انجیل در ادبیات دینی مسیحیان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انجیل ، نام
کتاب آسمانی
عیسی مسیح (علیهالسلام) میباشد .
در زبان انگلیسیِ معاصر،
واژه "Gospel"معادل «
انجیل » بهکار میرود
که اصل آن در انگلیسیِ باستان "God Spell" است.
کلمه نیز
مرکب از دو
واژه انگلوساکسون "God" و "Spell" و در مجموع به معنای «کلام الهی»، یا «املای
خداوند »
یا «خبر خوش» است.
این
واژه خود برگردانِ
واژه یونانی Evangelion (إوانگلیون) استکه در لاتین، Evangelium (إوانجلیوم) تلفظ میشود.
واژه اخیر به زبان
های فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی و دیگر زبان
های جدید راه یافتهاست.
با توجه به اینکه متون نخستین مسیحی به زبان یونانی بوده، باید گفت که
واژه انجیل نیز نهایتاً از
واژه یونانیِ «إوانگلیون» گرفته شدهاست؛ امّا راهیابی مستقیم یا با واسطه آن به زبان
عربی مورد اختلاف است.
نولدکه (Noldke) بر وامگیری از طریق گویش حَبَشیِ آن، یعنی "Wangel"
استدلال میکند و گروهی نیز احتمال دادهاند که بهطور مستقیم از یونانی یا یکی از زبان
های سریانی، عبری یا سبایی به عربی راه یافته باشد.
در این میان، برخی
مفسران مسلمان در تلاش برای عربی نشان دادن
واژه یاد شده، آن را بر وزن إفعیل، از ریشه «ن ج ل» دانسته و معانی متفاوتی برایش گفتهاند.
این نظر، مقبول
واژهنگاران عربی نیفتادهاست.
آنها بر
دخیل بودن و وامگیری آن از زبان عبری، یونانی یا سُریانی تأکید میورزند.
اغلب مفسران
مسلمان نیز انجیل را از واژگان
دخیل دانسته
و کسانی چون
زمخشری و
بیضاوی ، عربی خواندن آن را به دیده تحقیر نگریستهاند.
اعتقاد
مسیحیان درباره حقیقت و چیستی انجیل با مفهوم آن در ادبیات اسلامی کاملا متفاوت است.
انجیل به عنوان صورت مکتوب
وحی نازل شده بر
عیسی (علیهالسلام) و به مثابه کتابی آسمانی، همانند
تورات و
قرآن ، در الهیات مسیحی، جایگاهی ندارد.
مسیحیان، خود حضرت عیسی (علیهالسلام) را «تجسّم وحی» و عین پیام الهی و نه حامل آن دانسته و انجیلی را که به عنوان وحی عیسی مسیح آن را نوشته یا بر شاگردانش املا کرده باشد باور ندارند.
آنان «انجیل» را به معنای «
بشارت » در مورد عیسی (علیهالسلام) و رستگاری رهآورد او برای نوع
بشر میدانند.
بیشترین کاربرد این معنا، در سخنان پولس
آمدهاست.
برخی نیز در بیان معنای انجیل بر مفهوم «فداء» تکیه کردهاند که بر این اساس، انجیل (بشارت) بدین معناست که مسیح (علیهالسلام) با تحمل مصائب،
مرگ و رستاخیز خود،
کفاره گناه
انسان شد؛ اما آنچه اکنون به
اناجیل چهارگانه معروف است (۴ کتاب نخست از عهد جدید) صرفاً نامی است که از پایان
قرن دوم میلادی به نوشتههایی که زندگی، معجزات، تعالیم، سیره، سخنان و صعود عیسی را گزارش کرده
اطلاق شدهاست، زیرا این نوشتهها، بهترین بشارتهایی را که میتوان به انسان داد، دربردارد.
شاید اختصاص نام انجیل بر این ۴ کتاب به سبب آن است که آنها بیش از بخش
های دیگر عهد جدید، به زندگی، سخنان و رفتارهای عیسی (علیهالسلام) پرداختهاست، با این حال بخشهای دیگر را هم که حاوی آموزههایی از مسیح است میتوان انجیل نامید، چنانکه پولس بارها مطالب خود را انجیل میخواند و گاه به مجموعه عهد جدید هم انجیل گفته میشود.
انتشار مجموعه یاد شده به زبان
های گوناگون و با عنوان انجیل،
مؤید این معناست، بنابراین، انجیل به معنای پیامی است که کم و بیش در همه این نوشتهها جاری است و نباید بین معنای اصطلاحی آن و این متون نوشتاری
خلط صورت گیرد.
شایان توجه است که در خود اناجیل و دیگر کتاب
های عهد جدید نیز بارها، از انجیل آن هم فقط به لفظ مفرد سخن رفتهاست، بدون آنکه از آن، اناجیل چهارگانه یا همانند آنها قصد شده باشد ، افزون بر آن، کلیسای قدیم نیز بر واحد بودن انجیل تصریح میکرد.
