تئوفیل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تئوفیل، یکی از امپراتوران روم بود که به
سال ۲۱۴ ق جانشین پدرش میخائیل شد. او با
بابک خرمدین هم‌پیمان شد و به شهرهای مرزی مسلمانان حمله کرد. لشکر
محمد بن حمید طوسی فرمانده
مامون عباسی نتوانست فتنه تئوفیل را خاموش کند. سرانجام
معتصم در
سال ۲۲۳ ق در راس سپاهی گران رهسپار جنگ با تئوفیل شد و سپاه او را درهم شکست و او را مجبور به عقب‌نشینی کرد.
تئوفیل در سال ۲۱۴ ق جانشین پدرش میخائیل شد و به امپراتوری روم رسید. وی به تنگ‌نظری و تعصب‌دینی شهرت داشت.
بابک خرمدین شورشی با وی در جنگ با مسلمانان هم‌پیمان شد. آن دو، شهرهای مرزی مسلمانان را مورد حمله قرار دادند و مفسده‌ها به پا کردند.
در
سال ۲۱۲ ق مامون لشکری را به فرماندهی محمد بن حمید طوسی به جنگ
بابک فرستاد و خود در
سال ۲۱۵ ق در راس لشکری رهسپار جنگ با رومیان شد، امّا این لشکرکشی‌ها سودی نبخشید، زیرا محمد بن حمید طوسی به سال ۲۱۴ ق در محاصره
بابک کشته شد و مامون نیز به
سال ۲۱۸ ق در «طرسوس» درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد. در نتیجه، همکاری
بابک و امپراتور تئوفیل در جنگ با مسلمانان، اسیر گرفتن، کشتن و ویرانی ادامه یافت.
پس از آن که معتصم جانشین برادرش مامون شد، ارتشی را به فرماندهی افشین به جنگِ
بابک فرستاد.
افشین در این ماموریت، شورش
بابک را سرکوب و او را همراه برادرش عبدالله دستگیر کرد. آن دو پس از دستگیری، کشته و سپس به دار آویخته شدند.
معتصم پس از این واقعه در سال ۲۲۳ ق در راس سپاهی گران رهسپار جنگ با تئوفیل شد. وی قصد داشت انتقام کشتگان و اسیران را از رومیان بگیرد. دو لشکر بیرون شهر «آنکارا» با هم روبه رو شدند. معتصم لشکر تئوفیل را درهم کوبید و خسارات سنگینی بر آن وارد کرد. سپس از آن جا به سوی شهر «عموریه» زادگاه امپراتور رفت و آن شهر را به محاصره درآورد. وی پس از فتح شهر، آن را ویران کرد و بازماندگان آن را به اسارت گرفت. از جمله اسرا، فرمانده ارتش امپراتور بود. در این جا امپراتور مجبور شد تقاضای صلح کند در نتیجه به «قسطنطنیه» (استانبول) عقب‌نشینی کرد.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۴۹۸.
