بطلان بت‌پرستی (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

خداوند در قرآن بت پرستی را عملی باطل معرفی نموده همچنین دلائل بطلان آن را نیز بیان نموده است.

---

وجـوزنا ببنی اسرءیل البحر فاتوا علی قوم یعکفون علی اصنام لهم قالوا یـموسی اجعل لنآ الـها کما لهم ءالهة قال انکم قوم تجهلون• ان هـؤلآء متبر ما هم فیه وبـطـل ما کانوا یعملون. و بنی اسرائیل را (سالم) از دریا عبور دادیم (ناگاه) در راه خود به گروهی رسیدند که اطراف بت هایشان، با تواضع و خضوع، گرد آمده بودند. (در این هنگام، بنی اسرائیل) به موسی گفتند: «تو هم برای ما معبودی قرار ده، همان گونه که آنها معبودان (و خدایانی) دارند! » گفت: «شما جمعیتی جاهل و نادان هستید اینها (را که می‌بینید)، سرانجام کارشان نابودی است و آنچه انجام می‌دهند، باطل (و بیهوده) است.

---

۲.۱ - ضدیت بت پرستان با بتها در قیامت

یکی از دلائلی که خداوند در قرآن بر بطلان بت پرستی بیان می‌کند ضدیت بت پرستان با بتها در قیامت، است.
واتخذوا من دون الله ءالهة لیکونوا لهم عزا• کلا سیکفرون بعبادتهم ویکونون علیهم ضدا. و آنان غیر از خدا، معبودانی را برای خود برگزیدند تا مایه عزتشان باشد! (چه پندار خامی! ) هرگز چنین نیست! به زودی (معبودها) منکر عبادت آنان خواهند شد (بلکه) بر ضدشان قیام می‌کنند!
در ضمیر فاعلی «سیکفرون» دو احتمال است: ۱. مقصود از آن بت پرستان و مشرکان باشد.۲ مقصود از آن بتها باشد.

۲.۲ - انکار بت‌ها در قیامت

انکار و ضدیت بعضی از معبودان با پرستشگران خود در قیامت نیز دلیلی بر بطلان بت پرستی است.
واتخذوا من دون الله ءالهة لیکونوا لهم عزا• کلا سیکفرون بعبادتهم ویکونون علیهم ضدا. و آنان غیر از خدا، معبودانی را برای خود برگزیدند تا مایه عزتشان باشد! (چه پندار خامی! ) هرگز چنین نیست! به زودی (معبودها) منکر عبادت آنان خواهند شد (بلکه) بر ضدشان قیام می‌کنند!

۲.۳ - نا توانی از شفاعت

ناتوانی بتها و معبودان دروغین از شفاعت مورد استدلال مؤمن آل یاسین (حبیب نجار) بر بطلان بت پرستی است.
وجاء من اقصا المدینة رجل یسعی قال یـقوم اتبعوا المرسلین• ءاتخذ من دونه ءالهة ان یردن الرحمـن بضر لاتغن عنی شفـعتهم شیـا ولاینقذون. و مردی (با ایمان) از دورترین نقطه شهر با شتاب فرا رسید، گفت: «ای قوم من! از فرستادگان (خدا) پیروی کنید• آیا غیر از او معبودانی را انتخاب کنم که اگر خداوند رحمان بخواهد زیانی به من برساند، شفاعت آنها کمترین فایده‌ای برای من ندارد و مرا (از مجازات او) نجات نخواهند داد!
مقصود از «رجل» حبیب نجار است.

۲.۴ - ناتوانی از هدایت

ناتوانی بتها بر هدایت به حق، دلیلی بر نادرستی پرستش آنها است.
قل هل من شرکآئکم من یهدی الی الحق قل الله یهدی للحق افمن یهدی الی الحق احق ان یتبع امن لایهدی الا ان یهدی فما لکم کیف تحکمون. بگو: «آیا هیچ یک از معبودهای شما، به سوی حق هدایت می‌کند؟! بگو: «تنها خدا به حق هدایت می‌کند! آیا کسی که هدایت به سوی حق می‌کند برای پیروی شایسته تر است، یا آن کس که خود هدایت نمی‌شود مگر هدایتش کنند؟ شما را چه می‌شود، چگونه داوری می‌کنید؟! »
به گفته برخی مفسران ، مقصود از «شرکائکم» بتها است.