نکته شایان توجه دیگر اینکه
مسیحیان ، نویسندگانِ اناجیل یاد شده و دیگر کتب عهد جدید را پیامبر نمیدانند؛ امّا بر این باورند که همه آنان با الهام و ارشاد الهی دست به نگارش متون یاد شده زدهاند
و این چیزی است که خود نویسندگان عهد جدید نیز به آن تصریح کردهاند
؛ اما اینکه چرا از میان انبوه اناجیل، نامهها، مکاشفات و کتب مربوط به اعمال
حواریان ، فقط ۲۷ رساله موجود در عهد جدید با الهام الهی بودهاست، دلیل قانع کنندهای ارائه نمیدهند. برخی، گزینش یاد شده را با راهنمایی
روح القدس پنداشتهاند.
براساس مفهوم مسیحی انجیل، مسیحیان آگاه از دیدگاه
قرآن درباره
عیسی (علیهالسلام) و
انجیل ، معرفی انجیل به عنوان
کتاب آسمانی نازل شده بر عیسی (علیهالسلام) و ابلاغ آموزه
های آن به وسیله وی به مردمان عصر خویش را برنمیتابند و در صورتی که مراد
قرآن همان انجیل
های چهارگانه باشد، عدم کاربرد لفظ جمع اناجیل را بر آن خرده میگیرند.
آنان گزارشات
قرآن درباره مسیحیت و انجیل را سطحی و احتمالاً برگرفته از مسیحیان
مدینه میپندارند که فقط با برخی از منابع غیر رسمی
مسیحیت آشنا بودهاند، بر این اساس، معتقدند که گزارشهایی از قبیل آمدن معجزه آسای «
رطب تازه» برای
مریم پس از تولد عیسی (علیهالسلام)،
سخن گفتن مسیح در
گهواره و زنده شدن پرندگان گلین به دست وی و با قدرت خداوند،
در کتب معتبر و رسمی دینی مسیحیت وجود ندارد و گاه در اناجیل غیر معتبر یافت میشود.
این چالش با توجه به وحیانی بودن
قرآن از یک سو، و نگارش اناجیل به دست بشر و تردیدهای موجود در تاریخ و محتوای آنها از سوی دیگر، قابل پاسخ است.
یکتاپرستی ، پیروی از او و نیز تصدیق
تورات و نفی
شرک ازاین قبیل است.
آفاق تفسیر (مقالات و مقولاتی در تفسیر پژوهی)؛ انجیل شریف یا عهد جدید؛ انجیل عیسی مسیح؛ انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیضاوی؛ تاج العروس من جواهر القاموس؛ تاریخ تمدن، ویل دورانت؛ تاریخ
قرآن، رامیار؛ تاریخ کلیسای قدیم در امپراطوری روم و ایران؛ التبیان فی تفسیر
القرآن؛ التحقیق فی کلمات
القرآن الکریم؛ تحقیقی در دین مسیح؛ تفسیر جوامع الجامع؛ تفسیر الصافی؛ تفسیر عبدالرزاق؛ تفسیر
القرآن العظیم، ابن کثیر؛ التفسیر الکبیر؛ تفسیرالکتاب المقدس؛ تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب؛ تفسیر المنار؛ جامع البیان عن تأویل آی
القرآن؛ الجامع لاحکام
القرآن، قرطبی؛ خلاصه ادیان؛ روح المعانی فی تفسیر
القرآن العظیم؛ زاد المسیر فی علم التفسیر؛ الصراط المستقیم الی مستحق التقدیم؛ فتح القدیر؛ الفرقان فی تفسیر
القرآن؛ فقه
القرآن، راوندی؛ قاموس کتاب مقدس؛
قرآنشناسی؛
القرآن الکریم و التوراة والانجیل و العلم؛ کتاب مقدس؛ الکتاب المقدس فی المیزان؛ الکشاف؛ کلام مسیحی؛ لسان العرب؛ مجمع البحرین؛ مجمعالبیان فی تفسیر
القرآن؛ محمد خاتم پیامبران؛ محمد در تورات و انجیل؛
المدخل الی العهد الجدید؛ مسیحیت؛ مسیحیتشناسی مقایسهای؛ مسیحیت و بدعتها؛ معانی
القرآن، نحاس؛ معرفی عهد جدید؛ المورد قاموس انکلیزی عربی؛ المیزان فی تفسیر
القرآن؛ النهایة فی غریب الحدیث و الاثر؛
واژه
های دخیل در
قرآن مجید؛ هفت آسمان.
دائرة المعارف قرآن کریم جلد۴، برگرفته از مقاله «انجیل».