تاریخ انجیل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نگارش اناجيل به دست
بشر ترديدهایی در مورد
تاریخ انجیل به وجود آورده‌است.
دو سه دهه نخست تاریخ
مسیحیت و بودن کتابی به نام
انجیل و منسوب به
مسیح (علیه‌السلام) از نظر منابع تاریخی مستقل از متون مسیحی و اسلامی در هاله‌ای از
ابهام قرار دارد، به‌گونه‌ای که برخی حتی در وجود خود
عیسی (علیه‌السلام) نیز تردید کرده‌اند
، در حالی‌که فقدان گزارش‌های تاریخی نمی‌تواند دلیلی بر فقدان وجود خارجی و تاریخی انجیل باشد و چه بسا جزئیات مربوط به ظهور عیسی (علیه‌السلام) و وحی نازل شده بر وی به علل نامعلومی در تاریخ ثبت نشده یا از بین رفته باشد.
البته در برخی اناجیل چهارگانه، از انجیل مسیح سخن به میان آمده‌است.
در ۳۰ تا ۴۰
سال نخست میلادی،
تعلیم مسیحیت، تقریباً فقط به صورت شفاهی و گاه با نامه‌نگاری انجام می‌گرفت.
حواریان، آموزه‌های مسیح (علیه‌السلام) را ضمن مواعظ خویش بیان و با حوادثی از زندگی آن حضرت، مصوّر می‌ساختند؛ اما کاستی‌ها و کافی نبودن تعالیم رساله‌ها و روایت‌های شفاهی، زمینه انجیل‌نگاری را فراهم ساخت
، بنابراین، تاریخ نگارش عهد جدید و آنچه امروزه به نام کتاب مقدس مسیحیان خوانده می‌شود، اغلب به پس از نیمه نخست
قرن اول میلادی و در
حدود ۲۰ تا ۳۰ سال پس از صعود مسیح (علیه‌السلام) بازمی‌گردد
که به وسیله رسولان وی و شاگردان آنها صورت پذیرفت.
این نوشته‌ها در ۴ دسته نامه‌های رسولان، اعمال رسولان، اناجیل چهارگانه و مکاشفات طبقه‌بندی شده‌است.
«نامه‌های رسولان»، مطالب و آموزه‌های رسولانی چون پولُس، یوحنّا، یعقوب، بَرنابا، یهودا و
پطرس است که برای ابلاغ و ترویج پیام مسیح (علیه‌السلام) به افراد، گروه‌ها و مناطق گوناگون نگاشته‌اند.
برخی از آنها در مجموعه عهد جدید پذیرفته و برخی دیگر از طرف
کلیسا در قرون اولیه تاریخ مسیحیت رد شده‌است؛ تاریخ نگارش نامه‌های پولس از همه بخش‌های عهد جدید قدیمی‌تر است.
«اعمال رسولان»، گزارش فعالیت‌های تبشیری حواریان و رسولان است که به وسیله افرادی چون «لُوقا» ثبت شده‌است.
تاریخ زندگی، معجزات، آموزه‌ها، سیره و سخنان مسیح (علیه‌السلام)، بخش دیگر عهد جدید است که از سوی شماری از رسولان و شاگردان آنها، نگارش یافته و بر مشاهدات عینی یا شنیده‌های مؤلفان از شاهدان عینی استوار است.
این نوشته‌ها تا نیمه نخست قرن دوم با عنوان «خاطرات رسولان» و از اواخر قرن دوم به نام «اناجیل» شهرت یافت.
مسیحیان با اذعان به دریافت نام
حدود ۵۰ انجیل از نوع یاد شده، فقط اطلاعات مربوط به ۲۰ مورد از آنها را در دسترس می‌دانند که انجیل‌های عبرانیان،
پطرس، مصریان، فیلیپ، توما، یعقوب، نیکوداموس، ۱۲ حواری، یهودا و انجیل مارکیون از جمله آنهاست.
اناجیل دیگری چون «انجیل کودکی به زبان عربی» هم وجود دارد که معجزات حضرت عیسی در دوران طفولیت را گزارش کرده‌است.
سران کلیسا در اواخر قرن دوم میلادی از میان نوشته‌های متنوع و انبوهی که در ۴ دسته یاد شده قرار می‌گرفت شماری را به سبب سازگاری با تعالیم کلیسا و به عنوان کتاب‌های قانونی و معتبر "Canon" گزینش کرده و با نام «عهد جدید»، در کنار «عهد قدیم» و به عنوان دومین بخش کتاب مقدس مسیحیان قرار دادند.
در سال ۳۸۲ میلادی انجمنی از اسقفان، لیست نهایی حاوی ۲۷
کتاب و نامه را نهایی کردند که مجدداً توسط مجمع ترنت (Trent) در فاصله سال‌های ۷ ۱۵۴۵ مورد تأیید قرار گرفت.
مجموعه عهد جدید با ۴ انجیل منسوب به متّا، مَرْقُس، لوقا و یوحنّا آغاز می‌شود.