۲.۵ - ناتوانی از یاری رساندن

ناتوانی بتها از یاری بت پرستان و برآوردن نیاز آنان نیز، که در چند آیه آمده از ادله بطلان بت پرستی است.
۱- ایشرکون ما لایخلق شیـا وهم یخلقون• ولایستطیعون لهم نصرا ولآ انفسهم ینصرون• والذین تدعون من دونه لایستطیعون نصرکم ولآ انفسهم ینصرون. آیا موجوداتی را همتای او قرار می‌دهند که چیزی را نمی‌آفرینند، و خودشان مخلوقند. • و نمی‌توانند آنان را یاری کنند، و نه خودشان را یاری می‌دهند• و آنهایی را که جز او می‌خوانید، نمی‌توانند یاریتان کنند، و نه (حتی) خودشان را یاری دهند.
۲-‌ام لهم ءالهة تمنعهم من دوننا لایستطیعون نصر انفسهم ولا هم منا یصحبون. آیا آنها خدایانی دارند که می‌توانند در برابر ما از آنان دفاع کنند؟! (این خدایان ساختگی، حتی) نمی‌توانند خودشان را یاری دهند (تا چه رسد به دیگران) و نه از ناحیه ما با نیرویی یاری می‌شوند
۳- واتخذوا من دون الله ءالهة لعلهم ینصرون• لایستطیعون نصرهم وهم لهم جند محضرون. آنان غیر از خدا معبودانی برای خویش برگزیدند به این امید که یاری شوند! • ولی آنها قادر به یاری ایشان نیستند، و این (عبادت کنندگان در قیامت) لشکری برای آنها خواهند بود که در آتش دوزخ احضار می‌شوند!
۴- فلولا نصرهم الذین اتخذوا من دون الله قربانا ءالهة بل ضلوا عنهم وذلک افکهم و ما کانوا یفترون. پس چرا معبودانی را که غیر از خدا برگزیدند- به گمان اینکه به خدا نزدیکشان سازد- آنها را یاری نکردند؟! بلکه از میانشان گم شدند! این بود نتیجه دروغ آنها و آنچه افترا می‌بستند!

