• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تعمید اطفال

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


به اعتقاد مسیحیت، تعمید اطفال همانند تعمید بالغان، دارای حجیت و سر آغاز رهایی کودک از سرشت هبوط یافته انسانی است. و این عمل مختص به مسیحیت نبوده و قبل از ظهور حضرت عیسی نیز به منظور توبه از گناه مرسوم بوده است.


به اعتقاد اولین گروه‌های کلیسایی (کاتولیک و ارتودوکس)، تعمید اطفال همانند تعمید بالغان، دارای حجیت و سر آغاز رهایی کودک از سرشت هبوط یافته انسانی، تشرف او به جمع فرزندان خدا، غسل تولد تازه و احیا به واسطه روح القدس است.
[۱] Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۱۵

کتکیزم کاتولیک در این باره می‌نویسد: "کودکان در حالی که با سرشت هبوط یافته انسانی متولد می‌شوند و به گناه اولیه آلوده‌اند، احتیاج به تولد دوباره در مراسم غسل تعمید دارند تا از قدرت ظلمت رها شوند و به قلمرو آزادی فرزندان خدا وارد شوند، قلمرویی که همه انسان‌ها به آن فرا خوانده شده‌اند.
[۲] Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۵۰

لذا این عمل همانند تعمید بالغان، در زمره اولین راز از هفت راز مقدس (Seven Sacrament) کلیسایی محسوب می‌گردد؛ هر چند تعمید که از زبان یونان باستان به معنای "غوطه‌ور کردن" و "فرو بردن" اخذ شده،
[۳] محمدیان، بهرام، دائره المعارف کتاب مقدس، ص۴۹۱.
مختص به مسیحیت نبوده و قبل از ظهور حضرت عیسی نیز به منظور توبه از گناه مرسوم بوده است. بنابر این مسیحیت ادامه‌دهنده این سنت محسوب می‌گردد؛
[۴] گواهی، عبد الرحیم، ر. هیلنز، جان، راهنمای ادیان زنده، جلد اول، ص۲۶۶.
چنانکه در
[۵] کتاب مقدس، متی، باب۳، ص۵-۶.
در این وقت اورشلیم و تمام یهودیه و جمیع حوالی اُرد‌ُن‌ّ نزد او بیرون می‌آمدند و به گناهان خود اعتراف کرده در اُرد‌ُن از وی تعمید می‌یافتند. و
[۶] کتاب مقدس، مرقس، باب۱، ص ۴-۵.
یحیی تعمید‌دهنده در بیابان ظاهر شد و بجهت آمرزش گناهان به تعمید توبه موعظه می‌نمود. و تمامی مرز و بوم یهودیه و جمیع سکنه اورشلیم نزد وی بیرون شدند و به گناهان خود معترف گردیده در رود ا‌ُرد‌ُن از او تعمید می‌یافتند. صراحتا به وجود چنین عملی به منظور آمرزش از گناه در میان یهود اشاره شده است.

این آیین که اولین گزارش‌ها در خصوص آن در نوشته‌های اوریجن و ترتولیان مشاهد می‌شود، طی قرون و بر حسب شرایط، دستخوش تحولات فراوانی گشت؛ و اوج این تغییرات در طول قرون وسطی تا شورای دوم واتیکان صورت پذیرفت.
[۷] Hartman، Lars: Baptizm in the early church، ص۱۶۱.
[۸] and New Catholic Encyclopedia، Second Edition، V. ۲، ص۶۴.
[۹] and Johnson، Paul .،A History Of Christianity، ص۱۰۱.

تعمید در مؤثرترین روش، با سه بار فرو رفتن فرد داوطلب در آبی که برای تعمید آماده شده (کشیش با گذاشتن کف دست خود بر آب و خواندن دعا و دمیدن بر آن، آب را برای انجام غسل تعمید آماده می‌سازد. البته در صورت اضطرار می‌توان از این کار صرف نظر کرد.) صورت می‌گیرد اما در پی تغییری از گذشته، با سه بار ریختن آب بر سر فرد تعمید گیرنده، این آیین انجام می‌شود.
[۱۰] . Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۳۹

در هر بار ریختن آب، تعمید دهنده که می‌تواند در صورت لزوم، فردی غیر کشیش باشد، این جملات را بر زبان جاری می‌سازد: «ای (فلانی)، من تو را به نام پدر، پسر و روح القدس تعمید می‌دهم.»
[۱۱] . Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۴۰
و کشیش با نشان‌دادن صلیب و گفتن جملاتی سعی می‌کند شریر را از درون طفل خارج و او را از گناه پاک کند.
[۱۲] New Catholic Encyclopedia، Second Edition، V. ۲، ص۶۴.

