تسهیم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تسهیم،
دلالت غیرمستقیم بخشی از
کلام بر بخش بعدی است.
«تسهیم» از
اسلوبهای بدیعی و به این معنا است که گوینده،
ساختمان کلام را به گونهای قرار میدهد که بعضی از آن بر بعضی دلالت کند و چون صاحب طبعی، بخش اول از کلام را بشنود، بداند که مابعد آن، چه خواهد بود؛ یعنی بتواند مابعد آن را
حدس بزند؛
(وقیل یا ارض ابلعی ماءک ویا سماء اقلعی وغیض الماء وقضی الامر واستوت علی الجودی وقیل بعدا للقوم الظالمین)؛ "و گفته شدای
زمین آب خود را فرو بر وای
آسمان (از
باران) خودداری کن و آب فرو کاست و فرمان گزارده شده و(
کشتی) بر جودی قرار گرفت و گفته شد
مرگ بر قوم
ستمکار".
این
صنعت را از آن جهت تسهیم خواندهاند که گوینده، شنونده را در دانستن بعضی از آن چه خواهد گفت سهیم و
شریک کرده است.
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تسهیم».