۲.۶ - دلیل نداشتن بت پرستی

بی منطقی و دلیل نداشتن بت پرستی نیز دلیل بطلان آن شمرده شده.
۱- قال قد وقع علیکم من ربکم رجس وغضب اتجـدلوننی فی اسمآء سمیتموهآ انتم وءابآؤ کم مانزل الله بها من سلطـن فانتظروا انی معکم من المنتظرین. گفت: «پلیدی و غضب پروردگارتان، شما را فرا گرفته است! آیا با من در مورد نامهایی مجادله می‌کنید که شما و پدرانتان (بعنوان معبود و خدا، بر بتها) گذارده‌اید، در حالی که خداوند هیچ دلیلی درباره آن نازل نکرده است؟! پس شما منتظر باشید، من هم با شما انتظار می‌کشم! (شما انتظار شکست من، و من انتظار عذاب الهی برای شما! ) »
۲- ما تعبدون من دونه الا اسمآء سمیتموهآ انتم وءابآؤکم مآ انزل الله بها من سلطـن ان الحکم الا لله امر الاتعبدوا الا ایاه ذلک الدین القیم ولـکن اکثر الناس لایعلمون. این معبودهایی که غیر از خدا می‌پرستید، چیزی جز اسمهایی (بی مسما) که شما و پدرانتان آنها را خدا نامیده‌اید، نیست خداوند هیچ دلیلی بر آن نازل نکرده حکم تنها از آن خداست فرمان داده که غیر از او را نپرستید! این است آیین پابرجا ولی بیشتر مردم نمی‌دانند!
۳-‌ام اتخذوا من دونه ءالهة قل هاتوا برهـنکم هـذا ذکر من معی وذکر من قبلی بل اکثرهم لایعلمون الحق فهم معرضون. آیا آنها معبودانی جز خدا برگزیدند؟! بگو: «دلیلتان را بیاورید! این سخن کسانی است که با من هستند، و سخن کسانی [۲۴]     است که پیش از من بودند! » اما بیشتر آنها حق را نمی‌دانند و به همین دلیل (از آن) روی گردانند.
۴- ویعبدون من دون الله ما لم ینزل به سلطـنا وما لیس لهم به علم وما للظـلمین من نصیر. آنها غیر از خداوند، چیزهایی را می‌پرستند که او هیچ گونه دلیلی بر آن نازل نکرده است، و چیزهایی را که علم و آگاهی به آن ندارند! و برای ستمگران، یاور و راهنمایی نیست!
۵- ومن یدع مع الله الـها ءاخر لابرهـن له به فانما حسابه عند ربه انه لایفلح الکـفرون. و هر کس معبود دیگری را با خدا بخواند- و مسلما هیچ دلیلی بر آن نخواهد داشت- حساب او نزد پروردگارش خواهد بود یقینا کافران رستگار نخواهند شد!
۶- امن یبدؤا الخلق ثم یعیده ومن یرزقکم من السماء والارض اءلـه مع الله قل هاتوا برهـنکم ان کنتم صـدقین. یا کسی که آفرینش را آغاز کرد، سپس آن را تجدید می‌کند، و کسی که شما را از آسمان و زمین روزی می‌دهد آیا معبودی با خداست؟! بگو: «دلیلتان را بیاورید اگر راست می‌گویید! »
۷- قل ارءیتم شرکاءکم الذین تدعون من دون الله ارونی ماذا خلقوا من الارض‌ام لهم شرک فی السمـوت‌ام ءاتینـهم کتـبا فهم علی بینت منه بل ان یعد الظـلمون بعضهم بعضا الا غرورا. بگو: «این معبودانی را که جز خدا می‌خوانید به من نشان دهید چه چیزی از زمین را آفریده‌اند، یا اینکه شرکتی در ( آفرینش و مالکیت) آسمانها دارند؟! یا به آنان کتابی (آسمانی) داده‌ایم و دلیلی از آن برای (شرک) خود دارند؟! » نه هیچ یک از اینها نیست، ظالمان فقط وعده‌های دروغین به یکدیگر می‌دهند.
۸- قل انی نهیت ان اعبد الذین تدعون من دون الله لما جاءنی البینـت من ربی وامرت ان اسلم لرب العــلمین. بگو: «من نهی شده‌ام از اینکه معبودهایی را که شما غیر از خدا می‌خوانید بپرستم، چون دلایل روشن از جانب پروردگارم برای من آمده است و مامورم که تنها در برابر پروردگار عالمیان تسلیم باشم.
۹- افرءیتم اللت والعزی• ومنوة الثالثة الاخری• ان هی الا اسماء سمیتموها انتم وءاباؤکم ما انزل الله بها من سلطـن ان یتبعون الا الظن وما تهوی الانفس ولقد جاءهم من ربهم الهدی. به من خبر دهید آیا بتهای «لات» و «عزی». .. و «منات» که سومین آنهاست (دختران خدا هستند)؟ اینها فقط نامهایی است که شما و پدرانتان بر آنها گذاشته‌اید (نامهایی بی محتوا و اسمهایی بی مسمی)، و هرگز خداوند دلیل و حجتی بر آن نازل نکرده آنان فقط از گمانهای بی اساس و هوای نفس پیروی می‌کنند در حالی که هدایت از سوی پروردگارشان برای آنها آمده است

۲.۷ - مخلوق بودن بتها

مخلوق بودن بتها، دلیل بر بطلان پرستش آنها شمرده شده.
۱- ایشرکون ما لایخلق شیـا وهم یخلقون. آیا موجوداتی را همتای او قرار می‌دهند که چیزی را نمی‌آفرینند، و خودشان مخلوقند.
۲- والذین یدعون من دون الله لایخلقون شیـا وهم یخلقون. آیا موجوداتی را همتای او قرار می‌دهند که چیزی را نمی‌آفرینند، و خودشان مخلوقند.
۳- واتخذوا من دونه ءالهة لایخلقون شیـا وهم یخلقون.. آنان غیر از خداوند معبودانی برای خود برگزیدند معبودانی که چیزی را نمی‌آفرینند، بلکه خودشان مخلوقند، و مالک زیان و سود خویش نیستند، و نه مالک مرگ و حیات و رستاخیز خویشند.

