• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تعارض عام و خاص

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تعارض عام و خاص به تنافی مدلول دلیل عام با دلیل خاص گویند.



تعارض عام و خاص، از اقسام تعارض ادله لفظی و به معنای تنافی میان مدلول دو دلیلی است که یکی از آن دو عام و دیگری خاص می‌باشدچه عام و خاص مطلق باشند و چه من وجه،

۱.۱ - مثال

مانند: تعارض «اکرم العلماء» با «لا تکرم النحاة» که اولی عام و دومی خاص است.


تعارض عام و خاص به چند صورت متصور است که در کتاب «تحریر المعالم فی اصول الفقه» به آنها اشاره شده است:
«اذا ورد عام و خاص متنافیا الظاهر، فاما ان یعلم تاریخهما او لا، و الاول اما ان یکون مقترنین او یکون العام مقدما علی الخاص او یکون الخاص مقدما علی العام، فالاقسام اربعة... فالظاهر ان الحکم فی الجمیع هو حمل العام علی الخاص و جعل الخاص مخصصا للعام و بیانا عقلیا له».
[۱] مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص (۱۳۱-۱۳۰).
[۵] شهابی، محمود، تقریرات اصول، ص۹۵.
[۶] حایری، عبدالکریم، دررالفوائد، ص۶۳۸.
[۷] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۳۰۱.
[۸] ابو زهره، محمد، اصول الفقه، ص۱۴۵.



۱. مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص (۱۳۱-۱۳۰).
۲. محقق حلی، جعفر بن حسن، معارج الاصول، ص۹۷.    
۳. اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ص۲۱۵.    
۴. اصفهانی، محمد حسین، الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، ص۴۴۱.    
۵. شهابی، محمود، تقریرات اصول، ص۹۵.
۶. حایری، عبدالکریم، دررالفوائد، ص۶۳۸.
۷. زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۲، ص۳۰۱.
۸. ابو زهره، محمد، اصول الفقه، ص۱۴۵.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۳۱، برگرفته از مقاله «تعارض عام و خاص».    






جعبه ابزار