بنو اعیان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بنو
اعیان (
اعیان بنى الامّ) به برادران و خواهران پدرى و مادرى میگویند.
بنو
اعیان (
اعیان بنى الامّ) به
برادران و
خواهران پدری و
مادری میگویند.
از این عنوان، در باب
ارث یاد شده است.
برادران و خواهران از طبقه دوم ارثبران، محسوب مىشوند. با وجود برادران و خواهران پدرى و مادرى
میت (بنو
اعیان)، نوبت به برادران و خواهران پدرى تنها (
بنو علات) نمىرسد.
یک خواهر و دو خواهر پدر و مادری
فرض دارند درصورتیکه مردی با اینها نباشد و اگر مردی باشد دارای فرض نمیباشند.
پس
نصف، فرض خواهر یگانه پدر و مادری است درصورتیکه برادر اینچنینی با او نباشد.
و دو
ثلث، فرض دو خواهر - و بیشتر - پدر و مادری است درصورتیکه برادر پدر و مادری نباشد.
اینها اگرچه در بعضی از حالات - نه همه حالات -
صاحب فرض میباشند، اما فرض اینها به تغیّر حالات نه کم میشود و نه زیاد.
و برادر پدر و مادری اصلاً فرض ندارد.
بنابراین وارث «اگر تنها خواهر پدر و مادری باشد
نصف آن بهعنوان فرض مال او است و بقیه از جهت قرابت به او رد میشود. و اگر متعدد باشند دو ثلث آن بهعنوان فرض مال آنها است و بقیه آن از جهت
قرابت به آنها رد میشود.»
و ازآنجاکه
کلاله ابوینی مانع ارث بردن
کلاله ابی است و «برادر و خواهر پدری با وجود یکی از برادرها یا خواهرهای پدر و مادری، ارث نمیبرد.»
از این روی «اگر اخوه، مختلف باشند که بعضی از آنها مادری و بعضی از آنان پدر و مادری باشند،
سدس آن بهعنوان فرض، مال کسی است که به مادر با او قرابت دارد، درصورتیکه یکی باشد؛ و اگر متعدد باشند ثلث آن بهعنوان فرض مال آنها میباشد و به طور مساوی بین آنها تقسیم میشود اگرچه در جنس اختلاف داشته باشند و بقیه آن - پنج ششم یا دو ثلث - مال کسی است که بهواسطه پدر و مادر قرابت دارد و بین آنها تقسیم میشود؛ و درصورتیکه در جنس اختلاف داشته باشند مرد دوبرابر زن ارث میبرد.»
•
موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، برگرفته از مقاله «بنو اعیان»، ج۲، ص۱۴۲. •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی