تراب (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تراب: (کُنْتُمْ تُراباً وَ عِظاماً) «تراب» به معنای خاک است
و در سوره
«صافات»، بر «عظام» (استخوان‌ها) مقدم داشته شده، این امر ممکن است اشاره به یکی از سه نکته باشد:
نخست این‌که گرچه
انسان بعد از
مرگ، ابتداء به صورت
استخوان و بعد خاک در می‌آید، ولی چون بازگشت خاک به حیات، عجیب‌تر است مقدم ذکر شده.
دوم این‌که هنگامی که بدن مردگان متلاشی می‌شود، نخست گوشت‌ها تبدیل به خاک می‌گردد و در کنار استخوان‌ها قرار می‌گیرد، بنابراین در آنِ واحد هم خاک است و هم استخوان.
سوم این‌که «
تراب»، اشاره به جسدهای نیاکان دور است و «عظام» اشاره به بدن‌های پدران که هنوز کاملًا تبدیل به خاک نشده است.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با
تراب:
(أَيَعِدُكُمْ أَنَّكُمْ إِذَا مِتُّمْ وَ كُنتُمْ تُرَابًا وَ عِظَامًا أَنَّكُم مُّخْرَجُونَ) (آیا او به شما وعده می‌دهد هنگامی که مُردید و خاک و استخوان‌هایی پوسیده شدید، از قبرها بیرون آورده می‌شوید؟!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى او شما را وعده مى‌دهد كه بعد از آنكه مرديد و خاک و استخوان شديد مجددا از خاک بيرون مى‌شويد، يعنى براى حساب و جزا مبعوث مى‌شويد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(أَئِذَا مِتْنَا وَ كُنَّا تُرَابًا وَ عِظَامًا أَئِنَّا لَمَبْعُوثُونَ) (آیا هنگامی که مُردیم و خاک و استخوانی پوسیده شدیم، بار دیگر برانگیخته خواهیم شد؟!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: این آیه حکایت انکار
مشرکین نسبت به مساله
معاد است، کلامی است که به غیر از استبعاد هیچ پایه و دلیلی ندارد، در نظر وهم این معنا بعید می‌آید که انسان بمیرد و بدنش متلاشی گشته، به صورت خاک و استخوان درآید، آن‌گاه دوباره به صورت اولش برگردد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تراب»، ص۱۲۶.
