تفاسیر تاریخی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تفاسیر تاریخی به کتاب‌های
تفسیر با رویکرد تاریخی اطلاق می‌شود.
نمونه تفسیرهایی که با گرایش تاریخی نگارش یافته‌اند به این قرارند:
الاکلیل علی مدارک التنزیل، اثر
شیخ محمد عبدالحق الله آبادی (م ۱۲۵۲) که نگارشی است شرح گونه بر مدارک التنزیل و حقایق التاویل ابوالبرکات نسفی. مؤلف از کتاب خود به "حاشیه مدارک التنزیل" تعبیر کرده است. مباحث رجالی و تاریخی آن چشمگیر است.
تفسیر مذکور در هفت جلد و به
زبان عربی در هندوستان چاپ شده است.
التبیان فی تفسیرالقرآن اثر
شیخ طوسی (م ۴۶۰ق)، تفسیری جامع که جنبه‌های روایی، تاریخی و کلامی آن برجسته تر است. قصص و
تاریخ امت‌های پیشین در آن نقل و ارزیابی شده است. دار احیاءالتراث العربی (بیروت) در ده جلد آن را چاپ کرده است.
جلاءالاذهان و جلاءالاحزان (تفسیر گازر)، اثر ابوالمحاسن حسین بن حسن جرجانی به
زبان فارسی و در یازده جلد توسط انتشارات دانشگاه
تهران چاپ شده است. این تفسیر در
حقیقت حک و اصلاح شده تفسیر ابوالفتوح است.
جواهر الحسان فی تفسیر القرآن (تفسیر ثعالبی)، اثر
ابوزید عبدالرحمان ثعالبی (م ۸۷۳ ق). مؤلف از طبری و
روایات تفسیری وی بهره فراوان برده است. تفسیر مذکور را مؤسسه اعلمی بیروت به طور مختصر و در چهار جلد به زبان عربی چاپ کرده است.
حجة التفاسیر و بلاغ الاکسیر (تفسیر بلاغی)، اثر
سید عبدالحجت بلاغی . ویژگی مهم این
تفسیر ، بهره گیری از معلومات عمومی درباره شناخت ادیان و مقایسه آن با
دین اسلام و
قرآن است. و نیز مباحث تاریخی و اعتقادی فراوانی دربر دارد.
السنن التاریخیة فی القرآن تالیف
محمدباقر صدر (شهادت: ۱۴۰۰ق).
التفسیر الموضوعی و
الفلسفة الاجتماعیة فی المدرسة
القرآنیة تالیف محمد باقر صدر.
تفسیر تاریخی ؛
مفسران تاریخی .
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تفاسیر تاریخی».