در طول مراسم تعمید، مواقعی را که باید تعمیدگیرنده پاسخی بدهد و یا جملاتی را به زبان براند، کشیش با کمک والدین طفل یا پدر و مادر تعمیدی (. Godfather And Godmother، or Godparent) این مراسم را اجرا می‌کند و از آنها می‌خواهد که جملات را تکرار کنند. در کلیسای ارتودوکس، تعمید برای کودکانی که قادر به فرو رفتن به زیر آب هستند به همان شکل انجام می‌گیرد. اما برای کودکان کوچکتر که توان سر به زیر آب بردن را دارند، فرد تعمیددهنده با گذاشتن دست بر صورت طفل مانع ورود آب به ریه‌های طفل می‌شود.
در صورت اضطرار و عدم توانایی غوطه‌ور شدن در آب، به سه بار ریختن آب بر سر کودک و تکرار جملات مربوط به این آیین بسنده می‌گردد.
[۱۳] McGuckin، The John Anthony Orthomdox Church: An Introduction to its History، Doctrine، and Spiritual Culture، ص۳۶۸.
یکی از تفاوتهای میان کلیسای کاتولیک و ارتودوکس در تعمید اطفال، آن است که در کلیسای ارتودوکس، دو آیین تایید و تعمید پشت سر هم انجام می‌شود اما در کلیسای کاتولیک این آیین با فاصله و به دست اسقف انجام می‌گیرد.
[۱۴] New Catholic Encyclopedia، Second Edition، V. ۲، ص۶۴.


کلیسا برای خود، والدین، و "پدر و مادر تعمیدی" نقش مؤثری را در اجرای تعمید، و حمایت و آموزش بعد تعمید در نظر گرفته است. "یاری والدین برای بالندگی و شکوفایی فیض تعمید اهمیت دارد و همچنین است نقش "پدر تعمیدی" و "مادر تعمیدی"، که باید از مؤمنان راسخ و شایسته‌ای برای کمک به تعمید یافته‌گان جدید (کودکان و یا بالغان) باشند، که در مسیر حیات مسیحی حرکت می‌کنند. وظیفه آنها واقعاً وظیفه‌ای کلیسایی است. کل جماعت کلیسایی مسئولیت رشد و محافظت از فیض تعمید را بر عهد دارد.
[۱۵] .Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۵۵

والدین موظفند فرزندشان را بعد از گرفتن تعمید، در جهت رشد و بالندگی در امور مسیحی حمایت کنند و کلیسا که عهده‌دار رشد جامعه مسیحی می‌باشد، یاری‌دهنده والدین در امر پرورش اطفال محسوب می‌گردد. هر چند این یاری، بیشتر در حد همان برنامه‌های عمومی کلیسایی است، و عمده مسئولیت این مسیر متوجه والدین می‌باشد.
اما نقش والدین تعمیدی یا همان پدر و مادر تعمیدی که در حال حاضر بیشتر به یک جایگاه سمبولیک می‌ماند، به عنوان حامی رشد و نمو دینی طفل، و ناظر بر عملکرد والدین در تربیت مسیحی کودکان محسوب می‌شود. البته طبق سنت کلیسایی، نقش والدین تعمیدی تنها محدود به آنچه کلیسا تعیین کرده نمی‌شود و گاهی فراتر از آن نیز می‌رود؛ مانند نگهداری فرزند در صورتی که والدین او فوت کرده باشند و غیره.
[۱۶] Alfani، Guido، Fathers and Godfathers: Spiritual Kinship in Early-Modern Italy ،ص۲.
اولین اشاره‌ها به واژه کفیل یا حامی (Sponsor) را می‌توان در نوشته‌های ترتولیان در قرن دوم مشاهد کرد؛ که بطور رسمی در شورای مانیز (۸۱۳. م)، شورای ترنت (۱۵۴۵-۱۵۶۳) و شورای دوم واتیکان در قرن بیستم مطرح گردید و در برخی از این شوراها محدودیت‌هایی برای مشارکت در آثار این پیوند قائل شدند.
[۱۷] Alfani، Guido، Fathers and Godfathers: Spiritual Kinship in Early-Modern Italy، ص۳. .
[۱۸] and Britannica Encyclopedia Of World Religions، ص۳۸۲.

البته در بعضی از جوامع مسیحی، این رسم کلیسایی مورد سوء استفاده قرار گرفته و برخی از خانواده‌ها برای در امان بودن از شر قدرتهای منطقه‌ای و قبیله‌ای، امنیت خود را با انتخاب والدین تعمیدی فرزندانشان از میان افراد خاص و صاحب قدرت ایجاد می‌کنند.

در بین معتقدان به تعمید اطفال این عقیده حاکم است که، اگر کلیسا و والدین در مدت کوتاهی (در یهود فرزند در روز هشتم تولدش ختنه و نام‌گذاری می‌گردد. و از آنجا که عمل تعمید در مسیحیت جانشین ختنه در یهود گشته، لذا کلیسای کاتولیک والدین را موظف به تعمید طفل در روز هشتم می‌داند. و برای تایید این دستور به ادعای پولس در کولسیان اشاره می‌کند: " و در وی مختون شده‌اید به ختنه ناساخته به دست یعنی بیرون کردن بدن جسمانی بوسیله اختتان مسیح. و با وی در تعمید مدفون گشتید که در آن هم برخیزانیده شدید به ایمان بر عمل خدا که او را از مردگان برخیزانید)
[۱۹] کتاب مقدس، کولسیان، باب۲، ص۱۱-۱۲.
بعد از تولد کودک او را تعمید ندهند، طفل را از فیض فرزند خواندگی خدا محروم می‌کنند؛
[۲۰] Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۵۰.
و در صورت مرگ کودک، او بدون رستگاری و با همراه داشتن "گناه اصلی (Original Sin) " که گناهی متمایز از گناه شخصی است، از این دنیا می‌رود؛،
[۲۱] O’COLLINS، SJ، GERALD: Jesus Our Redeemer: A Christian Approach to Salvation، ص۶۹.
[۲۲] O’COLLINS، SJ، GERALD: Jesus Our Redeemer: A Christian Approach to Salvation، ص۷۳.
و در آن صورت کلیسا فقط می‌تواند آنها را به رحمت خدا واگذار کند و برای آنان مراسم تدفین را اجرا نماید.
[۲۳] . Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۶۱
اما در طول سالیان متمادی و تا زمان حاضر، پرسشی بدون پاسخ مشخص، در زمینه جایگاه بعد موت کودکان تعمید نگرفته مطرح می‌گردد.
به راستی عاقبت این اطفال چگونه است؟ آیا همانگونه که برخی مانند آگوستین ادعاء می‌کنند، این کودکان به جهنم می‌روند؟ آیا فرضیه مکانی به نام "لیمبو" (Limbo) یا همان برزخ، برای زندگی پس از مرگ اطفال تعمید نیافته پذیرفتنی است؟ چگونه می‌توان پذیرفت، کودکی که نه به میل خود، بلکه به تقدیر الهی از این دنیا رفته و فرصت گرفتن تعمید را نداشته، سزاوار جهنم باشد؟ و پرسش‌هایی از این دست که سال‌هاست اذهان را به خود مشغول کرده است.
طبق تعالیم کلیسایی، این گناه از حضرت آدم به انسان به ارث رسیده و متمایز از گناه شخصی است. از آنجا که کودک، توانایی انجام گناه شخصی و تبرئه شدن از گناه اصلی را ندارد، تنها از طریق گرفتن غسل تعمید بخشیده می‌شود؛ و در غیر این صورت، راه نجات برای کودکی که از خود اراده‌ای در جهت رفع این گناه موروثی ادعایی ندارد مسدود است.
در گذشته بسیاری از متکلمان کلیسای کاتولیک اینگونه تعلیم می‌دادند که، اطفال تعمید نیافته بعد از مرگ به علت نداشتن گناه شخصی به مکانی با نام برزخ یا لیمبو که مرز بین بهشت و جهنم است منتقل می‌شوند. البته این اطفال از شادی آسمان محروم می‌گردند، ولی از عذاب جهنم هم ایمن می‌باشند.
دیری نپایید که این پاسخ توسط آگوستین، با تکیه بر آثار گناه اصلی در نسل بشر و فطرت آلوده و هبوط کرده اش به چالش کشیده شد، و بعدها متکلمان مسیحی به دنبال آگوستین به انکار هر مکانی به عنوان حد وسط و مرز بهشت و جهنم که جایگاه اطفال تعمید نیافته باشد بر آمدند.
البته امروزه به جای تبلیغ هراس از تعمید نیافتن و مباحث مرتبط با آن، بیشتر به این می‌پردازند که با تعمید، اطفال به ملکوت آسمان و فرزند خواندگی خدا راه می‌یابند.
[۲۴] New Catholic Encyclopedia، Second Edition، V. ۲، ص۷۰.
البته کلیسا تا کنون هیچ تعریف مشخصی از برزخ برای پاسخ به ابهامات این موضوع ارائه نداده است.
[۲۵] Britannica Encyclopedia Of World Religions، ص۶۶۳. and J. O’DONNELL، JAMES، AUGUSTINE: A New Biography، ص۳۶۸.


