• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سید محمد عبدالله شاه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


بُلّهی شاه، صوفی و شاعر پنجابی زبان سده یازدهم می‌باشد.



نام اصلی او سید محمد عبدالله شاه بود.


در زمان حکومت اورنگ زیب (۱۰۶۹ـ ۱۱۱۸) به دنیا آمد.


و به نوشته غلام سرور لاهوری،
[۱] غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.
در سال ۱۱۷۱ درگذشت.


وطن اجدادی بلّهی شاه روستای معروف اُچ گیلانیان، از توابع بهاولپور (در پاکستان )، بود و محل تولد او نیز احتمالاً همین روستا بوده است.


نَسب وی با چهارده واسطه به شیخ عبدالقادر گیلانی می‌رسد.
[۲] بلهی شاه، کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.



پدرش، سخی شاه محمد درویش، مدتی امام و مدرس مسجد مُلِک وال (از توابع شهرستان ساهی وال ) بود.


درباره تحصیلات بلهی شاه اطلاعی در دست نیست؛ اما، علاوه بر پدرش، نام خواجه غلام مرتضی، از علمای شهر قَصُوْر، در زمره استادان او آمده است.
[۳] محمد دین کلیم قادری، تذکرة مشائخ قادریه، ج۱، ص۱۹۰ـ۱۹۱، لاهور ۱۴۰۶/ ۱۹۸۵.
شیخ او در طریقت عنایت شاه قادری شطاری (متوفی ۱۱۴۱) بود.


ظاهراً بلهی پس از وفات مرشد خود، به قصور رفت و تا پایان عمر در آن‌جا زندگی کرد.
[۴] غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.



از اشعار وی چنین بر می‌آید که با زبان و ادب عربی و فارسی آشنا بوده است. اشعار پنجابی وی که در بردارنده معارف دینی است رواجی در خور دارد، و معمولاً موضوع اصلی آن‌ها توحید و عشق حقیقی است.
[۵] محمد دین کلیم قادری، تذکرة مشائخ قادریه، ج۱، ص۱۹۱، لاهور ۱۴۰۶/ ۱۹۸۵.
[۶] غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.



اشعار بلهی شاه چندین بار تدوین و با عنوان‌های مختلف چاپ شده است، از جمله: قانون عشق ؛
[۷] کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.
[۸] کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.
کلیات بلهی شاه .


(۱) بلهی شاه، کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.
(۲) لاجونتی رام کشن، پنجابی کی صوفی شاعر.
(۳) غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، لکهنو ۱۲۹۰.
(۴) محمدشفیع، میربهلی شاه قادری شطّاری قصوری، در ضمیمه اورینتل کالج میگزین (مه ۱۹۳۹).
(۵) عبدالغفور، پنجابی زبان اور ادب کی تاریخ.
(۶) محمد دین کلیم قادری، تذکرة مشائخ قادریه، لاهور ۱۴۰۶/ ۱۹۸۵.
(۷) نجم حسین سید، پنجابی شاعری کی اسلوب.
(۸) C F Usborne, Bullah Shah , Lahore ۱۹۰۵

 
۱. ↑ غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.
۲. ↑ بلهی شاه، کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.
۳. ↑ محمد دین کلیم قادری، تذکرة مشائخ قادریه، ج۱، ص۱۹۰ـ۱۹۱، لاهور ۱۴۰۶/ ۱۹۸۵.
۴. ↑ غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.
۵. ↑ محمد دین کلیم قادری، تذکرة مشائخ قادریه، ج۱، ص۱۹۱، لاهور ۱۴۰۶/ ۱۹۸۵.
۶. ↑ غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.
۷. ↑ کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.
۸. ↑ کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بلهی شاه»، شماره۱۷۷۰.    


رده‌های این صفحه : تراجم | مشایخ صوفیه | مشایخ قرن یازدهم
جعبه ابزار