• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اِبْنَ‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





اِبْنَ‌:(وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ)
«اِبْنَ‌» (به کسر الف و سکون باء) به معنای پسر است.
سخن در اين آیه به بنی اسرائیل است، هر چند مفاهيم و معيارهاى آن عموميت دارد و همگان را در بر مى‌گيرد:
• نخست مى‌گويد ما به موسی (علیه‌السلام) كتاب آسمانى (تورات) داديم (وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ‌)
• بعد از او پيامبرانى پشت سر يک‌ديگر فرستاديم (وَ قَفَّيْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ‌) پيامبرانى همچون داود (علیه‌السلام) و سلیمان (علیه‌السلام) و یوشع (علیه‌السلام) و زکریا (علیه‌السلام) و یحیی (علیه‌السلام).
• و به عیسی بن مریم (علیه‌السلام) دلائل روشن داديم، و او را به وسیله روح القدس تاييد نموديم (وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِروحِ الْقُدُسِ‌).


به موردی از کاربرد «اِبْنَ‌» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - اِبْنَ‌ (آیه ۸۷ سوره بقره)

(وَ لَقَدْ آتَيْنا موسَى الْكِتابَ وَ قَفَّيْنا مِن بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَ آتَيْنا عيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِروحِ الْقُدُسِ أَ فَكُلَّما جاءكُمْ رَسولٌ بِما لا تَهْوَى أَنفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَريقًا كَذَّبْتُمْ وَ فَريقًا تَقْتُلونَ) «ما به موسى كتاب تورات داديم؛ و بعد از او، پيامبرانى پى‌در‌پى فرستاديم؛ و به عيسى بن مريم دلايل روشن داديم؛ و او را با روح‌ئالقدس تاييد كرديم. آيا چنين نيست كه هر زمان، پيامبرى چيزى برخلاف هواى نفس شما آورد، در برابر او تکبّر كرديد و از ایمان آوردن به او خوددارى نموديد؛ پس عدّه‌اى را تكذيب كرده، و جمعى را به قتل رسانديد.»

۱.۲ - اِبْنَ‌ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: دادن بينات و تاييد به روح القدس درباره حضرت عيسى (علیه السلام) به نحوى خاص است‌.
(وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ) در اين جمله به اصل سياق كه سياق تكلم بود برگشته، كه بيان آن گذشت. و اگر در ميان همه انبيا، تنها نام عيسى (علیه السلام) را ذکر كرده، علتش اين است كه هر چند آن‌چه از جهات فضيلت در اين‌جا براى عيسى (علیه السلام) ذكر كرده، يعنى دادن بينات و تاييد به روح القدس، امورى است كه به حكم آيه لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ و آيه (يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالرّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ أَنْ أَنْذِرُوا) اختصاصى به عيسى بن مريم (علیه السلام) ندارد، بلكه بين همه رسولان مشترک است، و ليكن در خصوص عيسى (علیه السلام) به نحوى خاص است، چون تمامى آيات بينات آن جناب از قبيل مرده زنده كردنش با نفخه، مرغ آفريدنش، بهبودى دادن به پيسى و كورى و از غيب خبر دادنش، امورى بوده متكى بر حيات، و ترشحى است از روح.

۱. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۴۷.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۶۵.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، ص۳۳۵-۳۳۶.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۳.    
۷. حدید/سوره۵۷، آیه۲۵.    
۸. نحل/سوره۱۶، آیه۲.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۴۸۹-۴۹۰.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۳۲۱.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۲۵۰.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۳۰۷.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «ابن»، ص ۲۴۷.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره بقره | لغات قرآن




جعبه ابزار