۲.۸ - مصنوع بودن بتها

ساخته شدن بتها به دست بشر، دلیل بر بطلان پرستش آنها است.
قال اتعبدون ما تنحتون. گفت: «آیا چیزی را می‌پرستید که با دست خود می‌تراشید؟!

۲.۹ - مالک نبودن بتها

فقدان هرگونه مالکیت برای بتها، حتی به مقدار پوست هسته خرما، دلیل بر بطلان بت پرستی است.
۱- قل ادعوا الذین زعمتم من دون الله لایملکون مثقال ذرة فی السمـوت ولا فی الارض وما لهم فیهما من شرک وما له منهم من ظهیر. . بگو: «کسانی را که غیر از خدا (معبود خود) می‌پندارید بخوانید! (آنها هرگز گرهی از کار شما نمی‌گشایند، چرا که) آنها به اندازه ذره‌ای در آسمانها و زمین مالک نیستند، و نه در (خلقت و مالکیت) آنها شریکند، و نه یاور او (در آفرینش) بودند.
۲-. . و الذین تدعون من دونه ما یملکون من قطمیر. و کسانی را که جز او می‌خوانید (و می‌پرستید) حتی به اندازه پوست نازک هسته خرما مالک نیستند
۳-‌ام اتخذوا من دون الله شفعاء قل اولو کانوا لایملکون شیا ولایعقلون. آیا آنان غیر از خدا شفیعانی گرفته‌اند؟! به آنان بگو: «آیا (از آنها شفاعت می‌طلبید) هر چند مالک چیزی نباشند و درک و شعوری برای آنها نباشد؟! »

۲.۱۰ - ناتوانی از احیا

ناتوانی بتهای ساخته شده از زمین بر احیای مردگان، دلیل بر بطلان بت پرستی است.
‌ام اتخذوا ءالهة من الارض هم ینشرون. آیا آنان غیر از خدا شفیعانی گرفته‌اند؟! به آنان بگو: «آیا (از آنها شفاعت می‌طلبید) هر چند مالک چیزی نباشند و درک و شعوری برای آنها نباشد؟! »

۲.۱۱ - ناتوان از دفاع خویش

ناتوانی بتها بر دفاع از خویش، از دلایل بطلان بت پرستی است.
۱- ایشرکون ما لایخلق شیـا وهم یخلقون• ولایستطیعون لهم نصرا ولآ انفسهم ینصرون. آیا موجوداتی را همتای او قرار می‌دهند که چیزی را نمی‌آفرینند، و خودشان مخلوقند• و نمی‌توانند آنان را یاری کنند، و نه خودشان را یاری می‌دهند.
۲- یـایها الناس ضرب مثل فاستمعوا له ان الذین تدعون من دون الله لن یخلقوا ذبابا ولو اجتمعوا له وان یسلبهم الذباب شیـا لایستنقذوه منه ضعف الطالب والمطـلوب. ‌ای مردم! مثلی زده شده است، به آن گوش فرا دهید: کسانی را که غیر از خدا می‌خوانید، هرگز نمی‌توانند مگسی بیافرینند، هر چند برای این کار دست به دست هم دهند! و هر گاه مگس چیزی از آنها برباید، نمی‌توانند آن را باز پس گیرند! هم این طلب کنندگان ناتوانند، و هم آن مطلوبان (هم این عابدان، و هم آن معبودان)!

۲.۱۲ - فاقد ادراک

فقدان ادراک و هدایت ناپذیری بتها، از ادله بطلان بت پرستی است.
ایشرکون ما لایخلق شیـا وهم یخلقون• وان تدعوهم الی الهدی لایتبعوکم سواء علیکم ادعوتموهم‌ام انتم صـمتون.
آیا موجوداتی را همتای او قرار می‌دهند که چیزی را نمی‌آفرینند، و خودشان مخلوقند• و هر گاه آنها را به سوی هدایت دعوت کنید، از شما پیروی نمی‌کنند و برای شما یکسان است چه آنها را دعوت کنید و چه خاموش باشید؟

