• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مهد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مهد (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: مهد (مفردات‌قرآن)، مَهْد (لغات‌قرآن).


مَهْد (به فتح میم و سکون هاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای آماده كردن و آماده شده‌ايد است. از مشتقات این کلمه در نهج البلاغه، مِهاد به معنای آماده شده است. حضرت علی (علیه‌السّلام) از این واژه درباره زمین و مرگ استفاده کرده است.


مَهْد
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۹۶.    
[۲] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
به معنای آماده كردن و نیز به معنای آماده شده‌ايد است. «مَهَدَ الفراشَ‌: بسطهُ‌ و وطَّاَهُ‌»
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۲۷۵.    
مِهاد
[۴] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
به معنای آماده شده است. تَمْهِيد
[۵] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
به معنای آماده كردن است. مواردى از این کلمه در نهج البلاغه آمده است.

حضرت علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: «مَهَدَ أَرْضَهُ»
[۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۰۲، خطبه ۹۰.    
[۷] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۱۷۷، خطبه ۸۹.    
[۸] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۳، خطبه ۹۱.    
به معنى: «زمين را آماده براى زندگى كرد.»
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۲.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۶.    
[۱۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۱۶۴.    
[۱۳] هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳۴.    
[۱۴] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳.    
)
و حضرت درباره مرگ فرمود: «وَ امْهَدُوا لَهُ قَبْلَ حُلُولِهِ، و أَعِدُّوا لَهُ قَبْلَ نُزُولِهِ»
[۱۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۸، خطبه ۱۹۰.    
[۱۶] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۴، خطبه ۱۸۵.    
[۱۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    
«عمل كنيد براى مرگ (خود را آماده كنيد) قبل از آمدنش.»
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۷، خطبه ۱۹۰.    
[۱۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۲.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۵.    
[۲۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۳۰۰.    
[۲۲] هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۹۳.    
[۲۳] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۲.    
)
و نيز حضرت می‌فرمايد: «الْحَمْدُ لله خَالِقِ الْعِبَادِ، وَ سَاطِحِ الْمِهَادِ، وَ مُسِيلِ الْوِهَادِ، وَ مُخْصِبِ النِّجَادِ»
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۵، خطبه ۱۶۳.    
[۲۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۱، خطبه ۱۵۸.    
[۲۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۲، خطبه ۱۶۳.    
منظور از مِهاد زمينى است كه براى زندگى آمده شده است. «حمد خدا را كه خالق بندگان و گسترنده زمين و جارى كننده دره‌ها (رودها) و روياننده گياه در بلندی‌هاست.»
[۲۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۵، خطبه ۱۶۳.    
[۲۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۲.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۳.    
[۳۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۳۰۷.    
[۳۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۰.    
[۳۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۵۳.    
) چه عبارت عجيبى است.

۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۹۶.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۲۷۵.    
۴. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
۵. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۴۷.    
۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۰۲، خطبه ۹۰.    
۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ص۱۷۷، خطبه ۸۹.    
۸. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۳، خطبه ۹۱.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۲.    
۱۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۶.    
۱۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۱۶۴.    
۱۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳۴.    
۱۴. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳.    
۱۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۸، خطبه ۱۹۰.    
۱۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۴، خطبه ۱۸۵.    
۱۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۸۱، خطبه ۱۹۰.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۷، خطبه ۱۹۰.    
۱۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۲.    
۲۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۵.    
۲۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۳۰۰.    
۲۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۹۳.    
۲۳. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۲.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۵، خطبه ۱۶۳.    
۲۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۱، خطبه ۱۵۸.    
۲۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۳۲، خطبه ۱۶۳.    
۲۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۵، خطبه ۱۶۳.    
۲۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۲.    
۲۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۴۳.    
۳۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۳۰۷.    
۳۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۰.    
۳۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۵۳.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مهد»، ج۲، ص۹۹۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 163 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 190 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 90 نهج البلاغه
جعبه ابزار