۲۴.
