اکتساب مجهولات تصدیقیه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اکتساب مجهولات
تصدیقیه یکی از
اصطلاحات بهکار رفته در
علم منطق بوده و به معنای بهدست آوردن
مجهول تصدیقی از راه
حجت و
استدلال است.
بیان طریق
استنباط مجهولات، غرض اصلیِ فن
منطق است. این مجهولات بر دو گونه تصوری و
تصدیقی است و از آنجایی که استخراج هر یک از این دو قسم باید به وسیله معلوماتی متناسب و متماثل با آن قسم به عمل آید؛ پس تمام توجه در این فن به
معلومات تصوری و
معلومات تصدیقی است تا مجهولات به وساطت آنها
معلوم شود.
۱. اکتساب مجهولات تصوری از طریق
معرِّف است.
۲. مجهولات
تصدیقی نیز قابل اکتساباند و اشکالاتی که از اقدمین یونانی یا از
فخرالدین رازی، درباره امکان اکتساب آنها بیان شده است، مندفع و قابل توجه نیست.
اکتساب مجهولات
تصدیقی به وسیله معلوماتی
تصدیقی است که میان این
معلومات تصدیقی و میان آن مجهولات که
علم به آنها مطلوب است، ناچار مناسبت و ملازمتی وجود دارد که بر اثر این تناسب و علاقه، استدلال و
احتجاج از حال
معلومات تصدیقی بر حال مجهولات آنها جایز و واقع، و
علم به آن امور، باعث رفع
جهل از این امور میشود. این
معلومات تصدیقیه را از این لحاظ که
مبدا برای
تصدیق به قضیهای مجهول و مستلزم کشف «مطلوب»اند، به نام «حجت» میخوانند.
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
(۱) مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد
(۲) تفتازانی، عبدالله بن شهابالدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اکتساب مجهولات تصدیقیه»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۱/۱۱.