امداد به محمد (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند،
ملائکه،
انبیاء،
انصار،
مهاجران و ...
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله را در انجام رسالتشان یاری می‌کردند. در این مقاله آیات مرتبط با امداد به حضرت محمد
صلی
الله
علیه
وآله معرفی می‌شوند.
•••
امام علی علیه‌السلام امداددهنده پيامبر
اسلام صلی
الله
علیه
وآله :
۱. يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ
اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ .
بر اساس روايت منقول از
شیعه و سنّی، آيه مذكور در مورد على
عليه
السلام نازل شده است.
۲.
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً ....
وَ إِنْ تَظاهَرا
عَلَيْهِ فَإِنَّ
اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ
وَ جِبْرِيلُ
وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ
وَ الْمَلائِكَةُ بَعْدَ ذلِكَ ظَهِيرٌ.
بر اساس رواياتى منقول از شيعه
و سنّى، مقصود از «صالح المؤمنين» على
عليه
السلام است.
•••
صالح‌المؤمنین، على
عليه
السلام، حامى
پيامبراكرم صلی
الله
علیه
وآله، در برابر
توطئه برخى همسران آن حضرت:
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ ....
وَ إِنْ تَظاهَرا
عَلَيْهِ فَإِنَّ
اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ
وَ جِبْرِيلُ
وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ ...
در روايتى از
امام باقر علیه‌السلام «صالح المؤمنين» به
علیّ‌بن‌ابی‌طالب علیه‌السلام تفسير شده است.
پیمان خداوند از پيامبران، مبنى بر
امداد و یاری پيامبراكرم صلی
الله
علیه
وآله :
وَ إِذْ أَخَذَ
اللَّهُ مِيثاقَ النَّبِيِّينَ لَما آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتابٍ
وَ حِكْمَةٍ ثُمَّ جاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ
وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ
وَ أَخَذْتُمْ عَلى ذلِكُمْ إِصْرِي قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا
وَ أَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ.
از امام على
عليه
السلام روايت شده كه خداوند از انبياى پيشين
میثاق گرفت كه با معرّفى پيامبر
اسلام صلی
الله
علیه
وآله به امّتهاى خود به وى
ایمان آورند
و او را يارى رسانند.
برخوردارى رسول خدا
صلی
الله
علیه
وآله، از
امدادهای انصار:
۱.
وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ
اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ
وَ بِالْمُؤْمِنِينَ يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ
اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.
بر اساس گفته بعضى مفسّران
و روايت منقول از امام باقر
عليه
السلام، مقصود از «المؤمنين»
انصار است.
۲.
وَ الَّذِينَ آمَنُوا
وَ هاجَرُوا
وَ جاهَدُوا فِي سَبِيلِ
اللَّهِ وَ الَّذِينَ آوَوْا
وَ نَصَرُوا أُولئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَهُمْ مَغْفِرَةٌ
وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ.
جبرئیل، يارى‌دهنده پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله به
فرمان خدا:
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ
وَ أَظْهَرَهُ
اللَّهُ عَلَيْهِ عَرَّفَ بَعْضَهُ
وَ أَعْرَضَ عَنْ بَعْضٍ فَلَمَّا نَبَّأَها بِهِ قالَتْ مَنْ أَنْبَأَكَ هذا قالَ نَبَّأَنِيَ الْعَلِيمُ الْخَبِيرُ إِنْ تَتُوبا إِلَى
اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُما
وَ إِنْ تَظاهَرا
عَلَيْهِ فَإِنَّ
اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ
وَ جِبْرِيلُ
وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ
وَ الْمَلائِكَةُ بَعْدَ ذلِكَ ظَهِيرٌ.
ملائکه، امدادكنندگان پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله با
اذن و فرمان الهى:
۱. ثُمَّ أَنْزَلَ
اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلى رَسُولِهِ
وَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ
وَ أَنْزَلَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْها
وَ عَذَّبَ الَّذِينَ كَفَرُوا
وَ ذلِكَ جَزاءُ الْكافِرِينَ.
۲.
