ایتاخ ترک
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ایتاخ، یکی از فرماندهان ترک در زمان
معتصم عباسی بود که در جنگ با روم حضور داشت و
واثق او را به حکومت
مصر منصوب کرد. او سرانجام به
سال ۲۳۵ ق در راهِ بازگشت از
سفر حج با توطئه
متوکل به قتل رسید.
ایتاخ، غلامی ترک بود که در سال ۱۹۹ ق معتصم خلیفه عباسی او را خرید. شغل او نخست آشپزی بود. وی با نشان دادن لیاقت خود به خلیفه، به فرماندهی نظامی ارتقای رتبه یافت و در کنار خلیفه در جنگ با روم و فتح عموریه حضور فعال داشت. ایتاخ در تمامی جنگ‌ها از خود رشادت نشان داد و به خوبی از عهده امتحان برآمد.
زمانی که خلافت به
واثق رسید، ولایات زیادی را به وی سپرد و او را در
سال ۲۳۰ ق بر حکومت مصر منصوب کرد و او
علی بن یحیای ارمنی را نایب خود بر آن جا قرار داد. هنگام درگذشت
واثق، ایتاخ و یکی از فرماندهان با یاری دیگر وزیران بر آن شدند که با
محمد بن واثق بیعت کنند؛ ولی به خاطر خردسالی، عموی او؛ یعنی جعفر «المتوکل علی الله» را برگزیدند و با او بیعت کردند. ایتاخ بر متوکل برتری می‌جست و خود را بالاتر از او می‌دانست. متوکل کسی را واداشت تا او را به سفر حجّ تشویق کند. با موافقت متوکل، ایتاخ در راهِ بازگشت از سفر حج به قتل رسید.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۵۱۲.
