تحف العقول
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مولف:
حسن بن علی بن حسین شعبه حرانی
این کتاب به قول مرحوم علی اکبر غفاری؛ مصحح و مترجم آن ، «شامل رشته هایی از مروارید های گزیده حکمت و جنگی از مواعظ و وعده و وعید و پند آموزی ها و بهترین اندرزها و خطبه ها و زبده سخنان و جوهر ادب است که کام فرزانه را شیرین و نوشنده را سیراب می سازد.»
حرانی در مقدمه تحف درباره انگیزه اش از تألیف این کتاب می نویسد:
«دیدم دانشمدان و پیشین
شیعه از گفتار ایشان (
پیامبر و
امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ) کتاب هایی پیرامون
حلال و
حرام و فریضه ها و سنت پرداخته ... ولی به من خبر نرسیده که یکی از دانشمندان
شیعه، در این خصوص (حکمت ها رسا و اندرز های شفا بخش حضرات معصومین) تألیفی ساخته یا کتابی پرداخته باشد که من از آن آگاه شده و بدان پشت گرم شوم ... پس به خوشه چینی پرداختم و از این دست مطالبی گرد آوردم و آن چه از خبرهای کمیاب و معانی نیکوی ناب همجنس و مانند و شبیه و نزدیک بدان بود بر آن افزودم.»
۱. همان طور که مؤلف کتاب گفته، سلسله
سند روایات به دلیل اختصار، حذف شده است. با این وصف، چون بیش تر این
روایات آداب و حکم است، خود گواه بر درستی آنهاست.
۲. تحف مشتمل بر روایات مربوط به آداب، حکم، پند و اندرزهای منقول از
پیامبر و
امامان ـ غیر از
امام دوازدهم ـ است.
۳.
روایات آن از منابع معتبر
شیعه و
سنی است و لذا کتاب مورد قبول و تأیید فریقین قرار گرفته است و هیچ کس در آن اختلافی ندارد.
۴. روایات بر اساس ترتیب مقامات حجت های الاهی تنظیم شده است، یعنی از
پیامبر شروع شده و در
امام حسن عسگری ـ علیهم السلام ـ پایان یافته است.
۵. در پایان، آن مناجات قدسی از
حضرت موسی و
حضرت عیسی ـ علیهم السلام ـ و مواعظی از
حضرت مسیح در «
انجیل» ذکر شده است که می تواند باعث توجه
مسیحیان و
یهودیان به این کتاب شود.
۶. حسن ختام کتاب، سفارشنامه
مفضل بن عمر (از اصحاب
امام صادق ـ علیه السلام ـ) به
شیعیان است.
سایت اندیشه قم