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ
وَ أَظْهَرَهُ
اللَّهُ عَلَيْهِ عَرَّفَ بَعْضَهُ
وَ أَعْرَضَ عَنْ بَعْضٍ فَلَمَّا نَبَّأَها بِهِ قالَتْ مَنْ أَنْبَأَكَ هذا قالَ نَبَّأَنِيَ الْعَلِيمُ الْخَبِيرُ إِنْ تَتُوبا إِلَى
اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُما
وَ إِنْ تَظاهَرا
عَلَيْهِ فَإِنَّ
اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ
وَ جِبْرِيلُ
وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ
وَ الْمَلائِكَةُ بَعْدَ ذلِكَ ظَهِيرٌ.
••• مؤمنانِ
صالح، امدادكنندگان به پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله :
۱. الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَ ... فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ
وَ عَزَّرُوهُ
وَ نَصَرُوهُ ....
۲.
وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ
اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ
وَ بِالْمُؤْمِنِينَ يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ
اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.
۳.
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً فَلَمَّا نَبَّأَتْ بِهِ
وَ أَظْهَرَهُ
اللَّهُ عَلَيْهِ عَرَّفَ بَعْضَهُ
وَ أَعْرَضَ عَنْ بَعْضٍ فَلَمَّا نَبَّأَها بِهِ قالَتْ مَنْ أَنْبَأَكَ هذا قالَ نَبَّأَنِيَ الْعَلِيمُ الْخَبِيرُ إِنْ تَتُوبا إِلَى
اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُما
وَ إِنْ تَظاهَرا
عَلَيْهِ فَإِنَّ
اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ
وَ جِبْرِيلُ
وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ
وَ الْمَلائِكَةُ بَعْدَ ذلِكَ ظَهِيرٌ.
•••
امدادهای الهی و مؤمنان، كافى براى پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله :
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ
اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.
امداد خداوند
و مهاجران به پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله هنگام
هجرت از مکّه:
لِلْفُقَراءِ الْمُهاجِرِينَ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ
وَ أَمْوالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ
اللَّهِ وَ رِضْواناً
وَ يَنْصُرُونَ
اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ.
كفايت
امدادهای خدا براى پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله :
۱.
وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ
اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ
وَ بِالْمُؤْمِنِينَ يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ
اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.
۲. فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِيَ
اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ
عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ
وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ.
۳.
وَ كَذلِكَ جَعَلْنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ
وَ كَفى بِرَبِّكَ هادِياً
وَ نَصِيراً.
۴. ... قُلْ حَسْبِيَ
اللَّهُ عَلَيْهِ يَتَوَكَّلُ الْمُتَوَكِّلُونَ.
امداد خدا به پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله، با اعطاى
پیروزی به آن حضرت:
إِنَّا فَتَحْنا لَكَ فَتْحاً مُبِيناً
وَ يَنْصُرَكَ
اللَّهُ نَصْراً عَزِيزاً.
خداوند، امدادرسان پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله در
دنیا و آخرت:
مَنْ كانَ يَظُنُّ أَنْ لَنْ يَنْصُرَهُ
اللَّهُ فِي الدُّنْيا
وَ الْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّماءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ ما يَغِيظُ.
هجرت پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله در
راه خدا، زمينه نزول امداد الهى بر آن حضرت:
إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ
اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ
اللَّهَ مَعَنا فَأَنْزَلَ
اللَّهُ سَكِينَتَهُ
عَلَيْهِ وَ أَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْها
وَ جَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلى
وَ كَلِمَةُ
اللَّهِ هِيَ الْعُلْيا
وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ.
شکیبایی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در برابر تجاوزهاى دشمن، نيازمند
توفیق الهی:
وَ اصْبِرْ
وَ ما صَبْرُكَ إِلَّا بِاللَّهِ
وَ لا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ
وَ لا تَكُ فِي ضَيْقٍ مِمَّا يَمْكُرُونَ.
امداد خدا به پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله، به واسطه
ملائکه:
۱. ثُمَّ أَنْزَلَ
اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلى رَسُولِهِ ...
وَ أَنْزَلَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْها ....
۲.
وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِيُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ حَدِيثاً ....
وَ إِنْ تَظاهَرا
عَلَيْهِ فَإِنَّ
اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ ...
