تِلْقاءَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تِلْقاءَ: (تِلْقآءَ اَصْحابِ النَّارِ)«تِلْقاءَ» در اصل- به گفته بعضی از مفسران و اهل ادب- مصدر یا اسم است و به معنای مقابله می‌آید، ولی بعداً به معنای ظرف مکان به کار رفته، یعنی مکان مقابله و جهت رو به رو.
و در سوره
«یونس» و مانند آن به معنای ناحیه و نزد، می‌آید؛ یعنی: من از ناحیه و از نزد خودم نمی‌توانم آن را تغییر دهم.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با تِلْقاءَ:
(وَ إِذَا صُرِفَتْ أَبْصَارُهُمْ تِلْقَاء أَصْحَابِ النَّارِ قَالُواْ رَبَّنَا لاَ تَجْعَلْنَا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ) (و هنگامى كه چشمشان به دوزخيان مى‌افتد مى‌گويند: «پروردگارا! ما را با گروه ستمكاران قرار مده.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: تلقاء بر وزن تبيان و در اصل مصدر از لقى يلقى است، و ليكن در اينجا در معناى جهت لقاء استعمال شده.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ قَالَ الَّذِينَ لاَ يَرْجُونَ لِقَاءنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هَذَا أَوْ بَدِّلْهُ قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِن تِلْقَاء نَفْسِي إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ) (و هنگامى كه آياتِ روشنِ ما بر آنها خوانده مى‌شود، كسانى كه اميد و
ایمان به لقاى ما و
روز رستاخیز ندارند مى‌گويند: «قرآنى غير از اين بياور، يا آن را تغيير ده. و آيات نكوهش بت‌ها را بردار» بگو: «براى من روا نيست كه از پيش خود آن را تغيير دهم؛ فقط از چيزى كه بر من
وحی مى‌شود، پيروى مى‌كنم. من اگر پروردگارم را نافرمانى كنم، از مجازاتِ روزِ بزرگ
قیامت مى‌ترسم!»)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه تلقاء - به كسره تا - مانند كلمه لقاء مصدر است، و هر دو به معناى ديدار كردن است، نظير تبيان و بيان، البته به عنوان ظرف نيز استعمال مى‌شود.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تِلْقاءَ»، ص۱۴۰.
