بکتاش اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بکتاش از
عرفای ساکن
اصفهان بوده و مقبرهاش در یکی از کوچههای اصفهان میباشد.
بکتاش از
عرفای ساکن
اصفهان بوده و مقبرهاش در کوچه غربی بازارچه حسن آباد که به خیابان صوراسرافیل
[
خیابان استانداری
]
فعلی منتهی میشود، در ضلع جنوبی کوچه قرار داشته است.
در مقامات
العرفاء به نقل از یادداشتهای آقای حسین امید مربوط به سه ماه جوزا، سرطان و اسد به سال ۱۳۰۳ خورشیدی مینویسد:
«بقعهای است در اصفهان واقع در چهارباغ کهنه
معروف به تکیه بکتاش که قریب هشتاد جریب باغ و اراضی اطراف آن
وقف بر تعمیرات بقعه مذکوره و اعانت به فقرای دراویش بوده و با وجود احکام و اسناد شرعی و فرامین متعدّد
شاه سلطان حسین و
شاه طهماسب صفوی و
فتحعلی شاه و
ناصرالدین شاه قاجار بر وقفیّت آن از چند سال به این طرف ده نفر، املاک مزبوره را به ملکیت تصرف نموده بودند، متولّی آن عرض حال تقدیم نمود و چون مرعی علیهم حاضر نشدند، بر طبق قوانین موضوعه تصدیق غیابی بر تولیّت آقا میرزا محمد اسماعیل نقیب الاشراف صادر گردید.»
در چهلستون
[
موزه
]
اداره باستانشناسی سنگی مربوط به تکیه بکتاش بود و نگارنده مکرّر آن را دیده بود و با آقای عباس بهشتیان که از شیفتگان آثار باستانی و علاقمندان میباشند و کتابی نیز در این موضوع تالیف نمودهاند، سنگ را قرائت کرده و نسخه برداشتیم لکن متاسفانه فعلاً از این سنگ اثری موجود نمیباشد.
[
خانودهای در اصفهان، به نام «بکتاشیان» زندگی میکنند که میگویند اجداد آنان از متولّیان و ساکنان تکیه بکتاش بودهاند.
]
سلسله دراویش بکتاشیه منسوباند به حاج بکتاش، وی از
عرفاء و
صوفیه قرن نهم و متوفی به سال ۸۶۰ق و قبرش در تکیهای به نام بکتاشیه مابین قیصریه و قونیه
[
در مرکز کشور
ترکیه]
واقع است.
فایده لغوی: کلمه بکتاش اسم مرکّب است از «بک» و «تاش». «بک» در فارسی در معنای: وزغ، غوک، گرزگاه، جنگل و بیشه آمده است. (فرهنگ آیت، برهان قاطع، عمید، نوبهار) فرمانده، رئیس مانند: ایلبک، در این حالت کلمه ترکی است. «تاش» در معانی: صاحب خانه، شریک، یار، خداوند، ماه گرفته و آقا استعمال شده است (کتب لغت سابق الذکر) از ترکیبات این لفظ است: بکتاش، خواجه تاش، خیلتاش، نهرتاش، فیل تاش، تذکره تاش. در آخر کلمات از ادات شرکت است.
سعدی میگوید: «چنین گفت بکتاش یا خیلتاش»
مهدوی، سیدمصلحالدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۱۷۶-۱۷۷.