بَعْض (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَعْض (به فتح باء و سکون عین) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای جزء است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص رعایت
تقوای الهی و توصیف
خدای تعالی از این واژه استفاده نموده است.
بَعْض به معنای جزء آمده است.
این کلمه به مناسبت کلّ به کار می‌رود و به همین جهت می‌گویند: «
بَعْضُ الشيء وَ کُلّه.» و جمع آن
ابعاض است.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره رعایت تقوای الهی فرموده است:
«اتَّقِ اللهَ بَعْضَ التُّقَى وَ إِنْ قَلَّ، وَ اجْعَلْ بَيْنَكَ وَ بَيْنَ اللهِ سِتْراً وَ إِنْ رَقَّ.» يعنى: « از
خدا بترس هر چند كم باشد، ما بين خود و خدايت حجابى (حيایى) قرار بده و لو نازک باشد.»
همچنین در وصف حق تعالی می‌فرماید:
«وَ لا يوصَفُ بِشَيء مِنَ الاَْجْزاءِ ... وَ لا بِعَرَض مِنَ الاَْعْراضِ، وَ لا بِالْغَيْرِيَّةِ وَ الاَْبعاضِ.» «او به هيچ يک از اجزا ... و نه به عرضى از اعراض و نه به تغاير و
ابعاض توصيف نگردد.»
مواردی متعدد از این مادّه در نهج البلاغه به کار رفته است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بَعض»، ص۱۴۵.