۲.۱۳ - ناتوان از نفع و ضرر

ناتوانی بتان بر رساندن نفع و ضرر، برهانی بر خطا بودن بت پرستی است.
۱- قل اتعبدون من دون الله ما لایملک لکم ضرا ولا نفعا والله هو السمیع العلیم. بگو: «آیا جز خدا چیزی را می‌پرستید که مالک سود و زیان شما نیست؟! و خداوند، شنوا و داناست.»
۲- قل اندعوا من دون الله ما لاینفعنا ولایضرنا.. بگو: «آیا غیر از خدا، چیزی را بخوانیم (و عبادت کنیم) که نه سودی به حال مال دارد، نه زیانی
۳- ویعبدون من دون الله ما لایضرهم ولاینفعهم.... . آنها غیر از خدا، چیزهایی را می‌پرستند که نه به آنان زیان می‌رساند، و نه سودی می‌بخشد
۴-. . قل افاتخذتم من دونه اولیآء لایملکون لانفسهم نفعا ولا ضرا.. (سپس) بگو: «آیا اولیا (و خدایانی) غیر از او برای خود برگزیده‌اید که (حتی) مالک سود و زیان خود نیستند (تا چه رسد به شما؟! ) »
۵- یدعوا من دون الله ما لایضره و ما لاینفعه ذلک هو الضلـل البعید. او جز خدا کسی را می‌خواند که نه زیانی به او می‌رساند، و نه سودی این همان گمراهی بسیار عمیق است.
۶- ویعبدون من دون الله ما لاینفعهم ولایضرهم وکان الکافر علی ربه ظهیرا. آنان جز خدا چیزهایی را می‌پرستند که نه به آنان سودی می‌رساند و نه زیانی و کافران همیشه در برابر پروردگارشان (در طریق کفر) پشتیبان یکدیگرند.
۷- اذ قال لابیه وقومه ما تعبدون• قالوا نعبد اصناما فنظـل لها عـکفین• او ینفعونکم او یضرون. . هنگامی که به پدر و قومش گفت: «چه چیز را می‌پرستید؟! » • گفتند: «بتهایی را می‌پرستیم، و همه روز ملازم عبادت آنهاییم.» • یا سود و زیانی به شما می‌رسانند؟! »
۸-. . قل افرءیتم ما تدعون من دون الله ان ارادنی الله بضر هل هن کـشفـت ضره او ارادنی برحمة هل هن ممسکـت رحمته.. بگو: «آیا هیچ درباره معبودانی که غیر از خدا می‌خوانید اندیشه می‌کنید که اگر خدا زیانی برای من بخواهد، آیا آنها می‌توانند گزند او را برطرف سازند؟! و یا اگر رحمتی برای من بخواهد، آیا آنها می‌توانند جلو رحمت او را بگیرند؟! »

۲.۱۴ - ناتوانی در روزی رسانی

ناتوانی بتها در تامین روزی بت پرستان، دلیلی بر بطلان بت پرستی است.
۱- ویعبدون من دون الله ما لایملک لهم رزقا من السمـوت والارض شیـا ولایستطیعون. آنها غیر از خدا، موجوداتی را می‌پرستند که هیچ رزقی را برای آنان از آسمانها و زمین در اختیار ندارند و توان این کار را نیز ندارند
۲- انما تعبدون من دون الله اوثـنا وتخلقون افکا ان الذین تعبدون من دون الله لایملکون لکم رزقا فابتغوا عند الله الرزق واعبدوه واشکروا له الیه ترجعون. شما غیر از خدا فقط بتهایی (از سنگ و چوب) را می‌پرستید و دروغی به هم می‌بافید آنهایی را که غیر از خدا پرستش می‌کنید، مالک هیچ رزقی برای شما نیستند روزی را تنها نزد خدا بطلبید و او را پرستش کنید و شکر او را بجا آورید که بسوی او بازگشت داده می‌شوید.

