تَجَر (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَجَر (به فتح تاء و باء) یکی از
مفردات نهج البلاغه، به معنای
تجارت، معامله، و
خرید و فروش است.
حضرت علی (علیهالسلام) در خصوص لزوم دانستن مسائل مالی و تجاری، و... از این واژه استفاده نموده است.
این واژه با مشتقاتش ۱۷ بار در «
نهجالبلاغه» آمده است.
تَجَر به معنای تجارت، معامله، خرید و فروش، آمده است.
راغب در
مفردات این واژه را به معنای تصرّف در راس مال برای طلب سود، معنا کرده است.
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در مورد ضرورت تفقّه برای تجّار میفرمایند:
«مَنِ اتَّجَرَ بِغَیْرِ فِقْهٍ فَقَدِ ارْتَطَمَ فی الرِّبا.» «هر كه بدون دانستن مسائل شرعى
تجارت كند در ورطه
ربا افتاده است.»
«ارتطام»: به معنای افتادن به ورطهای است که خلاصی ندارد.
«متجر»: به صورت
مصدر میمی و به معنای تجارت آمده و هم
اسم مکان است.
امام (علیهالسلام) همچنین درباره
دنیا فرموده است:
«مَسْجِدُ أَحِبّاءِ اللهِ وَ مُصَلَّى مَلائِكَةِ اللهِ وَ مَهْبِطُ وَحْي اللهِ وَ مَتْجَرُ أَوْلِياءِ اللهِ.» «دنیا
مسجد دوستان
خدا، محل نمازگذاری
فرشتگان، محل آمدن
وحی خدا و محل تجارت
اولیاء الله است.»
آن حضرت (علیهالسلام) در بیانی دیگر فرموده است:
«وَ لَبِئْسَ المَتْجَرُ أَنْ تَرَى الدُّنْيا لِنَفْسِكَ ثَمَناً.» «چه بد تجارتى است كه انسان دنيا را بهاى خويشتن ببيند.»
«المتجر»: مصدر میمی و به معنی تجارت است.
این واژه با مشتقاتش ۱۷ بار در «نهجالبلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تجر»، ص۱۷۱.