باقرخان بن کاظم‌صفار خوراسکانی اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آقا باقر خوراسکانی معروف به «باقرخان» یکی از حاکمان
اصفهان می‌باشد.
آقا باقر خوراسکانی معروف به «باقر خان» در خوراسکان متولّد شد. پدرش کاظم صفّار، از ملّاکان و متمولین خوراسکان بود. علی مراد خان زند هنگامی که از
شیراز برای سرکوب ذوالفقارخان افشار خمسه‌ای به
طهران می‌رفت، باقرخان را نایب الحکومه اصفهان قرار داد. او پس از
مرگ علی مراد خان زند، اموال و اثاثیه او را تصرف کرده و در طالار طویله
[محل فعلی دبیرستان سعدی
] به تخت سلطنت جلوس کرد، و خود را «شاه باقر» نامید و سکّه به نام خود زد.
جعفرخان زند، پادشاه جدید
زندیه در ۸ فرسخی
اصفهان از طغیان باقرخان مطلع شده و به اصفهان حمله برد. سپاهیان باقرخان نیز به مخالفت او برخاسته و قصد کشتن او را داشتند. وی از طالار طویله فرار کرد و موفق به خروج از اصفهان شد. امّا در رویدشت گرفتار شده و به اصفهان آورده شد و به دستور
جعفرخان او را در قلعه طبرک زندانی کردند.
در این هنگام آقا محمّدخان قاجار مدّعی سلطنت و رقیب سرسخت زندیه به سوی اصفهان حرکت کرد.
جعفرخان که یارای
مقاومت نداشت. تمام اثاثیه سلطنتی و خانواده خود را رها کرده و از اصفهان به شیراز گریخت. آقا محمّدخان به اصفهان وارد شد، و باقرخان را آزاد کرد و حکومت اصفهان را به او داد و خود به طرف طهران حرکت کرد و در تهران به سال ۱۲۰۰ق به تخت سلطنت نشست. در این زمان
جعفرخان بار دیگر به اصفهان حمله کرده و اصفهان را تصرّف کرد. باقرخان به قلعه طبرک پناه برد و تا سه ماه مقاومت کرد، اما بالاخره دستگیر شده و به شیراز برده شد و در ۲۱
محرم ۱۲۰۱ق در شیراز به
قتل رسید.
قبر او در قبرستانی قدیمی در خیابان رباط اصفهان وجود داشته است. ولی امروزه قبر او از بین رفته و در جای قبرستان قدیمی، مدرسه هدایت را ساخته‌اند. مرحوم مهدوی معتقدند او در
جنگ و ستیز با زندیه در حوالی محلّه تیران و آهنگران در شمال اصفهان کشته شده و در این قبرستان مدفون شده است.
از آثار باقرخان تغییر مسیر چشمه قطعه طبرک از روستای «راران» به «خوراسکان» و همچنین بنای حمام در خوراسکان بوده است.
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۱۲۳-۱۲۴.