۲.۱۵ - فقدان ادراک

فقدان هرگونه ادراک و قدرت در بتها، نشان دهنده بطلان بت پرستی است.
۱- ان الذین تدعون من دون الله عباد امثالکم فادعوهم فلیستجیبوا لکم ان کنتم صـدقین• الهم ارجل یمشون بهآ‌ام لهم‌اید یبطشون بهآ‌ام لهم اعین یبصرون بهآ‌ام لهم ءاذان یسمعون بها قل ادعوا شرکآءکم ثم کیدون فلاتنظرون• والذین تدعون من دونه لایستطیعون نصرکم ولآ انفسهم ینصرون• وان تدعوهم الی الهدی لایسمعوا وترلـهم ینظرون الیک وهم لایبصرون. آنهایی را که غیر از خدا می‌خوانید (و پرستش می‌کنید)، بندگانی همچون خود شما هستند آنها را بخوانید، و اگر راست می‌گویید باید به شما پاسخ دهند (و تقاضایتان را برآورند) • آیا (آنها حد اقل همانند خود شما) پاهایی دارند که با آن راه بروند؟! یا دستهایی دارند که با آن چیزی را بگیرند (و کاری انجام دهند)؟! یا چشمانی دارند که با آن ببینند؟! یا گوشهایی دارند که با آن بشنوند؟! (نه، هرگز، هیچ کدام،) بگو: « (اکنون که چنین است،) بتهای خویش را که شریک خدا قرار داده‌اید (بر ضد من) بخوانید، و برای من نقشه بکشید، و لحظه‌ای مهلت ندهید، (تا بدانید کاری از آنها ساخته نیست)! • و آنهایی را که جز او می‌خوانید، نمی‌توانند یاریتان کنند، و نه (حتی) خودشان را یاری دهند• و اگر آنها را به هدایت فرا خوانید، سخنانتان را نمی‌شنوند! و آنها را می‌بینی (که با چشمهای مصنوعیشان) به تو نگاه می‌کنند، اما در حقیقت نمی‌بینند! »
۲- اذ قال لابیه یـابت لم تعبد ما لایسمع ولایبصر ولایغنی عنک شیـا. هنگامی که به پدرش گفت: «ای پدر! چرا چیزی را می‌پرستی که نه می‌شنود، و نه می‌بیند، و نه هیچ مشکلی را از تو حل می‌کند؟!
۳- قل ارءیتم ما تدعون من دون الله ارونی ماذا خلقوا من الارض‌ام لهم شرک فی السمـوت ائتونی بکتـب من قبل هـذا او اثـرة من علم ان کنتم صـدقین• و من اضل ممن یدعوا من دون الله من لایستجیب له الی یوم القیـمة وهم عن دعائهم غـفلون. به آنان بگو: «این معبودهایی را که غیر از خدا پرستش می‌کنید به من نشان دهید چه چیزی از زمین را آفریده‌اند، یا شرکتی در آفرینش آسمانها دارند؟ کتابی آسمانی پیش از این، یا اثر علمی از گذشتگان برای من بیاورید (که دلیل صدق گفتار شما باشد) اگر راست می‌گویید! » چه کسی گمراهتر است از آن کس که معبودی غیر خدا را می‌خواند که تا قیامت هم به او پاسخ نمی‌گوید و از خواندن آنها (کاملا) بی خبر است؟! (و صدای آنها را هیچ نمی‌شنود! )

