اهداف انذار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انذار با همه اقسام آن دارای اهدافی می باشد.
راهیابی گروهی که پیش از
پیامبر (صلیاللهعلیهوآله
وسلم) از برنامه سعادتبخش و هدایت آفرین الهی آگاه نبوده‌اند از اهداف انذار معرفی شده است:«لِتُنذِرَ قَومًا ما اَتهُم مِن نَذیر مِن قَبلِکَ لَعَلَّهُم یَهتَدون»
هدف دیگر انذار، بیدار ساختن مردمان از خواب غفلت، ایجاد زمینه عبرت آموزی و متذکر ساختن افراد به حقایق فراموش شده است:«لِتُنذِرَ قَومًا ما اَتهُم مِن نَذیر مِن قَبلِکَ لَعَلَّهُم یَتَذَکَّرون»
انذار با هدف متذکّر شدن خرد ورزان به وسیله قرآن صورت می‌گیرد:«ولِیُنذَروا بِهِ... ولِیَذَّکَّرَ اُولُوا الاَلبب»
و سرانجام
تذکّر ،
رستگاری است:«... واذکُرُوا... لَعَلَّکُم تُفلِحون»
پیشه ساختن
تقوا و نگاهداشتن نفس در برابر
گناه • از اهداف مهم انذار بیان شده است:«اِنّی لَکُم نَذیرٌ... واتَّقوه»،
«واَنذِر بِهِ الَّذینَ... لَعَلَّهُم یَتَّقون»،
«لِیُنذِرَکُم ولِتَتَّقوا»
قرآن کریم با تکیه بر
مسئولیت جامعه اسلامی در انذار، هدف از آن را دوری گزیدن مردم از مخالفت با
آیات الهی بر شمرده است
:«فَلَولا نَفَرَ... لِیُنذِروا قَومَهُم اِذا رَجَعوا اِلَیهِم لَعَلَّهُم یَحذَرون»
انذار زمینه ساز تقوا و تقوا مایه نیل به رحمت خاص الهی است:«لِیُنذِرَکُم و لِتَتَّقوا ولَعَلَّکُم تُرحَمون»
دستور به حفاظت حریم الهی از اعتقادات شرک آمیز متفرّع بر فرمان انذار به
پیامبران در مورد نفی معبودی به جز حق ذکر شده است:«اَن اَنذِروا اَنَّهُ لا اِلهَ اِلاّ اَنا فَاتَّقون»
هدف اساسی دیگر از انذار آن است که مردم حجّتی بر خداوند نداشته باشند، بلکه حجّت
خداوند ، بر آنان تمام گردد: «رُسُلاً مُبَشِّرینَ ومُنذِرینَ لِئَلاَّ یَکونَ لِلنّاسِ عَلَی اللّهِ حُجَّةٌ بَعدَ الرُّسُلِ و کانَ اللّهُ عَزیزًا حَکیما»
و جای این سخن در پیشگاه خدا نماند که چرا در میان ما پیامبری نفرستادی تا از آیات تو پیروی کنیم و از مؤمنان باشیم: «لِتُنذِر... فَیَقولوا رَبَّنا لَولا اَرسَلتَ اِلَینا رَسولاً فَنَتَّبِعَ ءایتِکَ و نَکونَ مِنَ المُؤمِنین»
یا دچار ذلت عذاب نشویم
همچنین پیروان کتب آسمانی پیشین نگویند برای ما بشارت و بیم دهنده ای برانگیخته نگردید: «یاَهلَ الکِتبِ... اَن تَقولوا ما جاءَنا مِن بَشیر و لا نَذیر فَقَد جاءَکُم بَشیرٌ و نَذیرٌ»،
بر این اساس خداوند هرگز بدون ارائه آگاهی و هشدار لازم بر بندگان خویش عذاب نازل نمی‌کند: «وما اَهلَکنا مِن قَریَة اِلاّ لَها مُنذِرون ذِکری»
و در روز قیامت برای تقریر و اعتراف گرفتن از
جنّ و
انس پرسیده می‌شود: آیا
فرستادگان الهی درباره چنین روزی هشدارتان نداده بودند: «یمَعشَرَ الجِنِّ والاِنسِ اَلَم یَأتِکُم رُسُلٌ مِنکُم... و یُنذِرونَکُم لِقاءَ یَومِکُم هذا»
و خزانه داران
جهنّم نیز از دوزخیان همان سؤال را که نشان اتمام
حجت است باز می‌پرسند:«کُلَّما اُلقِیَ فیها فَوجٌ سَاَلَهُم خَزَنَتُها اَلَم یَأتِکُم نَذیر • قالوا بَلی»
و به جهنمیانی که نجات و بازگشت به دنیا را برای انجام دادن کارهای نیک می‌خواهند پاسخ داده می‌شود:آیا در طول
عمر شما عوامل آگاهی بخش تحقق نیافت و بیم دهندگان نزد شما نیامدند: «اَوَ لَم نُعَمِّرکُم ما یَتَذَکَّرُ فیهِ مَن تَذَکَّرَ وجاءَکُمُ النَّذیر»
دائرة المعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله «انذار».
