باب قبله
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
باب قبله از درهای نخست
مسجد النبی در ضلع جنوبی آن است که توسط
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در سال
۱ق فراهم گشت. با نزول آیه ۱۴۴
سوره بقره و تغییر قبله به سوی
مسجدالحرام، پیامبر (صلیاللهعلیه
وآلهوسلّم) این ورودی را بست
و در دیوار شمالی روبه‌روی این ورودی، دری دیگر برای مسجد ساخت.
باب قبله یکی از سه ورودی است که هنگام ساخت مسجد النبی به دست پیامبر (صلیاللهعلیه
وآلهوسلّم) در سال اول ق برای آن فراهم گشت:
باب جبرئیل در شرق،
باب الرحمه در غرب،
و باب قبله در جنوب مسجد که پیش از تغییر قبله از
بیت المقدس (در سمت شمال) پشت نماز‌گزاران قرار می‌گرفت.
با وجود بنای خشتی دیوارهای مسجد، کناره‌های درها از جمله همین باب، با سنگ بنا شد.
این باب در روزگار پیامبر (صلیاللهعلیه
وآلهوسلّم) نامی نداشته
و در بیشتر منابع با عنوان «باب فی مؤخرة المسجد» از آن یاد شده است. گویا بعدها به علت قرار گرفتن در جهت قبله، با این نام از آن یاد شده است.
با نزول آیه ۱۴۴ سوره بقره: «قَدْ نَرَی تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّمَاءِ فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ
وَ حَیْثُ مَا کُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ
وَ اِنَّ الَّذِینَ اُوتُوا الْکِتَابَ لَیَعْلَمُونَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ
وَ مَا اللهُ بِغَافِلٍ عَمَّا یَعْمَلُونَ»
و تغییر قبله به سوی مسجدالحرام در سال دوم ق
پیامبر (صلیاللهعلیه
وآلهوسلّم) این ورودی را بست
و در دیوار شمالی روبه‌روی این ورودی، دری دیگر برای مسجد ساخت.
(۱) تاریخ خلیفه، خلیفة بن خیاط (م، ۲۴۰ق)، به کوشش فواز، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق.
(۲) تاریخ طبری (تاریخ الامم
و الملوک)، طبری (م، ۳۱۰ق)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
(۳) تاریخ عمارة المسجد النبوی، محمدهزاع الشهری، دار القاهره، ۲۰۰۱م.
(۴) التعریف بتاریخ
و معالم المسجد النبوی الشریف، ضیاءمحمد عطار، جده، کنوز المعرفه، ۱۴۳۲ق.
(۵) التعریف بما آنست الهجره، محمد المطری (م، ۷۴۱ق)، به کوشش الرحیلی، ریاض، دار الملک عبدالعزیز، ۱۴۲۶ق.
(۶) الدرة الثمینه، محمد بن محمود النجار (م، ۶۴۳ق)، به کوشش شکری، بیروت، دار الارقم.
(۶) راهنمای حرمین شریفین،
سازمان حج و اوقاف، تهران، اسوه، ۱۳۷۰ش.
•
دانشنامه حج و حرمین شریفین، برگرفته از مقاله «باب قبله»، تاریخ بازیابی ۰۰/۰۳/۰۹.
