برونشویگ
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
روبر برونشویگ، خاورشناس و مورخ فرانسوی است.
روبر برونشویگ، در ۶
اکتبر ۱۹۰۱ در
بوردو به دنیا آمد.
وی در دانشسرای عالی
پاریس در رشته زبان‌های قدیم (
لاتین و
یونانی) تحصیل کرد.
در ۱۹۲۲، به
تونس رفت و در دبیرستان
کارنو به تدریس زبان
فرانسه پرداخت و تا ۱۹۳۰ در تونس ماند. همین اقامت هشت ساله، شناخت بیش‌تر و علاقه مندی او را به تونس و نیز آشنایی و دوستی وی را با پژوهشگران تونسی، همچون عبدالوهاب، موجب شد. بدین ترتیب، پژوهش‌های طولانی او درباره تاریخ تونس در دوره
حفصیان آغاز گردید. او با گردآوری منابع تاریخی و نسخه های خطی و بررسی وتحلیل آنها، نتایج تحقیقاتش را از ۱۹۳۰ بتدریج به صورت مقاله‌هایی درباره تاریخ تونس در مجله تونسی و مجله افریقایی منتشر ساخت
که مقدمات دریافت دو پایان نامه دکتری در
ادبیات را برای او فراهم آورد (۱۹۳۶).
برونشویگ در ۱۹۳۲ به
الجزیره رفت و در آن‌جا علاوه بر ادامه تحقیق درباره تونسِ قرون وسطی، حوزه مطالعات خود را در مورد «
مغرب» گسترش داد و دومقاله درباره ابن عبدالحَکَم و فَزّان به رشته تحریر درآورد.
وی در ۱۹۴۵، استاد زبان و ادبیات عرب شد، و از ۱۹۴۷استاد تمدن مسلمانان در دانشکده ادبیات دانشگاه بوردوو از ۱۹۵۵ تا ۱۹۶۸ استاد اسلام شناسی دانشگاه
سوربن و از ۱۹۶۵تا۱۹۶۸ نیز رئیس مؤسسه مطالعات اسلامی
پاریس بود. برونشویگ در ۱۹۵۳ با همکاری یوزف شاخت، مجله > مطالعات اسلامی < را تأسیس کرد و اداره آن را بر
عهده گرفت
. برونشویگ استاد افتخاری دانشگاههای الجزیره، بوردو و پاریس، رئیس افتخاری مؤسسه مطالعات اسلامی پاریس، عضو خارجی فرهنگستان بریتانیایی لندن، عضو فرهنگستان تاریخ
مادرید و فرهنگستان دلینچیِ
رم شد، و همچنین نخستین دریافت کننده نشانِ بین المللی لوی دلاّ ویدا در مه ۱۹۶۷ بود
هر چند برونشویگ بعد از ۱۹۸۳ دست به قلم نبرد، همچنان با علاقه مندی، مطالعات خود را بویژه در زمینه های مهم اسلام شناسی دنبال می‌کرد.
وی در ۱۶
فوریه ۱۹۹۰، بر اثر سکته قلبی، درگذشت.
برونشویگ با وجود مطالعات و تحقیقات اسلامی،
صهیونیستی فعال بود که در
جنگ جهانی دوم به
یهودیان الجزایر کمک بسیار کرد.
از برونشویگ آثار متعددی در زمینه های گوناگون، چون دیدگاه‌های عمومی، تاریخ اسلام، فقه اسلامی، تاریخ شمال
افریقا، زبان، تفکر مذهبی و...، به صورت کتاب و مقاله، به جا مانده است.
کتاب «دو سفرنامه چاپ نشده به افریقای شمالی در قرن پانزدهم» (۱۹۳۶) در برگیرنده اطلاعاتی تاریخی درباره یهودیان.
کتاب «سرزمین بربرهای شرقی دردوره حفصیان از آغاز تا پایان قرن پانزدهم» در دو جلد (۱۹۴۰ـ۱۹۴۷) که این دو اثر، در واقع، پایان نامه های دکتری او محسوب می‌شوند. کتاب دوم علایق گسترده برونشویگ و روش او را در تحقیق و کوشش وی را برای جبران کمبود منابع در باب مسائل بنیادی نشان می‌دهد. او در این اثر، به تحلیل حیات اجتماعی، اقتصادی و فکری دوره حفصیان پرداخته و از کتب و مدارک بسیاری چون مقدمه
ابن خلدون سود جسته و در ضمن آن، را نقد کرده است. او استفاده از مدارک و مستندات
مسیحی و نسخ خطی آنان را نیز از یاد نبرده است.
شهرنشینی قرون وسطی و فقه اسلامی (۱۹۴۷)؛ تونس در قرون وسطای متأخر (۱۹۴۸)؛ نظریه کلی درباره تصدیق در فقه
حنفی در قرون وسطی (۱۹۴۹)؛ نگاهی به تاریخچه بازارهای مکاره در اسلام (۱۹۵۳)؛ ملاحظات انتقادی درباره لغات قرآن (۱۹۵۶)؛ تعبیر شک در فقه (۱۹۵۶).
اصالت و زوال فرهنگی در تاریخ اسلام (۱۹۵۷، حاصل نشست بوردو در ۱۹۵۶)؛ نسب مادری در فقه اسلامی (۱۹۵۸)؛
ابن رشد به عنوان یک فقیه (۱۹۶۲).
او همچنین در د. اسلام، چاپ دوم، مقاله های «
عبد» («
برده و
برده داری»)، برائت «عاقله»، «بعل»،
و «بیّنه» را نوشته است.
(۱) روبر برونشویگ، تاریخ افریقیّة فی
العهد الخَفصی من القرن ۱۳ الی نهایة القرن ۱۵ م، نقله الی العربیة حَمّادی ساحلی، بیروت ۱۹۸۸.
(۲) دانشنامه ایران و اسلام، زیرنظر احسان یارشاطر، تهران ۱۳۵۴ـ ۱۳۷۰ ش.
(۳) ژان سواژه، مدخل تاریخ شرق اسلامی، ترجمة نوش آفرین انصاری (محقق)، تهران ۱۳۶۶ ش.
(۴) نجیب عقیقی، المستشرقون، قاهره ۱۹۸۰ـ۱۹۸۱.
(۵) د. اسلام، چاپ دوم.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «برونشویگ»، شماره۱۰۸۹.
