توبه آدم (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از مصادیق
توبه‌کنندگان که در
آیات قرآن به آنها اشاره شدف، «
آدم علیه‌السلام» است.
پشیمانی آدم علیه‌السلام
از نافرمانى
خدا در استفاده
از درخت ممنوع:
۱. «وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلاَ مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَا ...• فَتَلَقَّى آدَمُ مِن رَّبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ ...؛
و گفتيم اي آدم تو با همسرت در
بهشت سكونت كن، و
از (نعمتهاي) آن گوارا هر چه مي‌خواهيد بخوريد... سپس آدم
از پروردگار خود كلماتي دريافت داشت (و با آنها توبه كرد) و خداوند توبه او را پذيرفت....» «فا» در «فتلقّى» نشان دهنده اين است كه آدم علیه‌السلام، پشيمان شده و
خدا راه توبه را به وى آموخته است.
۲. «قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا ...؛
گفتند: پروردگارا! ما به خويشتن ستم كرديم....»
اظهار پشيمانى آدم علیه‌السلام
از ستم به خويش:
«قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ؛
گفتند: پروردگارا! ما به خويشتن ستم كرديم و اگر ما را نبخشي و بر ما رحم نكني
از زیانکاران خواهيم بود.»
آدم علیه‌السلام، دريافت‌كننده
اذکار و كلمات
مخصوصى از سوى
خدا براى
توبه:
«فَتَلَقَّى آدَمُ مِن رَّبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ ...؛
سپس آدم
از پروردگار خود كلماتي دريافت داشت (و با آنها توبه كرد) و خداوند توبه او را پذيرفت....»
قبولى توبه آدم علیه‌السلام
از سوى
خدا:
۱. «فَتَلَقَّى آدَمُ مِن رَّبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ ...؛
سپس آدم
از پروردگار خود كلماتي دريافت داشت (و با آنها توبه كرد) و خداوند توبه او را پذيرفت....»
۲. «ثُمَّ اجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَتَابَ عَلَيْهِ ...؛
سپس پروردگارش او را برگزيد و توبه اش را پذيرفت....»
قبولى توبه آدم علیه‌السلام جلوه‌اى
از صفت
رحیمیت خداوند:
«فَتَلَقَّى آدَمُ مِن رَّبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ؛
سپس آدم
از پروردگار خود كلماتي دريافت داشت (و با آنها توبه كرد) و خداوند توبه او را پذيرفت، خداوند تواب و رحيم است.»
توبه آدم علیه‌السلام پس
از هبوط وى به
زمین:
«... وَقُلْنَا اهْبِطُواْ ... وَلَكُمْ فِي الأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ • فَتَلَقَّى آدَمُ مِن رَّبِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَيْهِ ...؛
... و (در اين هنگام) به آنها گفتيم همگي (به زمين) فرود آئيد... و براي شما تا مدت معيني در زمين قرارگاه و وسيله بهره برداري است. سپس آدم
از پروردگار خود كلماتي دريافت داشت (و با آنها توبه كرد) و خداوند توبه او را پذيرفت....»
«فا» در «فتلقّى» براى تفريع است و
از آن حكايت دارد كه آدم علیه‌السلام پس
از هبوط در زمين، توبه كرده است.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۱۹۲، برگرفته از مقاله «توبه آدم علیه‌السلام».
