انْفِصٰامَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انْفِصٰامَ:(بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىَ لا انفِصامَ لَها) «انْفِصٰامَ» از مادّه
فَصْم (به فتح فاء و سکون صاد) به معنای
شکستن و قطع كردن است.
اِنْفِصام (به کسر الف و فاء و سکون نون) به معنای قطع شدن می‌باشد.
از مادّه «
فصم» (بر وزن
خصم) به معنى «شكستن چيزى بى‌آن‌كه پاره‌هاى آن پراكنده شود» و
انفصام به معنى شكستگى و از هم گسيختن است و جمله:
(لانفِصام لَها) در آيه مورد بحث، يعنى پاره شدن و شكستن ندارد. اين آيه مى‌گويد: «...كسى كه به
طاغوت (
بت و
شیطان و هر موجود طغيان‌گر)
کافر شود و به خدا ايمان آورد به دستگيره محكمى دست زده است كه گسستن براى آن نيست.»
لا انْفِصٰامَ لَهٰا. كلمه «
انفصام» فقط يک‌بار در
قرآن مجید آمده است.
به موردی از کاربرد «
انْفِصٰامَ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(لا إِكْراهَ في الدّينِ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطّاغوتِ وَ يُؤْمِن بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى لا انفِصامَ لَها وَ اللّهُ سَميعٌ عَليمٌ) «اكراهى در قبول
دین، نيست. زيرا راه درست از راه انحرافى، روشن شده است. بنابراين، كسى كه به طاغوت (بت وشيطان، و هر موجود طغيان‌گر) كافر شود و به خدا ايمان آورد، به محكم‌ترين دستگيره چنگ زده است، كه گسستن براى آن نيست. و خداوند، شنوا و داناست.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(لا انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ) کلمه انفصام به معناى انقطاع و انكسار است، و اين جمله در واقع جمله حاليه است از
عروة كه معناى
عروة الوثقی را تاكيد مى‌كند و به دنبالش مى‌فرمايد: خدا شنوايى دانا است ، چون
ایمان و
کفر هم متعلق به
قلب و هم متعلق به
زبان (هر دو) است، پس خداى آگاه به آن، هم به شنوايى ستوده مى‌شود و هم به دانايى.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «انفصام»، ج۳، ص ۴۶۵.