وَ الْمَلائِكَةُ بَعْدَ ذلِكَ ظَهِيرٌ.
پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله، نيازمند امداد الهى، براى پايدارى بر طريق
وحی:
وَ لَوْ لا أَنْ ثَبَّتْناكَ لَقَدْ كِدْتَ تَرْكَنُ إِلَيْهِمْ شَيْئاً قَلِيلًا.
پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله نيازمند نزول امداد الهى، جهت ورود به كارها
و خروج از آن، به شكل درست:
وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ
وَ أَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ
وَ اجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطاناً نَصِيراً.
پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله نيازمند
تقویت روحی و امداد الهى، در اداى مسئوليّت
رسالت:
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لا نُزِّلَ
عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً واحِدَةً كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤادَكَ
وَ رَتَّلْناهُ تَرْتِيلًا.
نويد خداوند به يارى پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله در صورت
پایداری و مقاومت:
وَ لَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلى ما كُذِّبُوا
وَ أُوذُوا حَتَّى أَتاهُمْ نَصْرُنا ....
امداد خداوند به پيامبر
اسلام صلی
الله
علیه
وآله با
سرپرست قرار دادن براى وى، در
کودکی:
أَ لَمْ يَجِدْكَ يَتِيماً فَآوى.
نصرت خدا به پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله در
غار ثور، با آرامش‌بخشى به او:
إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ
اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ
اللَّهَ مَعَنا فَأَنْزَلَ
اللَّهُ سَكِينَتَهُ
عَلَيْهِ وَ أَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْها ...
مقصود از «الغار» غار ثور است.
امداد
و نصرت خدا به
محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله در
غزوه حنین:
لَقَدْ نَصَرَكُمُ
اللَّهُ فِي مَواطِنَ كَثِيرَةٍ
وَ يَوْمَ حُنَيْنٍ ...ثُمَّ أَنْزَلَ
اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلى رَسُولِهِ ....
امداد
و يارى محمّد
صلی
الله
علیه
وآله از سوى خداوند، باعث بى‌اثر شدن
نیرنگ کافران:
وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ
اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ
وَ بِالْمُؤْمِنِينَ.
پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله، مأمور
تسبیح و استغفار، در برابر
امدادهای الهی:
إِذا جاءَ نَصْرُ
اللَّهِ وَ الْفَتْحُ
وَ رَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ فِي دِينِ
اللَّهِ أَفْواجاً فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ
وَ اسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كانَ تَوَّاباً.
امداد خداوند به پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله با آشنا كردن وى به
معارف دین:
وَ وَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدى.
وعده خداوند به پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله در مورد يارى او
و پيروز شدن بر
دشمنان:
۱. فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ
اللَّهِ حَقٌّ
وَ لا يَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِينَ لا يُوقِنُونَ.
۲. فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ
اللَّهِ حَقٌّ فَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنا يُرْجَعُونَ.
امداد خداوند به
پيامبراكرم صلی
الله
علیه
وآله با بى‌نياز ساختن آن حضرت:
وَ وَجَدَكَ عائِلًا فَأَغْنى.
امداد خداوند به
پيامبراكرم صلی
الله
علیه
وآله در
حدیبیّه، با نزول
سکینه و آرامش بر آن حضرت:
إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجاهِلِيَّةِ فَأَنْزَلَ
اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلى رَسُولِهِ ...
آيه، درباره حديبيّه است.
امداد غیبی خداوند به پيامبر
صلی
الله
علیه
وآله، هنگام
قرائت قرآن:
وَ إِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنا بَيْنَكَ
وَ بَيْنَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجاباً مَسْتُوراً
وَ جَعَلْنا عَلى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ
وَ فِي آذانِهِمْ وَقْراً ....
امداد خدا به
پيامبراكرم صلی
الله
علیه
وآله با نزول
لشکریان الهی براى آن حضرت:
إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ
اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ ... فَأَنْزَلَ
اللَّهُ سَكِينَتَهُ
عَلَيْهِ وَ أَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْها ....
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۹۶، برگرفته از مقاله «امداد به محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».
