برتری بنی اسرائیل (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خدای متعال در
قرآن در باره بنی اسرائیل آیاتی دارد در این آیات نعمتهای بیان شده که موجب
برتری بنی اسرائیل در زمان خود بر دیگران گردیده بود.
خداوند
بنی اسرائیل رابر جهانیان زمان خود برتری بخشید.
یـبنی اسرءیل... وانی فضلتکم علی العــلمین.
ای بنی اسرائیل، من، شما را بر جهانیان، برتری بخشیدم.
یـبنی اسرءیل... وانی فضلتکم علی العــلمین.
ای بنی اسرائیل، من، شما را بر جهانیان، برتری بخشیدم.
شاید بعضی
تصور کنند که منظور از" فضلتکم علی العالمین" این باشد که آنها را بر تمام جهانیان در تمام ادوار برتری بخشیده است.
ولی با توجه به سایر آیات قرآن روشن می‌شود که مقصود برتری آنها نسبت به افراد
محیط و عصر خودشان است زیرا در قرآن می‌خوانیم" کنتم خیر امة اخرجت للناس... " شما (مسلمانان) بهترین امتی بودید که برای نفع انسانها آفریده شده‌اید".
در جای دیگر در باره بنی اسرائیل می‌خوانیم" و اورثنا القوم الذین کانوا یستضعفون مشارق الارض و مغاربها" ما این مستضعفان را وارث مشرق و مغرب زمین کردیم"
روشن است که بنی اسرائیل در آن زمان
وارث تمام جهان نشدند پس مقصود این است که وارث
شرق و
غرب منطقه خودشان گشتند بنا بر این فضیلت آنها بر جهانیان نیز برتری نسبت به افراد همان
محیط است.
واذ قال موسی
لقومه یـقوم اذکروا نعمة الله علیکم اذ جعل فیکم انبیآء وجعلکم ملوکا وءاتـیکم ما لم یؤت احدا من العــلمین.
(به یاد آورید) هنگامی را که موسی به قوم خود گفت: «ای قوم من! نعمت خدا را بر خود متذکر شوید هنگامی که در میان شما، پیامبرانی قرار داد (و زنجیر بندگی و اسارت فرعونی را شکست) و شما را حاکم و صاحب اختیار خود قرار داد و به شما چیزهایی بخشید که به هیچ یک از جهانیان نداده بوددر اینکه مقصود از «العالمین» چیست دو احتمال وجود دارد: ۱. مردم زمان بنی اسرائیل.۲. بنی اسرائیل در برخی امور مثل نزول من و سلوی بر آنها و فرستاده شدن انبیای متعدد برای آنها... برتری داشتند.
اذکروا نعمة الله علیکم منظور از آن نعمت‌هایی است که خدای تعالی بر بنی اسرائیل ارزانی داشته و آنان را بدان اختصاص داده و اگر قبل از صدور این فرمان که باید داخل
ارض مقدسه شوند نعمت‌ها را به رخ آنان کشیده و بیادشان آورده، برای این بوده که این فرمان را با
نشاط بپذیرند، و آن را مایه زیادتر شدن
نعمت و تمامیت نعمتهای قبلی خود تلقی کنند، چون خدای تعالی قبل از این فرمان نعمت‌ها به آنان ارزانی داشته بود موسی را بر آنان مبعوث نموده و به سوی دین خود هدایتشان کرده بود و از شر آل فرعون نجاتشان داده
تورات را بر آنان نازل و
شریعت را برایشان
تشریع کرده بود، دیگر تا تمامیت نعمت چیزی به جز تشکیل
حکومت نمانده بود و فرمان داخل شدن در ارض مقدسه به همین منظور بوده که در آن سرزمین توطن نموده آقایی و
استقلال به دست آورند.
نعمت‌هایی که خدای سبحان به بنی اسرائیل ارزانی داشت سه قسم بود
فرمود: " اذ جعل فیکم انبیاء"، که این یک قسم از نعمت‌هایی است که به بنی اسرائیل ارزانی داشته بود، و آن یا به این بود که ریشه دودمان آنان را انبیایی چون
ابراهیم و
اسحاق و
یعقوب و انبیای بعد از ایشان قرار داده بود، و یا اینکه انبیایی از خصوص بنی اسرائیل چون یوسف و اسباط و
موسی و هارون برگزیده بود، و این نعمت که آغازگر دودمان قومی برگزیدگان از خلق و انبیای عظام باشد خود نعمتی است که هیچ نعمتی به پایه آن نمی‌رسد.
