• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تخصیص کتاب به خبر واحد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تخصیص کتاب به خبر واحد به تخصیص حکم عام قرآنی به وسیله خبر واحد اطلاق می‌شود.


هر گاه خبر واحدی موجب تخصیص دلیل عام قرآنی شود، تخصیص کتاب به خبر واحد محقق می‌شود؛ برای مثال، در قرآن کریم آمده است: ﴿خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْاَرْضِ جَمِیعاً﴾؛ «همه آن چه روی زمین است به نفع شما و برای شما خلق شده است»،
[۱] بقرة/سوره۲، آیه۲۹.    
یکی از این منافع، منفعت «اکل» می‌باشد، حال اگر خبر واحد عادلی وارد شود که «لحم الارنب حرام»؛ دلالت می‌کند بر این که گوشت خرگوش از عموم آیه قبل تخصیص خورده است.
[۲] الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۲۱۳.    
[۳] مبادی الوصول الی علم الاصول، علامه حلی، حسن بن یوسف، ص۱۴۳.    
[۴] الذریعة الی اصول الشریعة، علم الهدی، علی بن حسین، ج۱، ص۲۸۰.    
[۵] معارج الاصول، محقق حلی، جعفر بن حسن، ص۱۷۲.    
[۶] اصول الاستنباط، حیدری، علی نقی، ص۱۶۱.    
[۷] فوائد الاصول، نائینی، محمد حسین، ج۱، ۲، ص۵۶۱.    
[۸] انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۱۶۴.    


در این که آیا می‌توان عمومات قرآنی را با خبر واحد تخصیص زد یا نه، اصولیون نظرات گوناگونی ارائه نموده‌اند:
۱. جواز تخصیص مطلقا؛ ۲. عدم جواز تخصیص مطلقا؛ ۳. تفصیل؛ ۴. توقف.

۲.۱ - نکته

اصولیون در جواز تخصیص کتاب به خبر واحد محفوف به قرینه قطعی، اختلاف ندارند.
[۹] مقالات اصولی، موسوی بجنوردی، محمد، ص۱۷.
[۱۰] اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۲، ص۳۰۶.
[۱۱] الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۳، ص۱۹۷.
[۱۲] الوجیز فی اصول الفقه، زحیلی، وهبه، ص۱۹۸.
[۱۳] الوجیز فی اصول الفقه، زحیلی، وهبه، ص۲۰۲.
[۱۴] علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمد جواد، ص۱۹۰.
[۱۵] سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۸، ص۵۳۱.


نسخ قرآن به خبر واحد .

۱. ↑ بقرة/سوره۲، آیه۲۹.    
۲. ↑ الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۲۱۳.    
۳. ↑ مبادی الوصول الی علم الاصول، علامه حلی، حسن بن یوسف، ص۱۴۳.    
۴. ↑ الذریعة الی اصول الشریعة، علم الهدی، علی بن حسین، ج۱، ص۲۸۰.    
۵. ↑ معارج الاصول، محقق حلی، جعفر بن حسن، ص۱۷۲.    
۶. ↑ اصول الاستنباط، حیدری، علی نقی، ص۱۶۱.    
۷. ↑ فوائد الاصول، نائینی، محمد حسین، ج۱، ۲، ص۵۶۱.    
۸. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۱۶۴.    
۹. ↑ مقالات اصولی، موسوی بجنوردی، محمد، ص۱۷.
۱۰. ↑ اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۲، ص۳۰۶.
۱۱. ↑ الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۳، ص۱۹۷.
۱۲. ↑ الوجیز فی اصول الفقه، زحیلی، وهبه، ص۱۹۸.
۱۳. ↑ الوجیز فی اصول الفقه، زحیلی، وهبه، ص۲۰۲.
۱۴. ↑ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمد جواد، ص۱۹۰.
۱۵. ↑ سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۸، ص۵۳۱.


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۹۱، برگرفته از مقاله «تخصیص کتاب به خبر واحد».    



رده‌های این صفحه : اصطلاحات اصولی | اصول فقه | تخصیص | تخصیص کتاب به سنت
جعبه ابزار