• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَکَّت (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَکَّت (به فتح باء و کاف) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای استقبال با شی‌ء مکروه، تبکیت خشونت و سخت گرفتن، سرزنش کردن و زدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد مصقلة بن هبیره هنگام فرار به سوی معاویه از این واژه استفاده نموده است.
این واژه یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



بَکَّت (به فتح باء و کاف) به معنای استقبال با شی‌ء مکروه، تبکیت خشونت و سخت گرفتن، آمده است.
چنان‌که گفته می‌شود: «بَكَّتَه بَكْتاً: اسْتَقْبَلَهُ بِما يَكْرَه.»


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بَكَّتَهُ - خطبه ۴۴ (درباره مصقله بن هبیره)

هنگامی که مصقلة بن هبیره به طرف معاویه فرار کرد، امام (علیه‌السلام) درباره وی فرموده:
«فَما أَنْطَقَ مادِحَهُ حَتَّى أَسْكَتَهُ، وَ لا صَدَّقَ واصِفَهُ حَتَّى بَكَّتَهُ
«او ثنا گویش را به سخن در نیاورد تا ساکتش کرد و تعریف کننده‌اش را تصدیق نکرد تا پرخاشش نمود.»
این واژه یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۶۰.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۲۶۱.    
۳. ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۱۱.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۱۰۵، خطبه ۴۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۱، ص۹۱، خطبه ۴۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۸۵، خطبه ۴۴.    
۷. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۰۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۴۷.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۴۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۴۹۳.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۸۲.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۱۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بَکَّتَ»، ص۱۴۸.    






جعبه ابزار