۲.۱۶ - ناتوانی از آفرینش

بطلان بت پرستی به دلیل ناتوانی بتها از آفرینش در آیاتی چند آمده است.
۱- ایشرکون ما لایخلق شیـا وهم یخلقون. آیا موجوداتی را همتای او قرار می‌دهند که چیزی را نمی‌آفرینند، و خودشان مخلوقند.
۲- قل هل من شرکآئکم من یبدؤا الخلق ثم یعیده قل الله یبدؤا الخلق ثم یعیده فانی تؤفکون. . بگو: «آیا هیچ یک از معبودهای شما، آفرینش را ایجاد می‌کند و سپس بازمی گرداند؟! » بگو: «تنها خدا آفرینش را ایجاد کرده، سپس بازمی گرداند با این حال، چرا از حق روی گردان می‌شوید؟! »
۳-. . ‌ام جعلوا لله شرکآء خلقوا کخلقه فتشـبه الخلق علیهم قل الله خــلق کل شیء وهو الوحد القهر. بگو: «چه کسی پروردگار آسمانها و زمین است؟» بگو: «الله! » (سپس) بگو: «آیا اولیا (و خدایانی) غیر از او برای خود برگزیده‌اید که (حتی) مالک سود و زیان خود نیستند (تا چه رسد به شما؟! ) » بگو: «آیا نابینا و بینا یکسانند؟! یا ظلمتها و نور برابرند؟! آیا آنها همتایانی برای خدا قرار دادند بخاطر اینکه آنان همانند خدا آفرینشی داشتند، و این آفرینشها بر آنها مشتبه شده است؟! » بگو: «خدا خالق همه چیز است و اوست یکتا و پیروز! »
۴- والذین یدعون من دون الله لایخلقون شیـا وهم یخلقون. معبود هایی را که غیر از خدا می‌خوانند، چیزی را خلق نمی‌کنند بلکه خودشان هم مخلوقند
۵- یـایها الناس ضرب مثل فاستمعوا له ان الذین تدعون من دون الله لن یخلقوا ذبابا ولو اجتمعوا له..‌ای مردم! مثلی زده شده است، به آن گوش فرا دهید: کسانی را که غیر از خدا می‌خوانید، هرگز نمی‌توانند مگسی بیافرینند، هر چند برای این کار دست به دست هم دهند!
۶- قل ارءیتم شرکاءکم الذین تدعون من دون الله ارونی ماذا خلقوا من الارض‌ام لهم شرک فی السمـوت.. بگو: «این معبودانی را که جز خدا می‌خوانید به من نشان دهید چه چیزی از زمین را آفریده‌اند، یا اینکه شرکتی در (آفرینش و مالکیت) آسمانها دارند؟! یا به آنان کتابی (آسمانی) داده‌ایم و دلیلی از آن برای (شرک) خود دارند؟! » نه هیچ یک از اینها نیست، ظالمان فقط وعده‌های دروغین به یکدیگر می‌دهند!
۷- قل ارءیتم ما تدعون من دون الله ارونی ماذا خلقوا من الارض‌ام لهم شرک فی السمـوت ائتونی بکتـب من قبل هـذا او اثـرة من علم ان کنتم صـدقین. به آنان بگو: «این معبودهایی را که غیر از خدا پرستش می‌کنید به من نشان دهید چه چیزی از زمین را آفریده‌اند، یا شرکتی در آفرینش آسمانها دارند؟ کتابی آسمانی پیش از این، یا اثر علمی از گذشتگان برای من بیاورید (که دلیل صدق گفتار شما باشد) اگر راست می‌گویید! »

۲.۱۷ - پوچی بتها

حقیقت نداشتن و پوچی بتها، دلیلی دیگر بر بطلان بت پرستی است.
ذلک بان الله هو الحق و ان ما یدعون من دونه هو البـطـل و ان الله هو العلی الکبیر. این بخاطر آن است که خداوند حق است و آنچه را غیر از او می‌خوانند باطل است و خداوند بلندمقام و بزرگ است!

۲.۱۸ - ناتوان از دفع ضرر

ناتوانی بتها از دفع ضرر و آسیب، دلیلی بر نادرستی بت پرستی است.
۱- واذا مسکم الضر فی البحر ضل من تدعون الا ایاه فلما نجـیکم الی البر اعرضتم وکان الانسـن کفورا. و هنگامی که در دریا ناراحتی به شما برسد، جز او، تمام کسانی را که (برای حل مشکلات خود) می‌خوانید، فراموش می‌کنید اما هنگامی که شما را به خشکی نجات دهد، روی می‌گردانید و انسان، بسیار ناسپاس است!
۲- ءاتخذ من دونه ءالهة ان یردن الرحمـن بضر لاتغن عنی شفـعتهم شیـا ولاینقذون. آیا غیر از او معبودانی را انتخاب کنم که اگر خداوند رحمان بخواهد زیانی به من برساند، شفاعت آنها کمترین فایده‌ای برای من ندارد و مرا (از مجازات او) نجات نخواهند داد

