أَنَن (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَنَن یا
أَنین (به فتح الف) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای
آه و ناله
مریض است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در دعای
استسقاء و مطالبی نسبت به برادرش
عقیل از این کلمه، استفاده است.
أَنَن یا
أَنین (به فتح الف) به معنای آه و یا ناله مریض است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می باشد:
امام (علیه‌السلام) ضمن به کارگیری از این کلمه، در دعای استسقاء فرموده‌اند:
«اللَّهُمَّ فَارْحَمْ أَنينَ الاْنَّةِ، وَ حَنينَ الْحانَّةِ اللَّهُمَّ فَارْحَمْ حَيْرَتَها في مَذاهِبِها، وَ أَنينَها في مَوالِجِها.» «خدایا
رحم کن به ناله
گوسفندان و ناله
شتران، خدایا رحم کن به سرگردانی آن‌ها در راه‌هایش و به ناله‌شان در آغل‌هایشان.»
۱ـ «
آنة: گوسفند.»
۲ـ«
حانّه: شتران.»
۳ـ«
موالج: محله‌های دخول.»
«آنّه» یکی از مشتقات انن و انین،
اسم فاعل و به معنای گوسفند است.
همچنان‌که گفته می‌شود: «ماله حانّة و لا آنّة.» او نه شتری دارد و نه گوسفندی.
ظاهرا منظور از آنّه و حانّه مطلق گوسفند و شتر است.
همچنین آن حضرت (صلوات‌الله‌علیه) به برادرش عقیل نسبت به موضوعی فرموده است:
«ثَكِلَتْكَ الثَّواكِلُ، يا عَقيلُ! أَتَئِنُّ مِنْ حَديدَة أَحْماها إِنْسانُها لِلَعِبِهِ، وَ تَجُرُّني إِلَى نار سَجَرَها جَبّارُها لِغَضَبِهِ! أَتَئِنُّ مِنَ الاَذَى وَ لا أَئِنُّ مِنْ لَظىً.» «زنان پسر مرده در عزایت بنشینند یا عقیل آیا ناله می‌کنی از آهنی که انسانی آن‌را با کار خود سرخ کرده و مرا می‌کشی به
آتشی که
خدای جبّار برای
غضب خود سرخ کرده است؟ آیا ناله می‌کنی با اذیت کمی ولی من ناله نکنم از شعله خالص آتش؟»
این مادّه با مشتقاتش جمعاً شش بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «انن»، ص۹۰.
