• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امت (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



امت، مشتق از‌ ام به گروهی اطلاق می‌شود که وجه مشترکی مانند دین، زمان، یا مکان واحد داشته باشند؛ خواه این اشتراک اختیاری یا غیر اختیاری باشد.این واژه در معانی دین و برهه‌ای از زمان نیز به کار رفته و در این جا معنای نخست مقصود است.
در این مقاله آیات معرفی می‌شوند که در آن‌ها از واژه‌های «من قبلکم»، «الاولین»، «امت»، «قرن»، «قوم»، «قریه»، «من قبله» و... استفاده شده است.



برخی امت را به معنای قرن و نسل انسانی دانسته‌اند. این واژه ۶۵ بار در قرآن آمده است که ۵۲ مورد آن به صورت مفرد (امّت) و ۱۳ مورد به صورت جمع (اُمَم) است. واژه امّت در قرآن بیش‌تر به معنای همسانی در دین و آیین و همسانی زمانی و مکانی آمده است: «رَبَّنا واجعَلنا مُسلِمَینِ لَکَ ومِن ذُرِّیَّتِنا اُمَّةً مُسلِمَةً لَکَ»، «ولَو شاءَ الله لَجَعَلَکُم اُمَّةً واحِدَةً»، «تِلکَ اُمَّةٌ قَد خَلَت‌لَها ما کَسَبَت ولَکُم ما کَسَبتُم»، «لِکُلِّ اُمَّة اَجَلٌ فَاِذا جاءَ اَجَلُهُم لا یَستَأخِرونَ سَاعَةً و لا یَستَقدِمون»، «ولَقَد بَعَثنا فی کُلِّ اُمَّة رَسولاً اَنِ اعبُدُوا الله» امّت به این معنا را می‌توان بر آنچه در اصطلاح به آن «جامعه» گفته می‌شود حمل کرد.
قرآن همچنین به گروهی خاص از پیروان یک دین یا یک عصر به سبب همسانی در نوع خاصی از عملکرد یا رویکرد فکری، امّت اطلاق کرده است، چنان که از گروهی میانه رو در امر دین و تسلیم دستورات الهی به امّت مقتصده تعبیر کرده است
[۹] نثر طوبی، ج ۲، ص ۳۰۲.
:«مِنهُم اُمَّةٌ مُقتَصِدَةٌ و کَثیرٌ مِنهُم ساءَ ما یَعمَلون» و نیز درباره گروهی از مسلمانان که می‌بایست به امر به معروف و نهی از منکر اهتمام ویژه‌ای ورزند امّت آمِر به معروف و ناهی از منکر به‌کار برده است: «و لتَکُن مِنکُم اُمَّةٌ یَدعونَ اِلَی‌الخَیرِ و یَأمُرونَ بِالمَعروفِ و یَنهَونَ عَنِ‌المُنکَرِ» از سوی دیگر در آیه «و ما مِن دابَّة فِی‌الاَرضِ ولا طئِر یَطیرُ بِجَناحَیهِ اِلاّ اُمَمٌ اَمثالُکُم» مقصود از امّت، همسانی قهری پرندگان است.
در این بین در آیه «و قالَ الَّذی نَجا مِنهُما وادَّکَرَ بَعدَ اُمَّة اَنَا اُنَبِّئُکُم بِتَأویلِهِ» و نیز آیه «ولَئِن اَخَّرنا عَنهُمُ العَذابَ اِلی اُمَّة مَعدودَة» امّت به معنای پاره‌ای از زمان (سالها) آمده است.


