انْفِصٰامَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انْفِصٰامَ:(بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىَ لا انفِصامَ لَها) «انْفِصٰامَ» از مادّه
فَصْم (به فتح فاء و سکون صاد) به معنای
شکستن و قطع كردن است.
اِنْفِصام (به کسر الف و فاء و سکون نون) به معنای قطع شدن می‌باشد.
از مادّه «فصم» (بر وزن
خصم) به معنى «شكستن چيزى بى‌آن‌كه پاره‌هاى آن پراكنده شود» و انفصام به معنى شكستگى و از هم گسيختن است و جمله:
(لانفِصام لَها) در آيه مورد بحث، يعنى پاره شدن و شكستن ندارد. اين آيه مى‌گويد: «...كسى كه به
طاغوت (
بت و
شیطان و هر موجود طغيان‌گر)
کافر شود و به خدا ايمان آورد به دستگيره محكمى دست زده است كه گسستن براى آن نيست.»
لا انْفِصٰامَ لَهٰا. كلمه «انفصام» فقط يک‌بار در
قرآن مجید آمده است.
به موردی از کاربرد «انْفِصٰامَ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(لا إِكْراهَ في الدّينِ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطّاغوتِ وَ يُؤْمِن بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لا انفِصامَ لَها وَ اللّهُ سَميعٌ عَليمٌ) «اكراهى در قبول
دین، نيست. زيرا راه درست از راه انحرافى، روشن شده است. بنابراين، كسى كه به طاغوت (بت وشيطان، و هر موجود طغيان‌گر) كافر شود و به خدا ايمان آورد، به محكم‌ترين دستگيره چنگ زده است، كه گسستن براى آن نيست. و خداوند، شنوا و داناست.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(لا انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ) کلمه انفصام به معناى انقطاع و انكسار است، و اين جمله در واقع جمله حاليه است از
عروة كه معناى
عروة الوثقی را تاكيد مى‌كند و به دنبالش مى‌فرمايد: خدا شنوايى دانا است ، چون
ایمان و
کفر هم متعلق به
قلب و هم متعلق به
زبان (هر دو) است، پس خداى آگاه به آن، هم به شنوايى ستوده مى‌شود و هم به دانايى.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «انفصام»، ج۳، ص ۴۶۵.
