تفسیر الناسخ و المنسوخ اثـر ابوالقاسم هبةاللّه (م ۴۱۰ ق) فرزند سلامة بن نصر ضریر مقعری نحوی بغدادی از مفسران و اکابر قراء شیعه. و خطیب بغدادی (م ۴۳۶ ق) می‌گوید کان من احفظ الناس لتفسیر القرآن. این تفسیر در ۲۰۱ موضوع بحث کرده است و از چندین تفسیر بهره گرفته شده است. کارل بروکلمان در ادب العربی این تفسیر را معرفی کرده است. نـسـخـه هـای این تفسیر در کتابخانه‌های عمومی و خصوصی ایران و مصر و اروپا موجود است که نسخه‌های آستان قدس رضوی (شماره ۱۴۲۶) و بریطانیا (۱۲۹) و پاریس (۷۶۰) و برلین و قاهره از آن جمله‌اند. ایـن تفسیر در سال ۱۳۱۵ ق در حاشیه اسباب النزول واحدی در مصر به چاپ رسیده و در بیروت تجدید چاپ شده است. تفسیر دیگری به نام تفسیر ابن سلامة از این مفسر ذکر شده که موجود نیست.
