برهان الاشراف فی المنع من بیع الاوقاف (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب برهان الاشراف فی المنع من
بیع الاوقاف نوشته
حسین بن محمد آل عصفور بحرانی به
زبان عربی و در موضوع
فقه استدلالی است.
حسین بن محمد مشهور به
آل عصفور بحرانی از علمای بزرگ
شیعه در آغاز
قرن سیزدهم هجری و متوفای سال ۱۲۱۶ هجری قمری. وی از مؤلفان بزرگ شیعه در علوم
فقه ،
اصول و
حدیث می‌باشد.
وی در آغاز با توجه به نظریات
علمای شیعه و
ادله آن به صورت کامل مسئله را روشن می‌سازد و در خاتمه نظر و دلیل خود را در مسئله فروش
اوقاف مطرح می‌نماید. وی نظر
ابن ادریس حلی ،
محدث بحرانی ،
شیخ عبدعلی ،
سید مرتضی ،
شیخ مفید ،
شیخ صدوق ،
علامه حلی ، و بسیاری دیگر از
فقهای شیعه و
روایات مسئله را به صورت مفصل مطرح می‌نماید.
این کتاب اثری ارزشمند از مؤلف بزرگوار آن حسین بن محمد آل عصفور بحرانی می‌باشد و همچنین منبعی خوب برای آشنایی با نظرات فقهی ایشان و ادله آن در مباحث مربوط به
وقف می‌باشد.
این کتاب در ۹ بخش آمده است. مقدمه، اختلاف در
جواز بیع وقف ، ادله قائلین به منع، ادله قائلین به جواز فی الجمله، یا در صورت خراب شدن، ادله قائلین به منع در
وقف امام و جواز در
وقف سائر
مسلمین ، ادله قائلین به جواز در صورت خوف فساد، ادله قائلین به منع در صورت اشتمال
وقف بر
قصد قربت ، خلاصه
کلام و بیان نظریه مختار، در این کتاب آمده است.
مؤلف در آغاز کتاب انگیزه خود را از نگارش آن درخواست یکی از علمای بزرگ و از دوستان گرامی خود
ذکر می‌کند. وی می‌فرماید: «فهذه کلمات قلیلة و فوائد نبیلة جلیلة حررتها فی حکم
بیع الاوقاف بالتماس بعض العلماء الاشراف حیث انها محل القیل و الاختلاف».من این کلمات و این فوائد ارزشمند و گوهربار، درباره حکم فروش
اوقاف را به درخواست یکی از علمای بزرگوار و گرامی به رشته
تحریر درآوردم. زیرا این بحث مورد اختلاف و نظرات گوناگون قرار گرفته است.
مؤلف در پایان کتاب می‌فرماید: «کتب المؤلف خادم العلماء الاخباریین، حسین بن محمد بن احمد بن ابراهیم، آل عصفور البحرانی، حامدا مصلیا مسلما و الحمد لله وحده. و کان الفراغ من تالیفها بتاریخ الیوم الخامس عشر من جمادی الثانیة سنة ۱۱۹۰ هجری.» یعنی نگارش این کتاب به وسیله مؤلف آن خدمت گذار علمای اخباری، حسین فرزند محمد فرزند احمد فرزند ابراهیم آل عصفور بحرانی در حالی که
خداوند را سپاسگزار و پیامبرش را درودگر و
سلام کننده و
حمد و سپاس مخصوص خداوند یکتاست. پایان نگارش این کتاب در تاریخ امروز ۱۵
جمادی الثانی سال ۱۱۹۰ هجری قمری می‌باشد.
آقا بزرگ تهرانی مؤلف کتاب ارزشمند
الذریعة الی تصانیف الشیعة درباره این
کتاب می‌فرماید: «الاشراف فی المنع عن
بیع الاوقاف للشیخ حسین بن محمد بن احمد آل عصفور الدرازی البحرانی المجاز عن عمه الشیخ یوسف بالاجازة الموسومة باللؤلؤة سنة ۱۱۸۲ و المتوفی فی الحادی و العشرین من شوال سنة ۱۲۱۶ ذکر فی ترجمته فی انوار البدرین و غیره».یعنی کتاب الاشراف در منع از فروش
اوقاف نوشته شیخ حسین فرزند محمد فرزند احمد آل عصفور درازی بحرانی که از سوی
عموی خود محدث بحرانی اجازه مشهور به نام
لؤلؤه را در سال ۱۱۸۲ هجری قمری گرفته است.
وی متوفای ۲۱
شوال سال ۱۲۱۶ هجری قمری می‌باشد. این مطلب در زندگی نامه ایشان در کتاب
انوار البدرین و کتب دیگر آمده است.
نسخه حاضر در برنامه ناشر آن کتابفروشی عزیزی،
تاریخ نشر سال ۱۴۱۰ هجری قمری، چاپ اول،
قم ،
ایران ، به
زبان عربی ، در قطع وزیری و در یک جلد می‌باشد. تصحیح و تحقیق آن را دار باقر العلوم لاحیاء تراث علماء آل عصفور انجام داده است.
نرم افزار جامع فقه اهل البيت۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