۲.۱۹ - ناتوان از شنیدن

ناتوانی بتها از شنیدن دعاها و اجابت کردن آنها، برهانی بر بطلان بت پرستی اقامه شده است.
۱- اذ قال لابیه وقومه ما تعبدون• قالوا نعبد اصناما فنظـل لها عـکفین• قال هل یسمعونکم اذ تدعون. . هنگامی که به پدر و قومش گفت: «چه چیز را می‌پرستید؟! » • گفتند: «بتهایی را می‌پرستیم، و همه روز ملازم عبادت آنهاییم.» • گفت: «آیا هنگامی که آنها را می‌خوانید صدای شما را می‌شنوند؟!
۲-. . و الذین تدعون من دونه ما یملکون من قطمیر• ان تدعوهم لایسمعوا دعاءکم و لو سمعوا ما استجابوا لکم..اگر آنها را بخوانيد صداى شما را نمى‌شنوند، و اگر بشنوند به شما پاسخ نمى‌گويند و روز قيامت، شرك (و پرستش ) شما را منكر مى‌شوند، و هيچ كس مانند (خداوند آگاه و) خبير تو را (از حقايق) با خبر نمى‌ سازد!

۲.۲۰ - ناتوان از رساندن زیان و سود

قدرت نداشتن بتان به زیان یا نفع رساندن در برابر اراده الهی، دلیل بر بطلان پرستش آنها است.....
قل افرءیتم ما تدعون من دون الله ان ارادنی الله بضر هل هن کـشفـت ضره او ارادنی برحمة هل هن ممسکـت رحمته.. بگو: «آيا هيچ درباره معبودانى كه غير از خدا مى‌ خوانيد اندیشه مى‌ كنيد كه اگر خدا زيانى براى من بخواهد، آيا آنها مى‌ توانند گزند او را برطرف سازند؟! و يا اگر رحمتى براى من بخواهد، آيا آنها مى‌ توانند جلو رحمت او را بگيرند؟!» بگو: «خدا مرا كافى است و همه متوكّلان تنها بر او توکّل مى‌ كنند!»

۲.۲۱ - تاثیر پذیری

تاثیرپذیری بتها، دلیل بر عدم صلاحیت آنها برای پرستش است.
ان یدعون من دونه الا انـثا وان یدعون الا شیطـنا مریدا. آنچه غیر از خدا می‌خوانند، فقط بتهایی است (بی روح)، که هیچ اثری ندارد و (یا) شیطان سرکش و ویرانگر است
«اناث: » جمع انثی به معنای انفعال و تاثیرپذیری است.

۲.۲۲ - ناتوان در مرگ و زندگی

ناتوانی بتها در مرگ، زندگی و برانگیختن پدیده‌های جهان، از ادله بطلان بت پرستی است.
واتخذوا من دونه ءالهة... ولایملکون موتا ولا حیوة ولا نشورا. آنان غیر از خداوند معبودانی برای خود برگزیدند معبودانی که چیزی را نمی‌آفرینند، بلکه خودشان مخلوقند، و مالک زیان و سود خویش نیستند، و نه مالک مرگ و حیات و رستاخیز خویشند

۲.۲۳ - ناتوان از تدبیر

ناتوانی بتها از تدبیر مخلوقات آسمان و زمین، دلیل بطلان بت پرستی:
۱- قل ادعوا الذین زعمتم من دون الله لایملکون مثقال ذرة فی السمـوت ولا فی الارض وما لهم فیهما من شرک وما له منهم من ظهیر. بگو: «کسانی را که غیر از خدا (معبود خود) می‌پندارید بخوانید! (آنها هرگز گرهی از کار شما نمی‌گشایند، چرا که) آنها به اندازه ذره‌ای در آسمانها و زمین مالک نیستند، و نه در ( خلقت و مالکیت ) آنها شریکند، و نه یاور او (در آفرینش) بودند.
۲- قل ارءیتم شرکاءکم الذین تدعون من دون الله ارونی ماذا خلقوا من الارض‌ام لهم شرک فی السمـوت‌ام ءاتینـهم کتـبا فهم علی بینت منه بل ان یعد الظـلمون بعضهم بعضا الا غرورا. بگو: «این معبودانی را که جز خدا می‌خوانید به من نشان دهید چه چیزی از زمین را آفریده‌اند، یا اینکه شرکتی در (آفرینش و مالکیت) آسمانها دارند؟! یا به آنان کتابی (آسمانی) داده‌ایم و دلیلی از آن برای (شرک) خود دارند؟! » نه هیچ یک از اینها نیست، ظالمان فقط وعده‌ های دروغین به یکدیگر می‌دهند!

---