نحو (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَحو (مثل عقل، به فتح نون و سکون حاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای طرف است.
تنّحی به معنای کنار شدن است. مواردی از این واژه در
نهج البلاغه آمده است.
نَحو به معنای طرف آمده است.
امام علی (علیه‌السلام) چنانکه فرموده:
«الْمَنِيَّةِ نَحْوَكُمْ دَانِيَةٌ» «
مرگ به طرف شما نزدیک است.»
(شرح‌های خطبه:
)
تنّحی به معنای کنار شدن است. به
ابوموسی اشعری که حاکم
کوفه بود می‌نویسد:
«فَإِنْ كَرِهْتَ فَتَنَحَّ إِلَى غَيْرِ رَحْب وَلاَ فِي نَجَاة» «اگر فرمان مکروه داری از کار من بر کنار شو، بی‌آنکه به وسعتی برگردی و یا در نجاتی باشی.»
(شرح‌های نامه:
)
به اهل
مصر با
مالک اشتر می‌نویسد:
«فَوَاللهِ مَا كَانَ يُلْقَى فِي رُوعِي، وَلاَ يَخْطُرُ بِبَالِي، أَنَّ الْعَرَبَ تُزْعِجُ هذَا الاَْمْرَ مِنْ بَعْدِهِ(صلى الله عليه وآله) عَنْ أَهْلِ بَيْتِهِ، وَلاَ أَنَّهُمْ مُنَحُّوهُ عَنِّي مِنْ بَعْدِهِ!» «به
خدا قسم به دلم راه نمی‌یافت و به خاطرم خطور نمی‌کرد که
عرب امر خلافت را بعد از آن حضرت از اهل بیتش منحرف می‌کند، و خلافت را بعد از او از من کنار می‌گرداند.»
(شرح‌های نامه:
)
به مالک اشتر می‌نویسد:
«ثُمَّ احْتَمِلِ الْخُرْقَ مِنْهُمْ وَالْعِيَّ، وَنَحِّ عَنْكَ الضِّيقَ» یعنی: «از حاجتمندان خشونت و عجز از سخن گفتن را تحمّل کن، (اگر خشونت کردند ناراحت مباش و اگر از بیان مطلب عاجز شدند
خشم مگیر) و تنگی را از آنها کنار کن.»
(شرح‌های نامه:
)
مواردی از واژه نحو در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نحو»، ج۲، ص۱۰۱۹.