کتاب اعمال رسولان و پس از آن ۱۳ یا ۱۴ نامه منسوب به پولس، یک نامه منسوب به یعقوب؛ دو رساله منسوب به
پطرس، سه رساله منسوب به یوحنّا و یک نامه منسوب به یهودا قرار دارد.
کتاب مکاشفه یوحنّا بخش پایانی این مجموعه است.
عهد جدید را از لحاظ محتوا می‌توان به سه بخش کلی تاریخی، عقیدتی و پیشگویی تقسیم کرد.
اناجیل چهارگانه در کنار «اعمال رسولان» بخش تاریخی عهد جدید را تشکیل داده و عمدتاً تاریخ زندگی و فعالیت‌های حضرت مسیح (علیه‌السلام) و حواریان را اندکی تا
حدود سال ۶۳ میلادی گزارش می‌کند.
بخش عقیدتی عهد جدید را ۲۱ نامه موجود در آن تشکیل می‌دهد که اغلب به تبیین عقاید، دفاع از آن و ردّ عقاید دیگر می‌پردازد.
بخش پیشگویی درباره حوادث
آخرالزمان و آمدن دوباره حضرت مسیح (علیه‌السلام) که در قالب
رؤیا و
مکاشفه بیان شده‌است در کتاب مکاشفه یوحنّا قرار دارد. مجموعه عهد جدید از نظر آموزه‌های اعتقادی و عملی، دوگانه و ناهمگون است؛ بخشی از آن دنباله عهد قدیم بوده و بر
انسان و فرستاده
خدا بودن مسیح (علیه‌السلام) و لزوم پایبندی به شریعت موسی (علیه‌السلام) تأکید می‌کند و بخشی دیگر بر جنبه الوهی آن حضرت و نفی شریعت موسوی تأکید دارد.
این دو روایت ناهمگون بازتابی از نزاع فکری و عقیدتی
پطرس و پولس است.
نوشته‌های دیگر که مورد تأیید کلیسا قرار نگرفت به عنوان «اپوکریفا» یعنی نوشته‌های مشکوک و غیر معتبر شناخته می‌شود که تعداد بسیاری از آنها از بین رفته و شماری نیز هنوز باقی است.
انجیل برنابا، منسوب به قرین یوسف برنابا، دوست پولس و مَرْقُس، از این قبیل است که از قرن چهارم میلادی به بعد، خواندن آن از سوی کلیسا تحریم شد.
برخی، آن را حلقه گمشده بین
اسلام و
مسیحیت خوانده‌اند.
انجیل برنابا به‌رغم ناسازگاری برخی آموزه‌های آن با تعالیمی از اسلام و نیز مسیحیت رسمی، دارای اصول اساسی درستی است و در موارد مهم و قابل توجهی با
قرآن سازگاری دارد.
یاد کرد صریح نام، ویژگی‌ها و بشارت
بعثت پیامبر اسلام، نفی
الوهیت و
نبوت مسیح (علیه‌السلام)
تصریح بر ذبیح بودن
اسماعیل نه
اسحاق نفی مصلوب شدن حضرت عیسی (علیه‌السلام) و کشته شدن یهودای اسخریوطی به جای وی از این قبیل است.
آفاق تفسیر (مقالات و مقولاتی در تفسیر پژوهی)؛ انجیل شریف یا عهد جدید؛ انجیل عیسی مسیح؛ انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیضاوی؛ تاج العروس من جواهر القاموس؛ تاریخ تمدن، ویل دورانت؛ تاریخ قرآن، رامیار؛ تاریخ کلیسای قدیم در امپراطوری روم و ایران؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ تحقیقی در دین مسیح؛ تفسیر جوامع الجامع؛ تفسیر الصافی؛ تفسیر عبدالرزاق؛ تفسیر القرآن العظیم، ابن کثیر؛ التفسیر الکبیر؛ تفسیرالکتاب المقدس؛ تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب؛ تفسیر المنار؛ جامع البیان عن تأویل آی القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ خلاصه ادیان؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم؛ زاد المسیر فی علم التفسیر؛ الصراط المستقیم الی مستحق التقدیم؛ فتح القدیر؛ الفرقان فی تفسیر القرآن؛ فقه القرآن، راوندی؛ قاموس کتاب مقدس؛ قرآن‌شناسی؛ القرآن الکریم و التوراة والانجیل و العلم؛ کتاب مقدس؛ الکتاب المقدس فی المیزان؛ الکشاف؛ کلام مسیحی؛ لسان العرب؛ مجمع البحرین؛ مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن؛ محمد خاتم پیامبران؛ محمد در تورات و انجیل؛ المدخل الی العهد الجدید؛ مسیحیت؛ مسیحیت‌شناسی مقایسه‌ای؛ مسیحیت و بدعتها؛ معانی القرآن، نحاس؛ معرفی عهد جدید؛ المورد قاموس انکلیزی عربی؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ النهایة فی غریب الحدیث و الاثر؛ واژه‌های دخیل در قرآن مجید؛ هفت آسمان.
دائرة المعارف قرآن کریم جلد۴، برگرفته از مقاله «انجیل».