تاریخ مناقشه بر سر حجیت و صحت تعمید را می‌توان به قرن سوم میلادی، و فاصله‌ای که در قرن چهارم میلادی در انجام این عمل ایجاد شد برگرداند.
[۲۶] Britannica Encyclopedia Of World Religions، ص۱۸۷.
اما آنچه مسلم است، در سالهای قرون وسطی، به یک ثبات نسبی بر سر پذیرش این مساله رسیدند تا اینکه اصلاحات و نهضت پروتستان آغاز گردید و برخی از مبانی کلیسایی مانند "مسئله حجیت" (در طی روند اصلاحات، اطلاح طلبان رادیکال تنها کتاب مقدس را به عنوان حجت مطلق در عالم مسیحی پذیرفتند، و اعلام داشتند تنها به آموزه‌هایی که صحت و وجود آنها از کتاب مقدس استنباط می‌گردد پایبندند و به آن عمل می‌کنند. لذا به علت نیافتن عملی به عنوان تعمید اطفال در کتاب مقدس‌شان به نفی آیین تعمید در مورد اطفال پرداختند.) دستخوش تغییر گشتن که منجر به پیدایش تفکرات آنابابتیستی (AnaBaptist) گردید و به شدت با غسل تعمید اطفال مخالفت شد.
[۲۷] Britannica Encyclopedia Of World Religions، ص۱۱۱.

مخالفان تعمید اطفال معتقدند، توبه و پذیرش آن باید همراه با فهم و قبول از سوی شخص تعمید گیرنده باشد؛ حال آنکه این امر در اطفال محقق نمی‌شود،
[۲۸] Series Editor: David Levinson، encyclopedia of religious rites، rituals، and festivals، ص۳۱۹.
علاوه بر این، در هیچ جای کتاب مقدس از تعمید اطفال سخن به میان نیامده استدر حالی که به تعمید بالغان و حتی خود حضرت عیسی اشاره شده است.
[۲۹] کتاب مقدس، متی، باب۳، ص۱۵.
[۳۰] کتاب مقدس، لوقا، باب۳، ص۲۱.

هر چند موافقان تعمید اطفال، در مقابل در تایید خود به آیاتی از کتاب مقدس همچون
[۳۱] کتاب مقدس، متی، باب۱۹، ص ۱۴.
(عیسی گفت: بچه‌های کوچک را بگذارید و از آمدن نزد من ایشان را منع مکنید زیرا ملکوت آسمان از مثل اینها است.)
[۳۲] کتاب مقدس، لوقا، باب۱۸، ص۱۶.
(ولی عیسی ایشان را خوانده گفت: بچه‌ها را واگذارید تا نزد من آیند و ایشان را ممانعت مکنید زیرا ملکوت خدا برای مثل اینها است.) و
[۳۳] کتاب مقدس، یوحنا، باب۳، ص۵.
(عیسی در جواب گفت: "آمین آمین به تو می‌گویم اگر کسی از آب و روح مولود نگردد ممکن نیست که داخل ملکوت خدا شود.) اشاره می‌کنند، ولی این آیات، هیچ تصریحی در تعمید اطفال ندارد و برای مخالفان، قانع‌کننده نیست.
آنان در پاسخ به آیاتی مانند:
[۳۴] کتاب مقدس، اعمال رسولان، باب۱۶، ص۱۵.
(و چون او و اهل خانه‌اش تعمید یافتند خواهش نمود.)
[۳۵] کتاب مقدس، اعمال رسولان، باب۱۶، ص۳۳.
(و خود و همه کسانش فی‌الفور تعمید یافتند.) می‌گویند: کلمه "اهل خانه" تنها شامل افراد بالغ است و اطفال را در بر نمی‌گیرد و تعمیم آن به تمام اهل خانه صحیح نیست.
[۳۶] Hartman، Lars: Baptizm in the early church، ص۱۳۶.


