• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تَذَبْذُب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





تَذَبْذُب (به فتح تاء و ذال اول و سکون باء و ضم ذال دوم) از واژگان نهج البلاغه به معنای حرکت کردن است.
از مشتقات این ماده در نهج البلاغه مُذَبْذِب (به ضم میم و فتح ذال اول و سکون باء و کسر ذال دوم) به معنای متحرک است.
از اين ماده فقط يک مورد در نهج البلاغه آمده است.



تَذَبْذُب به معنای حركت كردن است.
«تَذَبْذَبَ‌ الشیءُ: تحرَّك.»
مُذَبْذِب به معنای متحرک است.



موردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - مُذَبْذِب - نامه ۴۴ (به زياد بن ابيه)

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در نامه‌اى به زیاد بن ابیه نوشت:
«وَ النَّوْطِ الْمُذَبْذَبِ
(ظرفى است كه به بار مركبى بياويزند كه با حركت مركب همواره در تزلزل و اضطراب است.)
نوط مذبذب چيزى است نظير كاسه و كوزه كه به جهاز شتر مى‌بندند و با حركت آن حركت و رفت و آمد مى‌كند، مشروح اين جريان در «دفع» گذشت؛ كه حضرت به زياد نوشت با ادعاى ابوسفیان نسب ثابت نمى‌شود.



از اين ماده فقط يک مورد در كلام آن حضرت آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۰.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۵۸.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۲۹۱.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۶۷۴، نامه۴۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۷۷، نامه۴۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۱۶، نامه۴۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۱، نامه۴۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۹.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۵۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۱۶۵.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۸۸.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۷۷.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۷۴، نامه۴۴.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ذبذب»، ج۱، ص۴۱۰.    






جعبه ابزار