آگاه از امت‌ها (قرآن)، اتمام حجت بر امت‌ها (قرآن)، اجل امت‌ها (قرآن)، اختلاف امت‌ها (قرآن)، اذیت‌های امت‌ها (قرآن)، استهزاهای امت‌ها (قرآن)، اقرار امت‌ها (قرآن)، امت اسلام (قرآن)، امت برتر (قرآن)، امت بودن ابراهیم (قرآن)، امت بودن انبیا (قرآن)، امت بودن ائمه (قرآن)، امتحان امت‌ها (قرآن)، امت حق‌طلب (قرآن)، امت عدالت‌خواه (قرآن)، امت کافر (قرآن)، امت محمد (قرآن)، امت موسی (قرآن)، امت هدایت‌گر (قرآن)، امت واحد (قرآن)، امت‌ها در قیامت (قرآن)، امت‌ها و انبیا (قرآن)، امتهای اهل کتاب (قرآن)، امتهای بنی‌اسرائیل (قرآن)، امتهای پس از قوم ثمود (قرآن)، امتهای پس از قوم عاد (قرآن)، امتهای پس از نوح (قرآن)، امتهای پیش از موسی (قرآن)، امتهای جنیان (قرآن)، امتهای جهنمی (قرآن)، امتهای حیوانات (قرآن)، امتهای قدرتمند (قرآن)، امتهای متمدن (قرآن)، امتهای ناشناخته (قرآن)، امتهای همراه نوح (قرآن)، امتهای یهود (قرآن)، امکانات امت‌ها (قرآن)، انذار امت‌ها (قرآن)، انقراض امت‌ها (قرآن)، بهانه‌جویی امت‌ها (قرآن)، بهشتیان امت‌ها (قرآن)، پیشتازان امت‌ها (قرآن)، تاریخ امت‌ها (قرآن)، تشابه امت‌ها (قرآن)، تفاوت امت‌ها (قرآن)، تقلید امت‌ها (قرآن)، تکذیب‌گری امت‌ها (قرآن)، تمدن امت‌ها (قرآن)، حسابرسی از امت‌ها (قرآن)، حق‌ستیزی امت‌ها (قرآن)، راه‌سازی امت‌ها (قرآن)، سعادتمندی امت‌ها (قرآن)، سنت‌های امت‌ها (قرآن)، سنت‌های خدا در امت‌ها (قرآن)، سیاحت امت‌ها (قرآن)، شاهدان امت‌ها (قرآن)، شرایع امت‌ها (قرآن)، شرک امت‌ها (قرآن)، شک امت‌ها (قرآن)، شیطان و امت‌ها (قرآن)، ظلم امت‌ها (قرآن)، عبادت امت‌ها (قرآن)، عبرت از امت‌ها (قرآن)، عذاب امت‌ها (قرآن)، عقیده امت‌ها (قرآن)، عمل امت‌ها (قرآن)، تزیین عمل امت‌ها (قرآن)، نامه عمل امت‌ها (قرآن)، فرجام امت‌ها (قرآن)، فساد امت‌ها (قرآن)، قربانی در امت‌ها (قرآن)، کتاب‌های آسمانی امت‌ها (قرآن)، کفر امت‌ها (قرآن)، کیفر امت‌ها (قرآن)، گرفتاری امت‌ها (قرآن)، گمراهی امت‌ها (قرآن)، گواهان امت‌ها (قرآن)، مجادله امت‌ها (قرآن)، مرگ امت‌ها (قرآن)، مشرکان و امت‌ها (قرآن)، مصلحان امت‌ها (قرآن)، مقربان امت‌ها (قرآن)، مکذبان امت‌ها (قرآن)، مؤمنان امت‌ها (قرآن)، هدایت‌یافتگان امت‌ها (قرآن)، هلاکت امت‌ها (قرآن).


۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۸۶.    
۲. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱۲، ص ۲۶، «امم».    
۳. بقره/سوره۲، آیه۱۲۸.    
۴. مائده/سوره۵، آیه۴۸.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۱۳۴.    
۶. اعراف/سوره۷، آیه۳۴.    
۷. نحل/سوره۱۶، آیه۳۶.    
۸. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۶، ص ۳۹.    
۹. نثر طوبی، ج ۲، ص ۳۰۲.
۱۰. مائده/سوره۵، آیه۶۶.    
۱۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۰۴.    
۱۲. انعام/سوره۶، آیه۳۸.    
۱۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۸۶، «امم».    
۱۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۴۵.    
۱۵. هود/سوره۱۱، آیه۸.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۲۳۹، برگرفته از مقاله «امت».    


رده‌های این صفحه : امت | موضوعات قرآنی




جعبه ابزار