و جعلکم ملوکا" بیان می‌کند و می‌فرماید خدای عزّوجلّ شما را استقلال داد و از
ذلت رقیت و
بردگی فراعنه و تحکم و زورگوئیهای جباران نجات داد، چون کلمه" ملک" معنایی جز این ندارد، که انسان در کار خودش و اهلش و مالش استقلال داشته باشد، و بنی اسرائیل در سالهایی که زیر سایه موسی علیه‌السّلام زندگی می‌کردند بهترین سنت اجتماعی را داشتند و آن عبارت بود از سنت
توحید که آنان را به
اطاعت خدا و رسولش و به عدالت کامل در مجتمعشان می‌خواند، بدون اینکه به احدی از امتهای غیر امت خود تجاوزی داشته باشند و یا فردی از افراد خودشان بر آنان سروری و حکمرانی کند، و یا گرفتار
اختلاف طبقاتی باشند، آن چنان که امر مجتمعشان مختل گردد و هیچ کسی بر بالای سر آنان نبود به جز موسی (علی نبینا و آله و علیه السلام) که خود یک پیامبر اولوا العزم بود نه پادشاهی چون سایر پادشاهان، و نه
رئیس قبیله که بر ملت و
قبیله خود به غیر
حق سروری می‌کنند.
" و آتاکم ما لم یؤت احدا من العالمین" عنایات و الطاف الهیه‌ای که همراه بود با معجزات بسیار روشن و ارزنده که اگر بر گفته خود (که‌ای موسی ما به تو ایمان آوردیم)
استقامت می‌کردند و پیمان الهی را نمی‌شکستند، زندگیشان را تعدیل می‌کرد آیاتی که تا در مصر بودند و بعد از آنکه خدا از شر
فرعون و قومش نجاتشان داد از هر طرف بر آنان احاطه داشت، آری هیچ امتی از امم عالم که قبل از تاریخ زندگی موسی زندگی کرده بودند مانند قوم موسی این همه معجزات و برهانهای ساطع و نعمتهای بی کران نداشتند، این تنها قوم موسی علیه‌السّلام بود که خدای تعالی چنین معجزاتی و چنان نعمت‌هایی به آنان ارزانی داشت.
وجـوزنا ببنی اسرءیل البحر... • قال اغیر الله ابغیکم الـها وهو فضلکم علی العــلمین.
و بنی اسرائیل را (سالم) از
دریا عبور دادیم (سپس) گفت: «آیا غیر از خداوند، معبودی برای شما بطلبم؟! خدایی که شما را بر جهانیان (و مردم عصرتان) برتری داد! »
و هو فضلکم علی العالمین: حسن و جبائی گویند: یعنی خدای یکتا شما را بر مردم زمانتان برتری داد.
برخی گویند: یعنی خداوند سبحان، به شما فضائلی بخشیده، که به احدی نبخشیده است. این فضائل این است که دو مرد از خود شما در میان شما برگزیده است تا بهتر بتوانید سخنانشان را قبول کنید و شما را بطور شگفت آمیزی از آزار و اذیت فرعونیان نجات داد و سر زمین و خانه و ثروت آنها را بشما بخشید.
ولقد نجینا بنی اسرءیل• ولقد اخترنـهم علی علم علی العــلمین.
ما بنی اسرائیل را از
عذاب ذلت بار رهایی بخشیدیم• ما آنها را با علم (خویش) بر جهانیان برگزیدیم و برتری دادیم.
یعنی: موسی و قومش بنی اسرائیل را انتخاب کردیم و آنان را بوسیله تورات و پیامبرانی که از میانشان برانگیختیم برتری بخشیدیم.
برتری بنی اسرائیل بر جهانیان، نعمتی گرانقدر و قابل
ستایش است.
یـبنی اسرءیل اذکروا نعمتی التی انعمت علیکم وانی فضلتکم علی العــلمین.
ای بنی اسرائیل، من، شما را بر جهانیان، برتری بخشیدم.
یـبنی اسرءیل اذکروا نعمتی التی انعمت علیکم وانی فضلتکم علی العــلمین.
ای بنی اسرائیل، من، شما را بر جهانیان، برتری بخشیدم.
واذ قال موسی
لقومه یـقوم اذکروا نعمة الله علیکم اذ جعل فیکم انبیآء وجعلکم ملوکا وءاتـیکم ما لم یؤت احدا من العــلمین.
هنگامی را که موسی به قوم خود گفت: «ای قوم من!
نعمت خدا را بر خود متذکر شوید هنگامی که در میان شما، پیامبرانی قرار داد (و زنجیر
بندگی و
اسارت فرعونی را شکست) و شما را حاکم و صاحب اختیار خود قرار داد و به شما چیزهایی بخشید که به هیچ یک از جهانیان نداده بود
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۳۱۷، برگرفته از مقاله «برتری بنی اسرائیل»
