• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زلف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: زلف (مفردات‌قرآن).

زَلَف (به فتح زاء و لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای نزدیک شدن، مقدّم گشتن، تقرب و منزلت است. إِزْدِلاف (به همزه مکسور و سکون زاء و کسر دال) مشتق این واژه به معنی نزدیک شدن است. امام علی (علیه‌السّلام) در توصیف خداوند و حضرت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و قیامت از این کلمه استفاده کرده است. این ماده شش بار در نهج البلاغه آمده است.



زَلَف نزدیک شدن و مقدّم گشتن. «زلف زلفا و زلیفا: تقدّم و تقرّب» و نیز آمده: «ازلفه: قربّه» پس آن به معنی نزدیک شدن و تقرّب و منزلت آید.


امام (علیه‌السّلام) چنانکه فرموده: «وَ بِالْمَوْتِ تُخْتَمُ الدُّنْیَا وَ بِالدُّنْیَا تُحْرَزُ الْآخِرَهُ وَ بِالْقِیَامَهِ تُزْلَفُ الْجَنَّهُ» «با مرگ دنیای انسان ختم می‌شود، با دنیا آخرت به دست آید، و با قیامت بهشت به انسان نزدیک می‌شود.» (شرح‌های خطبه: )
درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده: «وَزُوِيَتْ عَنْهُ زَخَارِفُهَا مَعَ عَظِيمِ زُلْفَتِهِ» «زخارف و زیورهای دنیا از وی دور شد با آن همه منزلت بزرگی که داشت.» (شرح‌های خطبه: )
ازْدِلاف به معنی نزدیک شدن است؛ درباره حق تعالی فرماید: «وَلاَ يَخْفَى عَلَيْهِ مِنْ عِبَادِهِ شُخُوصُ لَحْظَة، وَلاَ كُرُورُلَفْظَة، وَلاَ ازْدِلاَفُ رَبْوَة، وَلاَ انْبِسَاطُ خُطْوَة» «مخفی نمی‌ماند بر خدا خیره شدن نگاهی و نه تکرار لفظی و نه نزدیک شدن بلندیی‌ (که آنها قبل از جاهای گودی دیده می‌شوند) و نه‌ انداخته شدن قدمی.» (شرح‌های خطبه: )


این ماده شش بار در «نهج» یافته است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ۴۹۸.    
۲. زبیدی، مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج۱۲، ص۲۵۵.    
۳. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۹، ص۱۳۸.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۵۱.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۵۵۱.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۱۹، خطبه۱۵۶.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۳۵، خطبه۱۵۶.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۷۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۷۶-۴۷۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۱۳۹-۱۴۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۸۶.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۰۲.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۴۹، خطبه۱۶۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۷۵، خطبه۱۵۸.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۲۸، خطبه۱۶۰.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۴۹، خطبه۱۶۰.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۱۳.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۲۲.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۲۵۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۸۹.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۶، خطبه۱۶۳.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۲، خطبه۱۵۸.    
۲۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۲، خطبه۱۶۳.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۵، خطبه۱۶۳.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۲.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۵.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۳۱۲.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۲۲.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۵۵.    
۳۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۴۹، خطبه۱۶۰.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۶، خطبه۱۶۳.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زلف»، ج۱، ص۴۹۸-۴۹۹.    






جعبه ابزار