۱. ↑ Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۱۵
۲. ↑ Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۵۰
۳. ↑ محمدیان، بهرام، دائره المعارف کتاب مقدس، ص۴۹۱.
۴. ↑ گواهی، عبد الرحیم، ر. هیلنز، جان، راهنمای ادیان زنده، جلد اول، ص۲۶۶.
۵. ↑ کتاب مقدس، متی، باب۳، ص۵-۶.
۶. ↑ کتاب مقدس، مرقس، باب۱، ص ۴-۵.
۷. ↑ Hartman، Lars: Baptizm in the early church، ص۱۶۱.
۸. ↑ and New Catholic Encyclopedia، Second Edition، V. ۲، ص۶۴.
۹. ↑ and Johnson، Paul .،A History Of Christianity، ص۱۰۱.
۱۰. ↑ . Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۳۹
۱۱. ↑ . Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۴۰
۱۲. ↑ New Catholic Encyclopedia، Second Edition، V. ۲، ص۶۴.
۱۳. ↑ McGuckin، The John Anthony Orthomdox Church: An Introduction to its History، Doctrine، and Spiritual Culture، ص۳۶۸.
۱۴. ↑ New Catholic Encyclopedia، Second Edition، V. ۲، ص۶۴.
۱۵. ↑ .Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۵۵
۱۶. ↑ Alfani، Guido، Fathers and Godfathers: Spiritual Kinship in Early-Modern Italy ،ص۲.
۱۷. ↑ Alfani، Guido، Fathers and Godfathers: Spiritual Kinship in Early-Modern Italy، ص۳. .
۱۸. ↑ and Britannica Encyclopedia Of World Religions، ص۳۸۲.
۱۹. ↑ کتاب مقدس، کولسیان، باب۲، ص۱۱-۱۲.
۲۰. ↑ Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۵۰.
۲۱. ↑ O’COLLINS، SJ، GERALD: Jesus Our Redeemer: A Christian Approach to Salvation، ص۶۹.
۲۲. ↑ O’COLLINS، SJ، GERALD: Jesus Our Redeemer: A Christian Approach to Salvation، ص۷۳.
۲۳. ↑ . Catechism of the Catholic Church، N. ۱۲۶۱
۲۴. ↑ New Catholic Encyclopedia، Second Edition، V. ۲، ص۷۰.
۲۵. ↑ Britannica Encyclopedia Of World Religions، ص۶۶۳. and J. O’DONNELL، JAMES، AUGUSTINE: A New Biography، ص۳۶۸.
۲۶. ↑ Britannica Encyclopedia Of World Religions، ص۱۸۷.
۲۷. ↑ Britannica Encyclopedia Of World Religions، ص۱۱۱.
۲۸. ↑ Series Editor: David Levinson، encyclopedia of religious rites، rituals، and festivals، ص۳۱۹.
۲۹. ↑ کتاب مقدس، متی، باب۳، ص۱۵.
۳۰. ↑ کتاب مقدس، لوقا، باب۳، ص۲۱.
۳۱. ↑ کتاب مقدس، متی، باب۱۹، ص ۱۴.
۳۲. ↑ کتاب مقدس، لوقا، باب۱۸، ص۱۶.
۳۳. ↑ کتاب مقدس، یوحنا، باب۳، ص۵.
۳۴. ↑ کتاب مقدس، اعمال رسولان، باب۱۶، ص۱۵.
۳۵. ↑ کتاب مقدس، اعمال رسولان، باب۱۶، ص۳۳.
۳۶. ↑ Hartman، Lars: Baptizm in the early church، ص۱۳۶.


سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «تعمید اطفال»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۵/۱۷.    




جعبه ابزار